ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Πολύμνια Αθανασιάδη

Ιουλιανός. Mια βιογραφία

Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2005

357 σελ., τιμή πανόδετου 41.28 €, τιμή χαρτόδετου 31.08 € / Στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 33.02 €, τιμή χαρτόδετου 24.86 €

Η περιπλάνηση του Ιουλιανού στις πνευματικές ατραπούς της Ύστερης Αρχαιότητας είναι το κεντρικό θέμα αυτού του βιβλίου. Πρόκειται για "εσωτερική", και όχι συμβατική, βιογραφία, ένα ψυχογράφημα και νοογράφημα που παρακολουθεί, μέσα από το πληθωρικό έργο του ίδιου αλλά και μέσα από μαρτυρίες εχθρών και φίλων, τη μεταμόρφωση ενός μοναχικού εφήβου σε παράτολμο στρατηγό, ακαταπόνητο κοινωνικό μεταρρυθμιστή και ρηξικέλευθο θεωρητικό της πολιτικής. Ο Ιουλιανός κλήθηκε στα είκοσι τέσσερά του χρόνια να ανταλλάξει μια ζωή αφιερωμένη στη μελέτη και στην άσκηση της φιλοσοφίας με τη διακυβέρνηση της οικουμένης, χωρίς να έχει λάβει την παραμικρή προπαιδεία γι' αυτόν το ρόλο. Τα διλήμματα, οι εσωτερικές συγκρούσεις, οι αγωνίες και οι αναστολές που του δημιούργησε αυτή η επιταγή, καθώς και η βαθμιαία μεταβολή μέσα του της αίσθησης καθήκοντος σε αποστολή προς την ανθρωπότητα, αποτελούν την πρώτη ύλη αυτού του βιβλίου.

Το πλούσιο και προσεκτικά επιλεγμένο εικονογραφικό υλικό (25 ασπρόμαυρες και 15 έγχρωμες φωτογραφίες) υπογραμμίζει την ενότητα της σύνθεσης, δίνει όμως ιδιαίτερη έμφαση σε δύο θεματικές στις οποίες θα άξιζε να αφιερωθούν αυτοτελείς μονογραφίες. Ο θρύλος που κράτησε ζωντανή τη μνήμη του Ιουλιανού σε Ανατολή και Δύση έχει τις πολλαπλές καταβολές του τόσο στη δημόσια εικόνα που κατασκεύασε ο ίδιος όσο και στη δαιμονοποίηση της προσωπικότητάς του από θαυμαστές και εχθρούς. Το άλλο μείζον θέμα της εικονογράφησης αφορά την αισθητική Κοινή της Ύστερης Αρχαιότητας, η οποία αντιστοιχεί σε μια θεολογική —σύμφωνα με την ορολογία της συγγραφέως— Κοινή: τα χρηστικά και λειτουργικά αντικείμενα και τα ψηφιδωτά δάπεδα των συγχρόνων του Ιουλιανού αναπαράγουν σε καθημερινή κλίμακα την πυραμίδα του ύστερου ελληνισμού με την πολυθεϊστική βάση και τη μονοθεϊστική κορυφή, στην οποία είχαν προοδευτικά ενταχθεί ως μεσιτεύοντες οι θεοί των εθνών.

*

Η Τέταρτη Σταυροφορία και ο Ελληνικός Κόσμος

Επιστημονική επιμέλεια: Νίκος Γ. Μοσχονάς

Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 2008, (συλλογικό έργο)

471 σελ., τιμή 52,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 44.20 €

Ένα εμπεριστατωμένο περίγραμμα των αλλαγών αλλά και των συνθηκών επιβίωσης των νέων κρατών και ηγεμονιών, που συγκροτήθηκαν στον ελλαδικό και μικρασιατικό χώρο, καθώς και των όρων ανασύστασης των βυζαντινών αρχών (κρατικών και εκκλησιαστικών) στην Ήπειρο, τη Νίκαια και την Τραπεζούντα μετά το 1204, επιχειρείται να δοθεί στο συλλογικό αυτό έργο. Σημαντικό μέρος του εγχειρήματος είναι και η παρουσίαση εκείνων των συντελεστών της Δ΄ Σταυροφορίας, που αντιμετώπισαν στρατιωτικά το Βυζάντιο και έγιναν διεκδικητές του θρόνου του, των εδαφών και του πολιτισμού του με αίσθημα αυτοδίκαιου κληρονόμου. Εξετάζεται μάλιστα γιατί οι Δυτικοί έφτασαν να εκφράζονται με επιθετικότητα έναντι του Βυζαντίου, στοχεύοντας σε οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη, και γιατί ο ρόλος των αυτοκρατόρων της Κωνσταντινούπολης δεν ήταν πλέον επαρκής να παράσχει τα διπλωματικά και στρατιωτικά μέσα για να αντιμετωπίσει αυτές τις διαθέσεις των Δυτικών.

