Σχεδιασμός καταλόγου: Διονύσης Καψάλης
Επιμέλεια καταλόγου: Ιωάννα Μαντζαβίνου,
Βούλα Λιβάνη
Επιμέλεια κειμένων: Κωστούλα Σκλαβενίτη
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2010
145 σελ., τιμή 38.00 €, έκπτωση 10%
Τελική τιμή 34.20 €
Πρόκειται για τον κατάλογο της έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και φιλοξενείται στο Μέγαρο Εϋνάρδου από τις 23 Μαρτίου 2010 έως τις 23 Μαΐου 2010. Στην έκθεση παρουσιάζονται 75 περίπου έργα της χαράκτριας Τόνιας Νικολαΐδη από τα φοιτητικά της χρόνια στην ΑΣΚΤ (1946-1952), στο εργαστήριο χαρακτικής του Γ. Κεφαλληνού, έως τα πρόσφατα έργα της, τα ψηφιακά τυπώματα του 2010.
Νίνα, 1957. Ξυλογραφία σε όρθιο και πλάγιο ξύλο, 28,3x21 εκ.
«...Η Τόνια Νικολαΐδη ακολούθησε τον δικό της εκφραστικό δρόμο. Η καλλιτεχνική της ιστορία αρχίζει ουσιαστικά το 1957, όπου πρωτοχάραξε τις ξυλογραφίες Νίνα, που είναι η προσωπογραφία της Νίνας Τέτση, και, δύο χρόνια αργότερα, Ιθάκη ή Άννα και το όνειρο της φυγής, δίνοντας μια άλλη συνέχεια στα γόνιμα χρόνια της μαθητείας της στην ΑΣΚΤ, στο εργαστήριο χαρακτικής του Γ. Κεφαλληνού, που την μύησε στη χαρακτική διαδικασία και τη ρεαλιστική απόδοση του θέματος. Στα φοιτητικά της χρόνια ζωγράφιζε και χάραζε, εμμένοντας σ΄έναν ανθρωποκεντρικό θεματικό κύκλο αναζητήσεων. Αμέσως μετά την αποφοίτησή της από την ΑΣΚΤ αφοσιώνεται στη χαρακτική. Η πρώτη ενότητα δουλειάς της, από το 1949 έως το 1969, διακρίνεται από τις ουμανιστικές διατυπώσεις, με την άψογη παραστατική απόδοση και την έντονη αίσθηση της ζωγραφικότητας. Θεωρεί τον Ρέμπραντ δάσκαλό της, τρέφει τεράστιο θαυμασμό για τις αξεπέραστες χαλκογραφίες του και συνεχίζει να σέβεται ανυπόκριτα τη μακραίωνη ιστορία της χαρακτικής για να μπορέσει, ως δημιουργός, να βρει μια νέα μέθοδο χαρακτικών εκτυπώσεων.
Ιθάκη ή Άννα και το όνειρο φυγής, 1959.
Ξυλογραφία σε όρθιο και πλάγιο ξύλο, 34,2 x 35,3 εκ.
Η Τόνια Νικολαΐδη οικειοποιείται, από το 1979, μια «παράδοξη» μέθοδο στη χαρακτική, που συνδυάζει τη λινολαιογραφία, τη φωτογραφία και τη μεταξοτυπία, για να καταθέσει τη σύγχρονη, πρωτότυπη μαρτυρία της, ένα μνημειακό έργο που ανοίγει νέους δρόμους έκφρασης και αποκαλύπτει την ορατή ψυχική της ενδοχώρα.
Καυτή άμμος II, 1981. Λινολαιογραφία και ανάγλυφο, 74,3 x 64 εκ.
[...]Το χαρακτικό της έργο στο σύνολό του –με τις τεχνικές της ξυλογραφίας, της χαλκογραφίας και της λινιλαιογραφίας, μαζί με τη μεικτή τεχνική, όπου συνδυάζει τη μεταξοτυπία, τη λινολαιογραφία και τη φωτογραφία, και τις πρόσφατες ψηφιακές εκτυπώσεις– αποκαλύπτει τη μοναδικότητά του, μια πραγματικότητα ονειρική, που δεν σημαίνει όμως ότι είναι λιγότερη αληθινή».
Ρέκβιεμ για ένα δέντρο, 1988. Λινολαιογραφία, 66,5 x 90 εκ.
«...Επειδή πιστεύω ότι οι ασχολούμενοι με την τέχνη δεν είχαν, και δεν θα έχουν, τον καιρό να προσέξουν κάποιες ιδιότητες της δουλειάς μου, θα αναφερθώ εγώ μονάχη μου σ΄αυτές κατά το «Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει». Επισημαίνω, λοιπόν, ότι ανήκω και εγώ στους καλλιτέχνες που πρόσθεσαν στο έργο τους τη γλώσσα της φωτογραφίας σε μια γόνιμη συνεργασία. Ότι από τη δεκαετία του 1980, και μάλιστα από τις αρχές της, μεταχειρίστηκα το ανάγλυφο τύπωμα στα χαρακτικά μου, τεχνική που ανακάλυψα τυχαία με αφορμή κάποια αναποδιά όταν τύπωνα στο πιεστήριό μου. Ότι το 1987/88 έκανα χαρακτική στο χώρο· κάλυψα δηλαδή τους τοίχους, την οροφή και το πάτωμα της τότε Αίθουσας Τέχνης Α.Δ. με χαρακτικά και όλα μαζί διηγούνταν την ιστορία της φωτιάς, με την αλληγορία της ζωής που φλέγεται και σβήνει. Ότι μεταχειρίστηκα το «trompe l’ oeil» τόσο πειστικά, που τελικά σε ελληνικούς και ξένους καταλόγους γράφουν ότι είναι κολάζ εικόνας που είναι σκέτο, καθαρό τύπωμα.
Χωρίς τίτλο, 2010. Ψηφιακή εκτύπωση και σχέδιο με μολύβι,
44 x 53,5 εκ.
Τελικά, αναρωτιέμαι τι θα έχει απομείνει από μένα στο σουρωτήρι του χρόνου. Θα έχει απομείνει αυτό που δεν μπορεί να μου το πάρει κανένας, ότι απόλαυσα εγώ η ίδια το ταξίδι, με την ψυχή και το μυαλό και τις αισθήσεις μου».
(Τόνια Νικολαΐδη
από την εισαγωγή του καταλόγου, σελ.10)
Η Τόνια Νικολαΐδη, το γένος Δενδρινού, κατάγεται από την Ιθάκη. Γεννήθηκε το 1927 στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται. Φοίτησε στην ΑΣΚΤ (1946-1952) στο εργαστήριο ζωγραφικής, με δάσκαλο τον Ουμβέρτο Αργυρό, και στο εργαστήριο χαρακτικής, με δάσκαλο τον Γιάννη Κεφαλληνό. Έργα της βρίσκονται στην ΕΠΜΑΣ, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη, στην Πινακοθήκη Αβέρωφ, στις δημοτικές πινακοθήκες Αθηναίων, Μυτιλήνης, Ροδίων και Ηρακλείου Κρήτης, στα Μουσεία Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και Φλώρινας, στο Κέντρο Σύγχρονης Εικαστικής Δημιουργίας Ρεθύμνης, στην Ιονική Τράπεζα, στην Εθνική Τράπεζα, στο ΥΠΠΟΤ, στα Μουσεία Χαρακτικής Σόφιας, Λότζ Πολωνίας, Φρέντρικσταντ Νορβηγίας κ.α.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου