26/12/13

ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ. ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ 1934-1993

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης
Φυσικός εκκλησιασμός 1934-1993

Κείμενα: Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης, Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης
Θεσσαλονίκη, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2013
253 σελ. με 399 έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-250-585-4
Τιμή 40,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 36,00 €



Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Πολιτιστικού Κέντρου Θεσσαλονίκης στη Βίλα Καπαντζή (από 13 Δεκεμβρίου 2013 έως 26 Ιανουαρίου 2014).
Επίκεντρο της αναδρομικής παρουσίασης του ζωγραφικού έργου του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη είναι τα έργα που εμπνεύστηκε ο καλλιτέχνης από το εικοσαήμερο προσκύνημά του στο Άγιον Όρος τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1952. Συμπεριλαμβάνονται επίσης τρεις εμβόλιμες θεματικές ενότητες αφιερωμένες στο θήλυ, στη γενέτειρα πόλη και στη φύση.

Το εικαστικό υλικό κατανέμεται χρονολογικά σε τρεις περιόδους. Η πρώτη περίοδος (1934 έως 1952) είναι περίοδος πρόδηλων πειραματισμών του καλλιτέχνη με ζωγραφικά μέσα και αναζήτησης της θεματογραφικής του παλέτας, που εμβληματικά αντανακλάται σε σπουδές προσώπων και προσωπογραφίες. Θα μπορούσε κανείς να την ονομάσει «περίοδο του δωματίου», καθώς οι συνθήκες της εποχής επιβάλλουν καταναγκαστικό εγκλεισμό εντός της μητέρας πόλης. Οι τοπιογραφίες, που ξεκινούν ήδη από το 1950, εγκαινιάζουν τη δεύτερη περίοδο (1952 έως 1967), περίοδο ανοιχτού χώρου, που θα μπορούσε να ονομαστεί «περίοδος της υπαίθρου». Οι τοπιογραφίες, απαλλαγμένες από ηθογραφικούς περισπασμούς, καταγράφουν μια ματιά ανήσυχη κι ευέλικτη που μπορεί εξίσου άνετα να υπερίπταται αεροφωτογραφίζοντας και να χαμέρπει εστιάζοντας εκ του σύνεγγυς στη θαμνοβλάστηση.

Νύμφη, 1979, σινική μελάνη και κραγιόνια σε χαρτί, 18,1 x 14,1 εκ.
Ιδιωτική συλλογή, Θεσσαλονίκη [283]

Στην τρίτη περίοδο (1967 έως 1993) ο Ν. Γ. Πεντζίκης, μετά το Δωμάτιο και την Ύπαιθρο, ψηλαφεί πλέον το Επέκεινα. Στην περίοδο αυτή, ο καλλιτέχνης συχνότατα ενσωματώνει σε ζωγραφικά έργα του γραφή ατόφια –κατά κανόνα κείμενα από την πατερική γραμματεία αλλά και στίχους ομηρικούς ή ποιήματα του Καβάφη, της Ζωής Καρέλλη, του ιερομονάχου Συμεών, επεξεργασμένα ψηφαριθμητικά μέσω της χρωματικής αντιστοίχισης των γραμμάτων και η θεματογραφική του παλέτα σταδιακά περιορίζεται σε πουλιά, ψάρια, ναούς και σκοπιές, που αποδίδονται σαν ακιδογραφήματα και σπηλαιογραφίες. «Η ζωγραφική μου –σημείωνε ο ίδιος ο Ν. Γ. Πεντζίκης- δεν έχει θέμα και δεν ανταποκρίνεται σε τίποτα άμεσο. Είναι η ταύτιση σ’ έναν ίδιο χρόνο των τομέων της μνήμης, είτε συναισθηματικής, είτε ονειρικής, είτε και περ’ από τα όνειρα. Η ζωγραφική μου έχει μια υπερβατική διάσταση που οι ρίζες της βρίσκονται στη βαθιά πίστη».

