ΤΟ ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ. ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΟΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΚΛΕΚΤΙΚΟΣ ΤΟΠΙΚΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ΕΜΠΡΑΡ ● ΖΑΧΟΣ ● ΚΙΤΣΙΚΗΣ ● ΠΑΠΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ

Νίκος Καλογήρου
Σε συνεργασία με τους: Μαρία Δούση, Δημήτριο Κονταξάκη, Σοφοκλή Κωτσόπουλο
Το παλίμψηστο της Αριστοτέλους. Βυζαντινά οράματα και εκλεκτικός τοπικισμός στη Θεσσαλονίκη. Εμπράρ ● Ζάχος ● Κιτσίκης ● Παπαναστασίου

Εισαγωγή: Αλέξανδρος Τζώνης
Θεσσαλονίκη, εκδόσεις University Studio Press, 2021 (Μάιος)
Σελίδες: 288, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 20,5 x 29
ISBN χαρτόδετου: 978-960-12-2520-3
Τιμή: 40,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 36,00 €

 

 

«...Παρά την ύπαρξη εκτενούς σχετικής βιβλιογραφίας, η συμβολή του Εμπράρ, και κυρίως του Ζάχου, του Κιτσίκη και των άλλων αρχιτεκτόνων μελών της Διεθνούς Επιτροπής και όχι μόνο αυτών, στον εμπλουτισμό των σχεδιαστικών πρακτικών για την πόλη και τη δημόσια αρχιτεκτονική δεν έχει ακόμη εκτιμηθεί με πληρότητα και κριτική προσέγγιση. Ιδιαίτερα αυτό ισχύει στο κρίσιμο θέμα της αποτίμησης της αστικής και αρχιτεκτονικής σύνθεσης, που προέκυψε με την εφαρμογή του συνόλου των προβλεπόμενων ρυθμίσεων. Δεν έχει ακόμη πλήρως αναδειχθεί η σύνθετη ιδεολογική επιλογή της εκλεκτικής δημιουργίας μιας «νεοβυζαντινής» αρχιτεκτονικής με έμμεσο στόχο την «ελληνοποίηση» της πολυπολιτισμικής Θεσσαλονίκης που επιδίωξε η ελληνική κυβέρνηση με πρωτεργάτη τον αρμόδιο υπουργό Αλέξανδρο Παπαναστασίου.

Στην παρούσα δημοσίευση, κεντρική θέση έχει ο «νεοβυζαντινός» εμβληματικός άξονας της Αριστοτέλους. Η ανάλυση αυτού του αποσπασματικά υλοποιημένου παραδείγματος δίνει την αφορμή για την ανάδειξη της μοναδικής αστικής και αρχιτεκτονικής αισθητικής του ανασχεδιασμού της πόλης. Το όραμα για τη νέα Θεσσαλονίκη, που αναδύθηκε από τις στάχτες της πυρκαγιάς του 1917, είναι συγκρίσιμο με τη δημιουργία της νέας Αθήνας ως νεοκλασικής πρωτεύουσας της ανεξάρτητης Ελλάδας. Ο πολεοδομικός εκσυγχρονισμός της Θεσσαλονίκης συνδυάστηκε με την αναδυόμενη νέα ελληνική εθνική ταυτότητα της πόλης, σε μια προσπάθεια απομάκρυνσης από τον οθωμανικό ζυγό. Οι αρχιτεκτονικές παραπομπές στην αυτοκρατορική βυζαντινή κληρονομιά, με την ανάδειξη των χριστιανικών μνημείων και τον διάκοσμο των νέων δημοσίων κτιρίων, εντάχθηκαν σε μια ακολουθία μνημειακών συνθέσεων ενσωματωμένων σε ένα επεξεργασμένο συνολικό εκλεκτικό νεοκλασικό πολεοδομικό σχέδιο...».

(από το βιβλίο)