Η συγκρότηση βιογραφιών για τους επιφανείς κοσμικούς και εκκλησιαστικούς δυτικούς αξιωματούχους, που συνέβαλαν στη Δ΄ Σταυροφορία με την ενίσχυση και προτροπή των ισχυρών κέντρων εξουσίας της Δύσης, και η διερεύνηση της στάσης τους έναντι των βυζαντινών αρχών, συμβάλλει στην ερμηνεία των επεκτατικών τους προθέσεων σε έναν χώρο που δεν περιλαμβανόταν στις αρχικές σταυροφορικές επιδιώξεις. Η διερεύνηση αυτή πραγματώνεται επιτυχώς στις επιμέρους θεματικές του τόμου, που έχουν καλυφθεί από ειδικούς στο αντικείμενο επιστήμονες. Ιδιαίτερη συμβολή αποτελεί επίσης η εξέταση του αντίκτυπου της Δ΄ Σταυροφορίας στην εξέλιξη της συμβίωσης των Ελλήνων και Δυτικών, καθώς και των πολιτικών θρησκευτικών και πολιτισμικών συνεπειών της, που λειτούργησαν με τη σειρά τους ως κινητήριοι μοχλοί για τη δημιουργία νέων αντιλήψεων.

Αντικείμενο της μελέτης γίνεται και το νέο φαινόμενο της συνύπαρξης των διάδοχων του Βυζαντίου αυτοκρατορικών σχηματισμών με τις δυτικές κυριαρχίες στον ελληνικό και τον ευρύτερο βαλκανικό χώρο. Οι τελευταίες έμελλαν μάλιστα να παραμείνουν σε ελλαδικό έδαφος ως αυτοτελείς οντότητες για πολλούς ακόμη αιώνες και να μεταφέρουν σε αυτές θεσμικές λειτουργίες (πολιτικές, θρησκευτικές, οικονομικές).

*

Ελένη Τούντα
Το δυτικό sacrum imperium και
η βυζαντινή αυτοκρατορία.
Ιδεολογικές τριβές και αλληλεπιδράσεις στην ευρωπαϊκή
πολιτική σκηνή του 12ου αιώνα (1135-1177)

Αθήνα, Ίδρυμα Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής 2008
550 σελ., τιμή 35,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 33.25 €


Η μελέτη αυτή διερευνά τη διαμόρφωση της πολιτικής σκέψης των πρώτων αυτοκρατόρων Staufer και επιχειρεί να ερμηνεύσιε τις ιδέες που επηρέασαν τις πολιτικές τους επιλογές. Παράλληλα, προσπαθεί να εντοπίσει τη φύση και τον βαθμό της βυζαντινής επίδρασης στις ιδεολογικές διεργασίες της δυτικής αυτοκρατορικής αυλής. Με βασικά ερμηνευτικά εργαλεία την οικουμενική ιδεολογία και την ιδέα περί της ιερής φύσης του imperator στη λατινική Δύση και τη βυζαντινή Ανατολή, αναλύονται τα σημεία τριβής και αλληλεπίδρασης των δύο αυτοκρατοριών και προσδιορίζεται το πλαίσιο μέσα στο οποίο έγινε εφικτή η συνεργασία τους. Τα παραπάνω ιδεολογικά σχήματα διαμόρφωσαν το πολιτικό σκηνικό στη Δύση κατά το μεγαλύτερο μέρος του 12ου αιώνα και ώθησαν όλα τα εμπλεκόμενα κρατικά μορφώματα, συμπεριλαμβανομένης και της Ρωμαϊκής Εκκλησίας, να προβληματιστούν για τη φύση της εξουσίας τους και τη θέση τους στην οικουμένη.