Εκ του Ευανθούς Λειμώνος των συναξαρίων (οι Άγιοι της 10ης Ιουνίου), 1971, 
σινική μελάνη και κραγιόνια σε χαρτόνι, 27,1 x 17,9 εκ.
Ιδιωτική συλλογή, Θεσσαλονίκη [505]

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης γεννήθηκε από παλιά οικογένεια της Θεσσαλονίκης το 1908 και πέθανε το 1993. Πεζογράφος, ποιητής και ζωγράφος, ήταν μια από τις κορυφαίες μορφές της Θεσσαλονίκης του πνεύματος και της τέχνης. Σπούδασε οπτική φυσική και φυσιολογία στο Παρίσι (1927), βοτανική και φαρμακευτική στο Στρασβούργο (1928-29). Μετά το θάνατο του πατέρα του, διαχειρίστηκε το πατρώο φαρμακείο (1930-1953), το οποίο εξελίχθηκε σε μείζον λογοτεχνικό στέκι. Το 1933 επισκέφτηκε το Άγιον Όρος για πρώτη φορά. Ακολούθησαν άλλες 93 επισκέψεις σε διάστημα 60 ετών. Εμφανίστηκε στα γράμματα με το μυθιστόρημα Αντρέας Δημακούδης (1935). Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Το 3ο Μάτι, Μακεδονικές Ημέρες, Κοχλίας. Το 1944 πρωτοπαρουσίασε ζωγραφική του εργασία σε ομαδική έκθεση και την ίδια χρονιά εκδόθηκαν η συλλογή ποιημάτων Εικόνες και το μυθιστόρημα Ο πεθαμένος και η Ανάσταση. Έγραψε τεχνοκριτικές και δοκίμια για τον Μπουζιάνη, τον Παπαλουκά, τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Τσαρούχη. Η πρώτη ατομική έκθεση στη Θεσσαλονίκη (1951) εγκαινίασε περίοδο έντονης ζωγραφικής παραγωγής που κορυφώθηκε με την πρώτη ατομική έκθεση στην Αθήνα (1958). Η αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής (1963) ήταν το πρώτο βιβλίο του που εκδόθηκε από καθιερωμένο εκδοτικό οίκο. Το μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης κυκλοφόρησε λίγο πριν από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967. Η έκδοση το 1970 των πεζογραφημάτων Μητέρα Θεσσαλονίκη και Συνοδεία, καθώς και των δοκιμίων Προς εκκλησιασμό, εγκαινίασε την ιδιαιτέρως έντονη όψιμη περίοδο συγγραφικής και ζωγραφικής δημιουργίας, που τροφοδοτείται από την καθημερινή –από το καλοκαίρι του 1967- συναναστροφή του καλλιτέχνη με τον Συναξαριστή του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη. Το Αρχείον (1974) αποτελεί παλίμψηστη επεξεργασία παλαιότερων ανέκδοτων κειμένων και το Πόλεως και νομού Δράμας παραμυθία (1983) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. Μεγάλο μέρος του ποιητικού του έργου θησαυρίστηκε το 1988 στα Ποιήματα (Παλαιοντολογικά).

25/12/13

ΓΙΑΝΝΗΣ ΨΥΧΟΠΑΙΔΗΣ. ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΥΡΟ. ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ 1963-2013

Γιάννης Ψυχοπαίδης
Το κόκκινο και το μαύρο. Χαρακτική 1963-2013

Κείμενα: Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη, Γιάννης Ψυχοπαίδης
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2013

155 σελ. με 153 έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN 978-960-250-587-8

Τιμή 40,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 36,00 €



Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Tραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (από 5 Δεκεμβρίου 2013 έως 31 Ιανουαρίου 2014). Παρουσιάζονται χαρακτικά του καλλιτέχνη από το 1963 έως το 2013. Τα πρώτα καλλιτεχνικά βήματα του Γιάννη Ψυχοπαίδη έγιναν με τη χαρακτική στα σπουδαστικά του χρόνια, κατά την προδικτατορική περίοδο. Η δουλειά του αυτή εμπνεόταν από την καθημερινότητα και την πολιτική κατάσταση της εποχής. Όπως ο ίδιος σημειώνει: «Κυπριακό, διαδηλώσεις για την παιδεία, Ιουλιανά, ανέκδοτα βήματα στο βασίλειο της νεανικής μας ελευθερίας και των νεανικών μας ψευδαισθήσεων και μέσα σ’ αυτή τη μαχητική κινητικότητα, αυτά που ζούσαμε το πρωί τα ζωγραφίζαμε το βράδυ. Η ζωή και η τέχνη σε μια ενότητα σχεδόν αξεχώριστη (…).

 Στον άγνωστο εργάτη, 1982. Οξυγραφία, 50 x 39,2 εκ. Ενυπόγραφο. Δοκίμιο του καλλιτέχνη

Στην πολυχρωμία της ταραγμένης δεκαετίας του 1960 η εικαστική έκφραση σημάδεψε και σημαδεύτηκε έντονα από τους πνευματικούς κραδασμούς, τους πολιτικούς ανέμους και τις κοινωνικές θύελλες του καιρού της. Και η χαρακτική –παρεμβατική και άμεση- ήταν η πρώτη που μπορούσε να μοιραστεί τις ιδέες και τις μορφές της, να βρεθεί σε άμεσο διάλογο με την κοινωνία, να επιδράσει με απλότητα και φειδώ στο μυαλό και την ψυχή με όπλο της όχι το μοναδικό/αυθεντικό καλλιτέχνημα, αλλά το πολλαπλό αντίτυπο με τους άπειρους αποδέκτες (…). Η χαρακτική –η ξυλογραφία, η λιθογραφία, η χαλκογραφία- συνόψιζαν με τη μαυρόασπρη εκδοχή τους την περιπέτεια και την αγωνία του λιτού και του λίγου να εκφράσει με αμεσότητα το ζωντανό, το ουσιώδες και το αυθεντικό».

Όπως παρατηρεί η Μαριλένα Ζ. Κασιμάτη, η χαρακτική «έδωσε στον Ψυχοπαίδη πολύ σημαντικές ιδιότητες, που τις ακολούθησε συνειδητά και στη ζωγραφική του: τη μαθητεία στη λιτότητα, τη σχεδιαστική αυστηρότητα, την άσκηση στον βαθύ έλεγχο συμπύκνωσης της έννοιας του σχεδίου, τη συγκρότηση της γραμμής, ευθείας ή τεθλασμένης, του δίδαξε το μαύρο, όχι το χρώμα».

 Face Control, 1997. Μεικτή τεχνική και λινόλεουμ, 100 x 123 εκ. Ενυπόγραφο

Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Από το 1963 μέχρι το 1968 σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών στην Αθήνα. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές με υποτροφία του γερμανικού κράτους στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου (1971-1976). Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της ομάδας «Νέοι Έλληνες ρεαλιστές» (1971-1973), του Κέντρου Εικαστικών Τεχνών (ΚΕΤ, Αθήνα, 1974-1976), μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας 10/9 του Μονάχου (1975). Ήταν προσκεκλημένος του καλλιτεχνικού προγράμματος του Δυτικού Βερολίνου DAAD (1977). Από το 1977 μέχρι και το 1986 έζησε και εργάστηκε στο Δυτικό Βερολίνο. Από το 1987 μέχρι και το 1992 έζησε και εργάστηκε στις Βρυξέλλες. Το 1994 εκλέχθηκε καθηγητής και το 2012 ομότιμος καθηγητής της ΑΣΚΤ. Έχει κάνει πολλές ατομικές και ομαδικές παρουσιάσεις του έργου του σε Ελλάδα, Γαλλία, Δυτική και Ανατολική Γερμανία, Λουξεμβούργο, Ισπανία, Γιουγκοσλαβία, Ιρλανδία, Αλβανία, Ιαπωνία, Βέλγιο, Αλγερία, Κύπρο, Αμερική, Σουηδία κ.α, σε ιδιωτικές γκαλερί, πινακοθήκες και μουσεία.

