ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΓΓΕΙΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, 1833-1922

Δώρα Μονιούδη – Γαβαλά  
Σχεδιασμός και έγγειος ιδιοκτησία στην Αθήνα, 1833-1922
Αθήνα, Εκδόσεις Παρασκήνιο 2017 
151 σελ. με α/μ και έγχρωμες εικόνες 
ISBN 978-618-5003-39-5 
Τιμή 18,50 € / στο βιβλιοπωλείο μας 14,80 € 


Ο άξονας γύρω από τον οποίο στρέφεται το βιβλίο είναι οι πρακτικές του νεοελληνικού κράτους με στόχο τον μετασχηματισμό της Αθήνας από κατεστραμμένη κωμόπολη της οθωμανικής αυτοκρατορίας σε πρωτεύουσά του και παράλληλα, οι δράσεις της κοινωνίας στον κατασκευασμένο χώρο στο διάστημα 1833-1922. Εστιάζει στην πολεοδομική πολιτική για την Αθήνα και τις επιπτώσεις της στην έγγειο ιδιοκτησία.

Η μελέτη φιλοδοξεί να έχει διττό χαρακτήρα. Να κάνει καταγραφή ως εργασία υποδομής και με το διαθέσιμο νέο υλικό από την αρχειακή έρευνα να προχωρήσει σε συνδέσεις και ερμηνείες. Επιχειρούνται συσχετισμοί και αναλογίες με την πρόσφατη ιστορία ή και με τη σύγχρονη πραγματικότητα, ώστε να είναι περισσότερο κατανοητά και εύληπτα τα ιστορικά γεγονότα.

Η εφαρμογή όσων θεσπίστηκαν για τον χώρο της πόλης ανέτρεψε τις διαμορφωμένες καταστάσεις αιώνων. Οι θεσμοθετημένες αλλαγές μεταμόρφωσαν το τοπίο της μέσα σε λίγα χρόνια, καθιστώντας την παραδοσιακή, νεωτερική πόλη. Καταγράφονται οι ποικίλες αλλαγές της εγγείου ιδιοκτησίας και η σχέση της με τη νεοελληνική κοινωνία. Σχέση ισχυρή από τις απαρχές του νεοελληνικού κράτους, το οποίο την ευνόησε συστηματικά. Οι επεκτάσεις με κύριο χαρακτηριστικό τη ρυμοτόμηση με κανονικότητα επέτρεψαν την εγκατάσταση του πληθυσμού. Η ενθάρρυνση της πυκνής δόμησης και της εντατικής ανοικοδόμησης και η συνεχής υπεραξία της ακίνητης περιουσίας απέτρεψαν την οικονομική αβεβαιότητα μεγάλων ομάδων του πλυθησμού και τις κοινωνικές εντάσεις: τα ακίνητα έγιναν θεμέλια της οικογενειακής ζωής. Η «τομή» σε αυτή τη σχέση ήρθε στα πρόσφατα χρόνια της οικονομικής κρίσης.

Οι συχνοί πλειστηριασμοί ακινήτων στο διάστημα 1842-1870 πιστοποιούν την υπερχρέωση των νοικοκυριών. Ο υπερβολικός δανεισμός τους αποτελεί μια αναλογία των πρώτων δεκαετιών του ελληνικού κράτους με τη σύγχρονη Ελλάδα.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)