5/7/13

ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΑΜΠΟΥΡΑ ΣΤΟ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙ. Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΜΠΟΥΖΟΥΚΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕΙΣ (1926-1932)


Σταύρος Κουρούσης
Από τον ταμπουρά στο μπουζούκι. Η ιστορία και η εξέλιξη του μπουζουκιού και οι πρώτες ηχογραφήσεις (1926-1932)

Έρευνα, κείμενα, παραγωγή: Σταύρος Κουρούσης
Παραγωγή: Κώστας Κοπανιτσάνος
Αθήνα, Η Ιστορία της Ελληνικής Μουσικής-Orpheumphonograph 2013
124 σελ. με έγχρωμες, α/μ εικόνες και CD
ISBN 978-618-80538-0-9
Τιμή 20,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 18,00 €


Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό έργο για τα ελληνικά δεδομένα, το οποίο παρακολουθεί την ιστορία και εξέλιξη των λαϊκών αυτών οργάνων, ξεκινώντας από την αρχαία πανδουρίδα ή τρίχορδον, περνώντας στον ταμπουρά και καταλήγοντας στο μπουζούκι των πρώτων χρόνων του ρεμπέτικου τραγουδιού.

Το συναρπαστικό αυτό μουσικό ταξίδι επικεντρώνεται στην άγνωστη ελληνική παράδοση από τον 17ο έως τις αρχές του 20ου αιώνα με πλήθος ιστορικών ντοκουμέντων καθώς επίσης πλούσιο υλικό από παλιές φωτογραφίες, γκραβούρες και πίνακες ζωγραφικής . Βασίζεται, κυρίως, σε ιστορικές αναφορές ελλήνων αγωνιστών της επανάστασης, σε αναλυτικές περιγραφές ξένων περιηγητών και σε καταγραφές διαφόρων ερευνητών.

Μούσα με πανδούρα. Μαντίνεια 4ος αιώνας π.Χ.
Εθνικό αρχαιολογικό μουσείο Αθηνών

Στα κείμενα του βιβλίου συμπεριλαμβάνεται επίσης η σημαντική εργασία του οργανοποιού Μιχάλη Μουντάκη πάνω στα όργανα της οικογένειας του ταμπουρά που ανήκαν στον θρυλικό Γιοβάν Τσαούς και τα οποία είχε ο ίδιος την ευκαιρία να εξετάσει από κοντά και να καταγράψει πληροφορίες και πολύτιμα συμπεράσματα.

Διήγησις Αλεξάνδρου, περγαμηνός κώδικας 14ος αιώνας
Ελληνικό Ινστιτούτο Βενετίας

Η παρούσα έκδοση συνοδεύεται από ηχητικό CD δεκαοκτώ ηχογραφημάτων μεταξύ του 1926 - 1932. Πρόκειται για εξαιρετικά σπάνιο υλικό και σε άριστη ηχητική κατάσταση, αν αναλογιστεί κανείς την παλαιότητά του. Το υλικό προέρχεται ως επί το πλείστον από πρωτότυπες μήτρες των αμερικάνικων εταιρειών Victor και Columbia, αλλά και από εξαιρετικής κατάστασης δίσκους 78 στροφών.

Φουστανελοφόρος με ταμπουρά
Συλλογή Μουσείου Μπενάκη

Αυτό που πρέπει να τονιστεί είναι ότι για πρώτη φορά, για τα ελληνικά δεδομένα της δισκογραφίας, κυκλοφορούν εννιά ηχογραφήσεις της πρώιμης εποχής του γραμμοφώνου, οι οποίες είχαν απορριφθεί από τους τότε υπευθύνους παραγωγής των εταιρειών ως μη εμπορικές ή ως «κακές» μουσικές εκτελέσεις! Παρέμεναν ακυκλοφόρητες μέχρι την παρούσα πρώτη έκδοση τους και ογδόντα τέσσερα χρόνια μετά την ημερομηνία ηχογράφησης τους δημοσιεύονται για πρώτη φορά έχοντας ίσως το σημαντικότερο ενδιαφέρον.

Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904), Ο γαλατάς (1895)
Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου

Μερικοί από τους πρωτοπόρους του οργάνου περιλαμβάνονται στον δίσκο όπως ο Κών/νος Κοκοτής παίζοντας στη πρώτη ιστορικής σημασίας ηχογράφηση με ταμπουρά-μπουζούκι το 1926 δημοτικά τραγούδια της Πελοποννήσου, ο σπουδαίος Χιώτης μουσικός του μπάντζο, Παναγιώτης Τσώρος και ο Τριπολιτσιώτης μπουζουξής της Αθηναϊκής σχολής Θανάσης Μανέτας. Εξέχουσα θέση κατέχει όμως ο μεγάλος Σαμιώτης μπουζουξής Μανώλης Καραπιπέρης, του οποίου παρουσιάζεται για πρώτη φορά το πλήρες ηχογραφημένο έργο. Οι διπλές εκτελέσεις των τραγουδιών από τον Καραπιπέρη που εμπεριέχονται ηχογραφήθηκαν την ίδια ημέρα με διαφορά μόλις λίγων λεπτών μεταξύ τους, αποτελούν μια πιο από τις πιο σημαντικές μαρτυρίες για την τέχνη του λαϊκού αυτοσχεδιασμού, τόσο στο εκτελεστικό όσο και στο στιχουργικό μέρος.

Ο γνωστός συλλέκτης και παραγωγός δίσκων του ρεμπέτικου, ο Charles Howard, χαρακτήρισε την έκδοση αυτή ως την "πιο σημαντική έκδοση για το ρεμπέτικο των τελευταίων χρόνων".

Δεν υπάρχουν σχόλια: