ΠΩΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΖΟΝΤΑΝ; ΥΛΙΚΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΤΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ

Πώς κατασκευάζονταν; υλικά και τεχνικές κατεργασίας αρχαίων αντικειμένων

Κείμενα: Νίκος Παπαδημητρίου
Σχέδια: Άκης Γκούμας
Αθήνα, Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης 2015
50 σελ. με έγχρωμες εικόνες
Έκδοση ελληνική και αγγλική
ISBN ελληνικής έκδοσης 978-618-5060-12-1 / ISBN αγγλικής έκδοσης 978-618-5060-13-8
Τιμή 15,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 13,50 € 

  

«Τα αρχαιολογικά εκθέματα προσεγγίζονται κατά κανόνα με όρους αισθητικούς (ως έργα τέχνης), ιστορικούς (ως υλικά τεκμήρια του παρελθόντος) ή λειτουργικούς (π.χ. μελετάμε όπλα για να κατανοήσουμε τις πολεμικές τακτικές). Αντιθέτως, σπανίως ασχολούμαστε με το πώς κατασκευάζονταν τα διάφορα αντικείμενα. Αυτό μας στερεί από μια σημαντική πηγή γνώσης. Διότι η τεχνολογία της κάθε εποχής εξαρτάται από το επίπεδο της τεχνογνωσίας, τις συνθήκες παραγωγής και τα διαθέσιμα υλικά και εργαλεία. Για παράδειγμα, ένα κυκλαδικό ειδώλιο της 3ης χιλιετίας π.Χ. και ένα μαρμάρινο άγαλμα του 5ου αιώνα π.Χ., αν και από παρόμοιο υλικό, είχαν διαφορετικές τεχνικές κατεργασίας διότι τα εργαλεία των δύο περιόδων διέφεραν. Αντιστοίχως, ένα σφυρήλατο χάλκινο αγγείο είχε άλλη μέθοδο κατεργασίας από ένα χυτό χάλκινο ειδώλιο, καθώς το τελευταίο απαιτούσε προηγμένες γνώσεις πυροτεχνολογίας. Επίσης, τα αντικείμενα από φυσητό γυαλί ήταν κατά κανόνα προϊόντα μαζικής παραγωγής, σε αντίθεση με εκείνα που κατασκευάζονταν με άλλες τεχνικές και αποτελούσαν προϊόντα πολυτέλειας.

Μελετώντας την τεχνολογία των διαφόρων υλικών μπορούμε να εκτιμήσουμε καλύτερα την αξία και τη σημασία των αρχαίων τεχνέργων, να κατανοήσουμε την εποχή τους και να προσεγγίσουμε τον κόσμο των αρχαίων τεχνιτών. Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει με εικονογραφημένο τρόπο βασικές τεχνικές κατεργασίας υλικών που χρησιμοποιήθηκαν στο Αιγαίο κατά την αρχαιότητα (βλ. χρονολόγιο). Η ανάλυση δεν είναι εξαντλητική αφού δεν καλύπτει όλα τα υλικά ή όλες τις κατηγορίες τεχνέργων. Η επιλογή (μάρμαρο, πηλός, χαλκός, χρυσός, γυαλί) βασίστηκε κυρίως σε εκθέματα του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης και δευτερευόντως σε άλλα αντικείμενα, και έχει στόχο να αναδείξει τις ιδιαιτερότητες του κάθε υλικού και τις βασικές αρχές κατεργασίας του.

Οι γνώσεις μας για τα θέματα αυτά προκύπτουν από αρχαίες πηγές (κείμενα και απεικονίσεις), μακροσκοπικές και μικροσκοπικές παρατηρήσεις, εργαστηριακές αναλύσεις και πειραματικές εφαρμογές. Στο τέλος της έκδοσης υπάρχει επιλεγμένη βιβλιογραφία για όσους επιθυμούν να μάθουν περισσότερα...»

(από την εισαγωγή του βιβλίου)