24/7/15

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ

Ingeborg Scheibler
Αρχαία ελληνική ζωγραφική

Μετάφραση: Χρήστος Καρβούνης
Επιμέλεια: Γιώργος Ανδρουλιδάκης
Επιστημονική εποπτεία: Αλέκος Βλ. Λεβίδης
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2015
343 σελ. με α/μ και 13 έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-250-637-0 (χαρτόδετο)
Τιμή 25,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 18,75 €
ISBN 978-960-250-638-7 (πανόδετο)
Τιμή 33,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 24,75 €




Πολυάριθμες φιλολογικές πηγές μαρτυρούν πόσο προσφιλής ήταν στην εποχή της η αρχαία ελληνική ζωγραφική. Από όλα τα αριστουργήματα που μνημονεύονται δεν έχει διασωθεί τίποτε. Ωστόσο, τα διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα, τα πάμπολλα ανέκδοτα για τους Έλληνες ζωγράφους και τα σχόλια θαυμασμού των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων δεν διαψεύδουν εντελώς τις προσδοκίες μας να σχηματίσουμε μια εικόνα για την αρχαία ελληνική ζωγραφική. Θα μπορούσαμε επομένως να παρομοιάσουμε το πλήθος των χαμένων αριστουργημάτων με έναν σβησμένο απλανή αστέρα του οποίου η λάμψη φτάνει ως εμάς μόνο μέσω του φωτός που εξέπεμψε κάποτε στο απώτατο παρελθόν. Η Ίνγκεμποργκ Σάιμπλερ συγκεντρώνει και επεξεργάζεται τις πληροφορίες που παρέχουν ποικίλες πηγές. Ερευνά έτσι την αρχαία ελληνική ζωγραφική από διάφορες οπτικές γωνίες, φωτίζοντας την επίδραση που άσκησαν τα κορυφαία έργα της, το θεματικό μήνυμα και την αρχική σημασία των πινάκων στον περίγυρό τους, την εμφάνιση, το ύφος, τα χρώματα, τα εκφραστικά μέσα, καθώς και τις αλλαγές στη λειτουργία και το περιεχόμενο των παραστάσεων. Το βιβλίο της φανερώνει την αξία, το υψηλό ποιόν και τη διαχρονική σαγήνη μιας τέχνης χαμένης στη ροή του ιστορικού χρόνου.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ

Θωμά Γόρδωνος
Ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως

Μετάφραση: Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Φιλολογική επιμέλεια: Λαμπρινή Τριανταφυλλοπούλου
Συνεπιμελητές: Άγγελος Μαντάς, Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2015
1617 σελ.

Τόμος Α΄: 499 σελ. με 8 α/μ εικόνες και 1 αναδιπλούμενο χάρτη

Τόμος Β΄: 541 σελ. με 5 α/μ εικόνες

Τόμος Γ΄: 577 σελ. με 2 α/μ εικόνες
ISBN set 978-960-250-547-2 (πανόδετο)
Τιμή 50,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 37,50 €