Άλλοι τίτλοι βιβλίων με θέμα το Βυζάντιο που μπορείτε να βρείτε στο βιβλιοπωλείο μας:

● Paul Magdalino: Η αυτοκρατορία του Μανουήλ Α' Κομνηνού. Μετάφραση: Αγλαΐα Κάσδαγλη. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2008, 873 σελ., τιμή πανόδετου 56.05 €, τιμή χαρτόδετου 45.86 € / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 44.84 €, τιμή χαρτόδετου 36.68 € 

● Gilbert Dagron: Η γέννηση μιας πρωτεύουσας. Η Κωνσταντινούπολη και οι θεσμοί της από το 330 ως το 451. Μετάφραση: Μαρίνα Λουκάκη. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2000, 677 σελ., τιμή πανόδετου 40.77 €, τιμή χαρτόδετου 30.58 / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 32.61 €, τιμή χαρτόδετου 24.46 € 

● Cyril Mango: Βυζάντιο. Η αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης. Μετάφραση: Δημήτρης Τσουγκαράκης. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 1988, 477 σελ., τιμή πανόδετου 29.55 €, τιμή χαρτόδετου 19.36 € / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 23.64 €, τιμή χαρτόδετου 15.48 € 

● Τόνια Κιουσοπούλου (επιστημονική επιμέλεια): 1453. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης και η μετάβαση από τους μεσαιωνικούς στους νεώτερους χρόνους. Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2005, 288 σελ., τιμή 24,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 20.40 € 

● Αθηνά Κόλια - Δερμιτζάκη: Συνάντηση Ανατολής και Δύσης στα εδάφη της Αυτοκρατορίας. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή-Χορν 2000, 66 σελ., τιμή 7.32 € / στο βιβλιοπωλείο μας 6.22 €

● Άννα Αβραμέα, Αγγελική Λαΐου, Ε. Χρυσός (επιστημονική επιμέλεια): Βυζάντιο. Κράτος και κοινωνία. Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 2003, 600 σελ., τιμή πανόδετου 57.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 48.45 €

● Βυζαντινή Μακεδονία 324-1430 μ.Χ. Διεθνές Συμπόσιο, Θεσσαλονίκη 29-31 Οκτωβρίου 1992. Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών 1995, 392 σελ., τιμή πανόδετου 36.83 € / στο βιβλιοπωλείο μας 31.30 €

● Αγγελική Λαΐου (γενική εποπτεία): Οικονομική ιστορία του Βυζαντίου. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2006, τόμος Α΄- σελ. 600, τόμος Β΄- σελ. 730, τόμος Γ΄- σελ. 584, τιμή πανόδετου 122.29 €, τιμή χαρτόδετου 90.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 97.83 €, τιμή χαρτόδετου 81.00 € 

● Alan Harvey: Οικονομική ανάπτυξη στο Βυζάντιο, 900-1200. Μετάφραση: Ελένη Σταμπόγλη. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 1997, 623 σελ., τιμή 21.40 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17.12 €

● Γ. Α. Λεβενιώτης: Η πολιτική κατάρρευση του Βυζαντίου στην Ανατολή: Το ανατολικό σύνορο και η κεντρική Μικρά Ασία κατά το β΄ ήμισυ του 11ου αι., τόμοι Α΄-Β΄. Θεσσαλονίκη, Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών 2007, 716 σελ., τιμή 50.00 € / στο βιβλιπωλείο μας 42.50 €

● Αγγελική Λαΐου–Θωμαδάκη: Η αγροτική κοινωνία στην ύστερη βυζαντινή εποχή. Μετάφραση: Αγλαΐας Κάσδαγλη. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 1987, 451 σελ., τιμή πανόδετου 27.52 €, τιμή χαρτόδετου 17.33 € / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 22.02 €, τιμή χαρτόδετου 13.86 € 

● P. Kazhdan / Ann Wharton Epstein: Αλλαγές στον βυζαντινό πολιτισμό κατά τον 11ο και τον 12ο αιώνα. Μετάφραση: Ανδρέα Παππά. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 1996, 501 σελ., τιμή 24.46 € / στο βιβλιοπωλείο μας 19.56 € 

● Ελένη Γραμματικοπούλου (επιμέλεια έκδοσης): Βυζάντιο και οι απαρχές της Ευρώπης. Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 2004, 187 σελ., τιμή 15.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 12.75 €

● Hans-Georg Beck: Η βυζαντινή Χιλιετία. Μετάφραση: Δημοσθένης Κούρτοβικ. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2005, 503 σελ., τιμή 22.42 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17.93 €

● Philip Grierson: Βυζαντινή νομισματοκοπία. Μετάφραση: Βαγγέλης Μαλαδάκης. Θεώρηση μετάφρασης: Κωστούλα Σκλαβενίτη. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2007, 101 σελ., τιμή 18.34 € / στο βιβλιοπωλείο μας 14.67 € 

● Μανόλης Χατζηδάκης - Ευγενία Δρακοπούλου: Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450-1830).Αθήνα, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών Ε.Ι.Ε. 1997, 468 σελ., τιμή πανόδετου 47.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 39.95 €

● Άννα Μαραβά-Χατζηνικολάου, Χριστίνα Τουφεξή-Πάσχου: Κατάλογος Μικρογραφιών βυζαντινών χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Tόμος Α΄. Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 1978, 440 σελ., τιμή 50.92 € / στο βιβλιοπωλείο μας 43.28 € 

● Άννα Μαραβά-Χατζηνικολάου, Χριστίνα Τουφεξή-Πάσχου: Κατάλογος Μικρογραφιών βυζαντινών χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Τόμος Β΄. Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 1985, 485 σελ., τιμή 50.68 € / στο βιβλιοπωλείο μας 43.07 €

● Άννα Μαραβά-Χατζηνικολάου, Χριστίνα Τουφεξή-Πάσχου: Κατάλογος Μικρογραφιών βυζαντινών χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Τόμος Γ΄. Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 1997, 450 σελ., τιμή 84.65 € / στο βιβλιοπωλείο μας 71.95 €

● Η Βυζαντινή Τέχνη μετά την Τέταρτη Σταυροφορία. Διεθνές Συνέδριο, Ακαδημία Αθηνών, 9-12 Μαρτίου 2004. Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2007, 250 σελ., τιμή πανόδετου 52.25 € / στο βιβλιοπωλείο μας 44.41 €

● Μαρία Βασιλάκη (επιμέλεια): Βυζαντινές εικόνες. Τέχνη, τεχνική και Τεχνολογία (διεθνές συμπόσιο 20-21 Φεβρουαρίου 1998, Ηράκλειο). Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2002, 380 σελ., τιμή 40.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 34.00 € 

● Μαρία Βασιλάκη(επιμέλεια): Μήτηρ Θεού. Απεικονίσεις της Παναγίας στη βυζαντινή τέχνη. Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη 2000, 531 σελ., τιμή 101.36 € / στο βιβλιοπωλείο μας 86.15 €

● Μαρίνα Λουκάκη: Ο Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος και η Πηνελόπη Δέλτα. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν 1996, 50 σελ., τιμή 6.27 € / στο βιβλιοπωλείο μας 5.32 € 

● Alexander Kazhdan: A History of Byzantine Literature (650-850). Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 1999, 447 σελ., τιμή πανόδετου 44.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 37.40 €

● Ιωάννα Κολτσίδα-Μακρή: Βυζαντινά Μολυβδόβουλλα. Αθήνα, Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία 1996, 230 σελ., τιμή 31.35 € / στο βιβλιοπωλείο μας 26.64 € 

● Hans-Georg Beck: Ιστορία της Βυζαντινής Δημώδους Λογοτεχνίας. Μετάφραση: Νίκη Eideneier. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2007, 358 σελ., τιμή πανόδετου 28.53, τιμή χαρτόδετου 18.34 € / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 22.82 €, τιμή χαρτόδετου 14.67 €

● Herbert Hunger: Βυζαντινή λογοτεχνία. Η λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών, Τόμος Α΄. Μετάφραση: Λ. Γ. Μπενάκη, Ι. Β. Αναστασίου, Γ. Χ. Μακρή. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2008, 445 σελ., τιμή 22.42 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17.93 € 

● Herbert Hunger: Βυζαντινή λογοτεχνία. Η λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών, Τόμος Β΄. Μετάφραση: Κ. Συνέλλη, Τ. Κόλια, Γ. Χ. Μακρή, Ι. Βάσση. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2007, 655 σελ., τιμή 25.48 € / στο βιβλιοπωλείο μας 20.38 €

● Herbert Hunger: Βυζαντινή λογοτεχνία. Η λόγια κοσμική γραμματεία των Βυζαντινών, Τόμος Γ΄. Μετάφραση: Γ. Χ. Μακρή, Ι. Οικονόμου-Αγοραστού, Τ. Κόλια, Ε. Παπαγιάννη, Δ. Γιάννου, Σ. Τρωϊάνου. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2005, 471 σελ., τιμή 22.42 € /στο βιβλιοπωλείο μας 17.93 € 

● Μανόλης Κ. Χατζηγιακουμής: Η εκκλησιαστική μουσική του ελληνισμού μετά την Άλωση (1453-1820). Αθήνα, Κέντρο Ερευνών και Εκδόσεων 1999, 212 σελ., τιμή 21.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17.85 € 

● Αριστείδης Πασαδαίος: Η Πόλη του Βοσπόρου. Σύντομος συστηματικός οδηγός. Αθήνα, Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας αρ.96, 1981, 166 σελ., τιμή 18.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 15.30 €