Το βιβλίο αυτό του Βρετανού φιλέλληνα Τόμας Γκόρντον (1788-1841) συγκαταλέγεται στα πρωιμότερα έργα που γράφτηκαν για την Ελληνική Επανάσταση και από την αρχή θεωρήθηκε ένα από τα σοβαρότερα και εγκυρότερα. Σημαντική είναι άλλωστε η επίδραση που άσκησε στις πολύ γνωστές σήμερα ιστορίες του Τζορτζ Φίνλεϋ και του Σπυρίδωνος Τρικούπη. Γόνος πλούσιας σκοτσέζικης οικογένειας, ο Τόμας Γκόρντον (Θωμάς Γόρδων επί το ελληνικότερον) σπούδασε στο Ήτον και στην Οξφόρδη. Η κλασική παιδεία του εξηγεί ως ένα βαθμό τον ενθουσιασμό του για την Ελλάδα και την ανάμειξή του στις ελληνικές υποθέσεις. Σε όλη τη διάρκεια του πολέμου για την ανεξαρτησία της Ελλάδας ο Γκόρντον πρόσφερε την αμέριστη υλική και ηθική συμπαράστασή του στον αγώνα των Ελλήνων, κυρίως από τη Σκοτία. Και για δύο μάλλον σύντομα χρονικά διαστήματα συμμετείχε ενεργά σε αυτόν τον αγώνα: πρώτα στις αρχές της Επανάστασης, οπότε πολέμησε υπό τον Δημήτριο Υψηλάντη και έλαβε μέρος στην πολιορκία της Τριπολιτσάς, και κατόπιν το 1826-1827. Αυτή η δεύτερη και πιο μακρόχρονη περίοδος της άμεσης συμμετοχής του συνέπεσε με τους καταστροφικούς εμφυλίους πολέμους και την εισβολή του Ιμπραήμ στην Πελοπόννησο. Στην περίπτωση αυτή, ειδική αποστολή του Γκόρντον ήταν να φέρει στους Έλληνες το τελευταίο ποσόν του δευτέρου αγγλικού δανείου, διατηρώντας απόλυτο έλεγχο της διαχείρισής του. Μεταξύ άλλων, επιχείρησε να αναδιοργανώσει μαζί με τον Φαβιέρο τον τακτικό στρατό και ηγήθηκε (ως την παραίτησή του) της αποτυχημένης εκστρατείας του Φαλήρου. Μετά τη λήξη των πολεμικών επιχειρήσεων και ως τον θάνατό του, η ζωή του Γκόρντον μοιράστηκε μεταξύ των δύο τόσο διαφορετικών τόπων που είχε αγαπήσει: της Σκοτίας και της Ελλάδας. «Το έργον είνε σπουδαίον και το επόνεσα», έγραφε τον Νοέμβριο του 1903 ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στον Γιάννη Βλαχογιάννη για το βιβλίο του Γόρδωνα. Και η μετάφραση του έργου είναι επίσης σπουδαία. Όπως σημειώνει στον πρόλογό του ο Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος: «Παρά τα βάσανά του, ο Παπαδιαμάντης μεταφράζει στοργικά τον Γόρδωνα. Και μολονότι η καθαρεύουσά του είναι εδώ επισημότερη, δεν βρισκόμαστε μακριά από το θαυμαστό γλωσσικό αμάλγαμα των διηγημάτων του».








11/7/15

ΜΕΛΩΔΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΒΟΡΕΙΑ ΕΥΒΟΙΑ

Μάρκος Φ. Δραγούμης
Μελωδίες από την Βόρεια Εύβοια

 
Αντιγραφή κειμένων: Κατερίνα Γεωργιάδου
Αντιγραφή μουσικής, επιμέλεια έκδοσης: Θανάσης Μωραΐτης
Αθήνα, Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών-Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο Μέλπως Μερλιέ 2015
495 σελ. με α/ εικόνες και δύο (2) CD
ISΜΝ 979-0-9013056-4-9
Τιμή 21,30 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17,04 €




«Παρά το ότι αρκετά τραγούδια της Β. Εύβοιας συναντιούνται στην Κ. και Ν. Εύβοια (βλ. π.χ. αρ. 39-41, 101, 114, 181) η πλειοψηφία των δειγμάτων έχουν πολύ μεγαλύτερη σχέση με το τραγούδι της στεριανής Ελλάδας (Ρούμελη – Πελοπόννησος – Θεσσαλία – Μακεδονία). Σε Ευβοϊκά τοπωνύμια παραπέμπει μόνο το αρ. 60 (Άγιος, Μαντούδι), ενώ αρκετά κάνουν αναφορές στη Ρούμελη (βλ. αρ. 2, 80), σε ρουμελιώτικα τοπωνύμια και βουνά (Βάλτος, Δομοκός, Λειβαδιά, Γκιώνα, Βαρδούσια), ή σε μέρη της Πελοποννήσου (Πάτρα), Θεσσαλίας (Όλυμπος), Ηπείρου (Άρτα, Γιάννινα) και Μακεδονίας (Καστοριά, Κασσάντρα). Τα μόνα τραγούδι με αναφορά άμεση ή έμμεση στη θάλασσα είναι τα αρ. 15, 56, 51, 52, 67, 119, 138, 160, 163, και 171). Στη σχέση Β. Εύβοιας – Στερεάς συνηγορεί και το πλήθος των τσάμικων και κλέφτικων που ηχογραφήθηκαν τόσο από τον Σέττα όσο κι από το ΜΛΑ. Έπειτα βρέθηκαν στον Άγιο και τη Λιχάδα δύο τραγούδια (αρ. 28, 50) που προέρχονται από το επιτελούμενο στη Θήβα αποκριάτικο έθιμο του «Βλάχικου Γάμου».

Περίπου 15 τραγούδια της παρούσας συλλογής έχουν πανελλήνια εμβέλεια και θα μπορούσαμε να τα συναντήσουμε σε κάθε γωνιά της ελληνικής γης. Ενώ πολλά από τα 220 τραγούδια της εντοπίστηκαν να λέγονται με τα ίδια ή άλλα κείμενα σε νησιά (π.χ. αρ. 74, 76, 87, 110), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι έχουν ιδιαίτερο νησιώτικο ύφος. Εντύπωση κάνει ότι κανένα από τα παραπάνω δεν τραγουδιέται σε τροχαϊκό δεκαπεντασύλλαβο, στίχος που είναι αρκετά διαδεδομένος στις κοντινές με τη Β. Εύβοια Β. Σποράδες. Αλλά το πιο ακαταμάχητο επιχείρημα που αποδεικνύει τη στεριανή προέλευση όλων αυτών των τραγουδιών είναι ότι το 27% χρησιμοποιεί ανημιτονικές ή ανημιτονίζουσες κλίμακες, που λείπουν τελείως από τα νησιά.»

(από την εισαγωγή του βιβλίου)






10/7/15

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΤΟΥ 16ου ΑΙΩΝΑ

Χρύσανθος Χρήστου
Η ευρωπαϊκή ζωγραφική του 16ου αιώνα

Αθήνα, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων 2015
486 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-8351-71-4
Τιμή 25,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 20,00 €




«...Και στον τόμο αυτό επιχειρείται η παρουσίαση της ευρωπαϊκής ζωγραφικής του 16ου αιώνα στις πιο ουσιαστικές και χαρακτηριστικές προσπάθειές της. Μάλιστα την περίοδο αυτή έχουμε και μια ουσιαστική διαφορά. Και αυτή κοντά στα άλλα είναι και η μεταφορά του κέντρου βάρους της ευρωπαϊκής καλλιτεχνικής δημιουργίας από τις Κάτω Χώρες και ειδικά από την Φλάνδρα, με τις μεγάλες ανακαλύψεις της ελαιογραφίας και τους αναμφίβολα πρωτοποριακούς δημιουργούς, τους αδελφούς βαν Άϊκ, τον Ρογήρ βαν ντερ Βάϊντεν, τους δημιουργούς της Γάνδης και της Μπρυζ, στον γερμανόφωνο χώρο. Πιο ειδικά στον νοτιογερμανικό, με μεγάλους δημιουργούς σαν τον Γκρύνεβαλντ και τον Ντύρερ, την Σχολή του Δούναβη και κάπως αργότερα της Κολωνίας και του Ρήνου, στο κέντρο της χώρας. Μάλιστα από τον γερμανικό χώρο θα περάσει στις Κάτω Χώρες, όπου σε συνδυασμό με τις γνωριμίες και τις επιδράσεις θα προχωρήσει σε μια νέα ενότητα. Και στην συνέχεια με μεγάλους δημιουργούς σαν τον Πάτινιρ και την τοπιογραφία του, τον Πίτερ Μπρέγκελ τον Πρεσβύτερο, με τις σκηνές της καθημερινής ζωής και τα φανταστικά θέματα, τους Λούκας βαν Λέϊντεν και Γιάν Σκορέλ με τις επιδόσεις των και στην χαρακτική θα φτάσει και σε νέες διατυπώσεις. Για να προχωρήσει στην Γαλλία, η οποία βρίσκεται κάτω από την σκιά των κατακτήσεων της ιταλικής ζωγραφικής και ιδιαίτερα μεγάλων δασκάλων του μανιερισμού σαν τον Ρόσσο Φιορεντίνο και τον Πριματίτσιο, όπου θα μας δώσει χαρακτηριστικά δείγματα νέων πειραματισμών. Στη συνέχεια θα περάσει, με μεγάλους δημιουργούς σαν τους Κλουέ με την ιδιαίτερη επίδοση στην μικρογραφία και τον Κορνέϊγ ντε Λυών, σε δικές της ουσιαστικότερες διατυπώσεις. Όσο για την Ισπανία εδώ τις πραγματικά ουσιαστικές προσπάθειες κοντά στους καλλιτεχνες, ξένους - Ιταλούς, που θα εργαστούν στο Εσκοριάλ, αυτό το φρούριο, ανάκτορο, ναό και τάφο, κάνει ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, ένας Κρητικός με σπουδές στην Κρήτη αλλά και στην Ιταλία (Βενετία-Ρώμη), που θα πει τον μεγάλο λόγο. Και θα δώσει μια ζωγραφική, στην οποία συνδυάζονται θαυμάσια ο βυζαντινός υπερβατισμός με την βενετσιάνικη χρωματικότητα, τον ρωμαϊκό μανιερισμό και ισπανικό μυστικισμό, μια νέα και προσωπική σύνθεση, που θα επηρεάσει ακόμη και δημιουργούς του εικοστού αιώνα...»

Χρύσανθος Χρήστου
(από τον πρόλογο του βιβλίου)




9/7/15

ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΣΜΟΣ. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΜΗ

Παναγιώτης Κονδύλης
Συντηρητισμός. Ιστορικό περιεχόμενο και παρακμή

Μετάφραση: Λευτέρης Αναγνώστου
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2015
640 σελ.
ISBN 978-960-524-340-1
Τιμή 42,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 33,60 €




Ο συντηρητισμός κατανοείται συνήθως ως ένα ιδεολογικό ρεύμα που γεννήθηκε σαν αντίδραση στη Γαλλική Επανάσταση και στις αστικές-φιλελεύθερες ιδέες της. Στη μνημειώδη αυτή μελέτη, που μεταφράζεται εδώ για πρώτη φορα στα ελληνικά, ο Παναγιώτης Κονδύλης δείχνει πως, αντίθετα, ο συντηρητισμός πρέπει να κατανοηθεί με τρόπο πολύ ευρύτερο, ως μια συνολική ιδεολογική και κοινωνικοπολιτική αντίδραση (των ανώτερων στρωμάτων) της προνεωτερικής κοινωνίας ενάντια στη διάλυσή της, την οποία αρχικά σηματοδότησε η ανάδυση του νεότερου συγκεντρωτικού κράτους, και αργότερα ολοκλήρωσε ο εκτοπισμός της αγροτικής οικονομίας από τη βιομηχανική-καπιταλιστική. Μετά την οριστική αποσάθρωση της προνεωτερικής κοινωνίας, οι εκπρόσωποι του συντηρητισμού συμμαχούν με τους φιλελεύθερους τέως άσπονδους εχθρούς τους εναντίον της ριζοσπαστικής δημοκρατίας, η οποία με τη σειρά της απλώς ριζοσπαστικοποιεί τα φιλελεύθερα ιδανικά, ενώ ταυτόχρονα προσαρμόζει στους σκοπούς της μοτίβα της συντηρητικής κριτικής στον καπιταλισμό. Ο συντηρητισμός είναι προ πολλού νεκρός, λέει ο Κονδύλης• πέθανε μαζί με την εποχή και την κοινωνία η οποία τον γέννησε. Χάρη στη σφαιρικότητα της προοπτικής του, το βιβλίο αποτελεί μια συνθετική ιστορική παρουσίαση των κύριων ιδεολογικών και πολιτικών εξελίξεων που σημάδεψαν τους νεότερους χρόνους, από τις απαρχές τους μέχρι και τον 20ό αιώνα.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 





“ΔΙΑ ΤΗΝ ΔΙΑΝΟΗΤΙΚΗΝ ΕΞΥΨΩΣΙΝ ΤΟΥ ΛΑΟΥ”. Η ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΕΘΝΙΚΟΥ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΤΙΣ ΑΠΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΗΣ ΒΕΝΙΖΕΛΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Αντώνης Γλυτζουρής
“δια την διανοητικήν εξύψωσιν του λαού”. Η απόπειρα ίδρυσης Εθνικού Θεάτρου στις απαρχές της πρώτης βενιζελικής κυβέρνησης

Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης / Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών 2015
208 σελ.
ISBN 978-960-524-442-2
Τιμή 12,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 9,60




Στις 2 Οκτωβρίου 1910, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο μεγάλος νικητής των εκλογών του Αυγούστου εκείνης της χρονιάς, συναντήθηκε με τον Γεώργιο Α’ για να ρυθμίσουν τον σχεδιασμό της νέας κυβέρνησης. Τη φθινοπωρινή εκείνη βραδιά, αμέσως μετά τη συνάντησή τους, ο Βενιζέλος ακολούθησε μια εξαιρετικά ασυνήθιστη για Έλληνα πρωθυπουργό διαδρομή. Επισκέφτηκε το θέατρο Πανελλήνιον για να παρακολουθήσει το ζοφερό Ρόσμερσχολμ του Ίψεν από τον θίασο του Θωμά Οικονόμου• και επανέλαβε την επίσκεψή του λίγες μέρες αργότερα, στο ίδιο θέατρο, «το αποπνέον μποεμισμόν», για να δει τους Βρικόλακες. Αυτά τα νέα πρωθυπουργικά ήθη καταγράφηκαν στον Τύπο και γνώρισαν, φυσικά, τα ενθουσιώδη σχόλια των δημοτικιστών του Νουμά. Τα γεγονότα που ακολούθησαν, μάλιστα, απέδειξαν ότι οι παραπάνω κινήσεις δεν ήταν διόλου τυχαίες. Οι νέες συνθήκες που επικράτησαν στην πολιτική ζωή του τόπου μετά το στρατιωτικό πραξικόπημα στο Γουδί έδιναν το δικαίωμα στις ανανεωτικές δυνάμεις της εγχώριας διανόησης να βλέπουν πως είχε φτάσει η ώρα για μια Ανόρθωση και στο θεατρικό καθεστώς. Εκείνον τον πολιτικά «θερμό» χειμώνα του 1910-11 λοιπόν, δύο περίπου χρόνια μετά το κλείσιμο του Βασιλικού Θεάτρου, εκδηλώθηκε, εντελώς αναπάντεχα, μια δυναμική πρωτοβουλία που στόχευε στην ίδρυση Εθνικού Θεάτρου…

Αξιοποιώντας για πρώτη φορά υλικό από το Αρχείο Βενιζέλου του Μουσείου Μπενάκη σε συνδυασμό με τη σχετική αρθρογραφία της εποχής, το μικρό αυτό μελέτημα επιχειρεί να παρουσιάσει αυτήν την προσπάθεια, εστιάζοντας στο ζήτημα της θεατρικής διαπαιδαγώγησης του «ελληνικού λαού», στο όνομα του οποίου, άλλωστε, σημειώθηκε η όλη εξόρμηση. Η έκδοση συμπεριλαμβάνει σε μορφή σχολιασμένων Παραρτημάτων τα σχετικά υπομνήματα των Νίκου Καζαντζάκη και Νικόλαου Ποριώτη καθώς και άλλες αναφορές και επιστολές προς τον πρωθυπουργό.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 



8/7/15

ΝΑΥΤΙΛΙΑ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΟ ΥΠΟ ΒΡΕΤΑΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ. ΙΟΝΙΟ ΚΡΑΤΟΣ (1851-1864)

Παναγιώτης Καπετανάκης
Ναυτιλία και εμπόριο υπό Βρετανική Προστασία. Ιόνιο Κράτος (1851-1864)
 

Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 2015
368 σελ.
ISBN 978-960-9538-35-0
Τιμή 20,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 16,00 €




«Η ιστορία της επτανησιακής ποντοπόρου εμπορικής ναυτιλίας κατά τη διάρκεια της περιόδου από τις αρχές του 18ου έως και την Ένωση των Επτανήσων με το Ελληνικό Βασίλειο το 1864 είναι ένα από τα σημαντικά κενά της ελληνικής ιστοριογραφίας. Η βιβλιογραφική παραγωγή καλύπτει τη ναυτιλιακή ιστορία των νησιών του Αιγαίου, ενώ η ναυτιλία των νησιών του Ιονίου, κυρίως κατά την περίοδο της Ιονίου Πολιτείας, δεν έχει αποτελέσει αντικείμενο συστηματικής ιστορικής έρευνας, παρά τις ενδιαφέρουσες μελέτες που έχουν δει το φως κατά τα τελευταία είκοσι χρόνια. Αυτό το ιστοριογραφικό κενό επιχειρεί να καλύψει ο συγγραφέας του παρόντος έργου.

[...] Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον στη μελέτη του Παναγιώτη Καπετανάκη βρίσκεται στη συστηματική ανάλυση και ερμηνεία της εμπορικής και ναυτιλιακής ζωής του Ιονίου Κράτους και μέσα από αυτή την αναγωγή του στο ιδιότυπο αποικιοκρατικό καθεστώς που είχε επιβάλει στα Επτάνησα η Μεγάλη Βρετανία. Χωρίς αυτήν την οπτική θα παρέμεινε ελλιπής η συνολική ανάγνωση και κατανόηση της ιστορίας της επτανησιακής ποντοπόρου εμπορικής ναυτιλίας

Το έργο αυτό προσφέρει στο επιστημονικό και στο ευρύ αναγνωστικό κοινό τη δυνατότητα μίας μοναδικής περιήγησης στις θάλασσες, τα νησιά, τα λιμάνια και τα ιστιοφόρα των Ιονίων του 19ου αιώνα.»

Ταξιάρχης Γ. Κόλιας
(από τον πρόλογό του στο βιβλίο)