20/12/13

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ


Ernst Cassirer
Η φιλοσοφία του Διαφωτισμού

Εισαγωγή: Gerald Hartung
Μετάφραση: Αννέττε Φωσβίνκελ
Επιστημονική εποπτεία: Γιώργος Ξηροπαΐδης
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2013
569 σελ.
ISBN 978-960-250-505-2 (χαρτόδετο)   & 978-960-250-506-9 (πανόδετο)
Τιμή 30,00 €  (χαρτόδετο) & 40,00 € (πανόδετο) / στο βιβλιοπωλείο μας 27,00 € (χαρτόδετο) & 36,00 € (πανόδετο)



Όταν το 1932 εκδόθηκε το βιβλίο του Ερνστ Κασσίρερ Η φιλοσοφία του Διαφωτισμού –ένα έργο μεγάλης φιλοσοφικής αξίας, το τελευταίο που εξέδωσε ο συγγραφέας του στη Γερμανία-, βάραινε ακόμα στην πνευματική ατμόσφαιρα η αρνητική κρίση που είχε διατυπώσει ο Ρομαντισμός, ενώ παράλληλα έριχνε απειλητική τη σκιά του ένας επιθετικός και σκοταδιστικός Αντιδιαφωτισμός. Σε αυτές τις συνθήκες, ο Κασσίρερ αναλαμβάνει την υπεράσπιση του Διαφωτισμού και προσπαθεί να συλλάβει και να φωτίσει το βαθύτερο νόημα της φιλοσοφίας του. Η μέθοδος που επιλέγει για να παρουσιάσει τη φιλοσοφία του Διαφωτισμού δεν είναι η έκθεση με χρονολογική σειρά των θεωριών τις οποίες αυτή ανέπτυξε, ούτε η περιγραφή και η ανάλυση όσων στοχάστηκαν και δίδαξαν οι κορυφαίοι διανοητές της· είναι η ανάδειξη των θεμελιωδών ιδεών που της προσδίδουν συνοχή, καθώς και της εσωτερικής της κίνησης και της δημιουργικής της αξίας.

Στόχος του έργου, όπως τον ορίζει ο ίδιος ο συγγραφέας, ήταν «να προσεγγιστεί ο Διαφωτισμός όχι ως προς το πλάτος του αλλά ως προς το ιδιάζον βάθος του, να παρουσιαστεί όχι μέσα από το σύνολο των ιστορικών του αποτελεσμάτων και των ιστορικών του εκφάνσεων αλλά υπό το φως της ενότητας της νοητικής του προέλευσης και της αρχής που τον προσδιορίζει». Ο Διαφωτισμός κληρονομεί ιδέες και θεωρίες από τους προηγούμενους αιώνες αλλά διαμορφώνει «μια εντελώς νέα και ιδιάζουσα μορφή φιλοσοφικής σκέψης». Ακόμη και όταν επεξεργάζεται προϋπάρχοντα διανοήματα ή απλώς χτίζει πάνω στις βάσεις που έθεσε ο 17ος αιώνας, «με ό,τι και αν καταπιάνεται ο Διαφωτισμός του προσδίδει διαφορετικό νόημα και έτσι διανοίγει ένα νέο φιλοσοφικό ορίζοντα».

Η φιλοσοφία του Διαφωτισμού δεν εγκλωβίζεται στα όρια ενός παγιωμένου θεωρητικού οικοδομήματος ούτε περιορίζεται σε καθορισμένα αξιώματα που τέθηκαν μια για πάντα. Αντίθετα κινείται ελεύθερα και «ανακαλύπτει μέσα από αυτή την εσωτερική της πορεία τη θεμελιώδη μορφή της πραγματικότητας, τη μορφή ολόκληρου του φυσικού και πνευματικού είναι». Ο Διαφωτισμός «δεν αντιλαμβάνεται τη σκέψη ως απείκασμα της ζωής, αλλά επιπλέον την επιφορτίζει με τη δύναμη και την αποστολή να διαμορφώνει τη ζωή». Σύμφωνα με τον Κασσίρερ, έργο της φιλοσοφίας είναι να ελευθερώσει τον άνθρωπο ενεργοποιώντας την ικανότητά του να αναστοχάζεται κριτικά. Αυτό το κατόρθωσε με υποδειγματικό τρόπο η φιλοσοφία της εποχής του Διαφωτισμού.

Ο ΕΡΝΣΤ ΚΑΣΣΙΡΕΡ, εβραϊκής καταγωγής Γερμανός φιλόσοφος και ιστορικός των ιδεών, γεννήθηκε στις 28 Ιουλίου του 1874 στην πόλη Μπρέσλαου, που σήμερα ανήκει στην Πολωνία. Αρχικά σπούδασε νομικά, αλλά σύντομα στράφηκε στη φιλοσοφία, τη θεωρία της λογοτεχνίας, την ιστορία και την ιστορία της τέχνης. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 1899 στο πανεπιστήμιο του Μάρμπουργκ υπό την εποπτεία του Χέρμαν Κοέν, ιδρυτή της νεοκαντιανής σχολής του Μάρμπουργκ. Δίδαξε στο πανεπιστήμιο του Βερολίνου (1906-1919) κι έπειτα ανέλαβε την έδρα της φιλοσοφίας στο νεοϊδρυθέν πανεπιστήμιο του Αμβούργου, όπου διετέλεσε πρύτανης (1929-1930). Ήταν ο πρώτος Εβραίος που άσκησε καθήκοντα πρύτανη σε γερμανικό πανεπιστήμιο. Το 1933, με την άνοδο του εθνικοσοσιαλισμού, έφυγε από τη Γερμανία, πηγαίνοντας πρώτα στο κολέγιο All Souls της Οξφόρδης (1933-1935) κι έπειτα στο πανεπιστήμιο του Γκαίτεμποργκ στη Σουηδία (1935-1941). Σύμφωνα με το σουηδικό δίκαιο, ο Κασσίρερ έπρεπε με τη συμπλήρωση του 65ου έτους της ηλικίας του να συνταξιοδοτηθεί. Δέχτηκε όμως λίγο αργότερα πρόταση συνεργασίας από το τμήμα φιλοσοφίας του πανεπιστημίου Γέιλ και τον Μάιο του 1941 έφυγε μαζί με τη σύζυγό του για τις ΗΠΑ. Έπειτα από τρία χρόνια παραμονής στο Γέιλ πήγε στη Νέα Υόρκη για να συνεργαστεί με το πανεπιστήμιο Κολούμπια. Εκεί πέθανε στις 13 Απριλίου του 1945 ύστερα από αιφνίδιο καρδιακό επεισόδιο.

ΛΟΡΕΝΤΖΟΣ ΜΑΒΙΛΗΣ. ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ, ΠΟΙΗΤΗΣ, ΕΘΝΙΚΟΣ ΗΡΩΑΣ

Λορέντζος Μαβίλης. Πολιτικός, ποιητής, εθνικός ήρωας

Κείμενα: Μαρία Μαντουβάλου, Διονύσης Καψάλης, Σπυρίδων Γ. Πλουμίδης
Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία 2013
62 σελ.
ISBN 978-960-6757-78-5 

Τιμή 5,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 4,50 €


 
Το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 100 χρόνια από τους Βαλκανικούς Πολέμους και την ενσωμάτωση των Νέων Χωρών στον εθνικό κορμό, διοργάνωσε τον Δεκέμβριο του 2012 αφιέρωμα στον πολιτικό, ποιητή και εθελοντή στρατιώτη Λορέντζο Μαβίλη (1860 - 1912), ο οποίος σκοτώθηκε στη μάχη του Δρίσκου στις 28 Νοεμβρίου 1912.

Μέσα από τις εισηγήσεις των ομιλητών, που περιλαμβάνονται στην παρούσα έκδοση, αναδεικνύεται η πολύπλευρη προσωπικότητα του Μαβίλη καθώς και το πολιτικό και λογοτεχνικό πλαίσιο της εποχής όπου έδρασε. Ιδιαίτερο βάρος δίνεται βέβαια στο ποιητικό του έργο, το οποίο, παρ' ότι ποσοτικά περιορισμένο, τον αναδεικνύει ως έναν από τους σπουδαιότερους εκπροσώπους της γενιάς του και άξιο συνεχιστή της Επτανησιακής Σχολής.

(από τον πρόλογο της έκδοσης)

19/12/13

Η ΚΕΡΕΝΙΑ ΚΟΥΚΛΑ


Κωνσταντίνος Χρηστομάνος
Η Κερένια κούκλα
Αγγέλα Καστρινάκη
«Σαν τις μυγδαλιές» / Ιδέες και σύμβολα στην Κερένια κούκλα

Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2013
442 σελ.
ISBN 978-960-524-410-1
Τιμή 9,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 8,10 €


 
Η Κερένια κούκλα του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου είναι ένα έργο με θέμα τον έρωτα, την τρυφερότητα, τον πόθο. Με έναν νεαρό άντρα που άθελά του γλυκοβλέπει ένα κορίτσι που κοκκινίζει. Με το ερωτευμένο κορίτσι να έλκεται ακαταμάχητα ενώ πρέπει να αντισταθεί. Με τη μοιραία στιγμή ανάμεσά τους, που κάνει ωστόσο μια αμυγδαλιά αιφνιδίως να ανθίσει. Με εύθυμους γλεντζέδες και φλύαρο λαϊκό κόσμο. Με λιβάδια γεμάτα λουλούδια αλλά και με πένθιμα δωμάτια αρρώστιας. Με τους δυο νέους να αγκαλιάζονται μισοναρκωμένοι από ευτυχία σε ένα κατώφλι. Με μια αμείλικτη τιμωρία… Ένα μυθιστόρημα για τη γλύκα του έρωτα και για την πίκρα από τη σύντομη διάρκεια της ζωής. Ένα κορυφαίο έργο της ελληνικής πεζογραφίας.

Η μελέτη της Αγγέλας Καστρινάκη αναζητά στο μυθιστόρημα τα λανθάνοντα νοήματά του, τα σύμβολα, τις υπόγειες αναφορές σε αρχαία μυστήρια του θανάτου και της αναγέννησης – όλα όσα κρύβονται αριστοτεχνικά κάτω από μια επιφάνεια αθηναϊκής ηθογραφίας. Η Κερένια κούκλα αναδεικνύεται ως ένα υψηλής τέχνης συμβολιστικό έργο, αλλά και ως το πρώτο –και χωρίς συνέχεια για πολύν καιρό– ελληνικό ερωτικό μυθιστόρημα, καθώς αντιμετωπίζει το φαινόμενο του έρωτα στην αυτονομία του.

(πηγή: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης)

ΤΑ ΙΟΒΟΛΑ ΖΩΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ

Αιμίλιος Δημ. Μαυρουδής
Τα ιοβόλα ζώα και τα δηλητήρια φάρμακα στην αρχαία ελληνική ιατρική. Καταγραφή της σχετικής γραμματείας και μελέτη των ομόθεμων έργων του Φιλουμένου και του Ανωνύμου [Αίλιος Προμώτος;]

Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2013
478 σελ.
ISBN 978-960-404-267-8
Τιμή 25,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 22,50 €

 

«Η γραμματεία η σχετική με τα ιοβόλα ζώα και τα δηλητήρια (θανάσιμα) φάρμακα αποτέλεσε ένα αρκετά προσφιλές θέμα των αρχαίων συγγραφέων, και μάλιστα όχι μόνο των γιατρών με τη στενή έννοια του όρου ˙ έτσι παρόμοιου περιεχομένου αυτοτελή ειδικά συγγράμματα εντοπίζονται από τον τέταρτο προχριστιανικό αιώνα έως τουλάχιστον και τον 8ο αι. μ.Χ.

[...] Το πρώτο από τα δύο έργα , τα οποία εξετάζονται στο ανά χείρας βιβλίο, αφορά αποκλειστικά τα ιοβόλα, και συγγραφέας του είναι ο Φιλούμενος, γιατρός για τον οποίο δεν είναι γνωστό κανένα βιογραφικό στοιχείο.

[...] Το δεύτερο έργο παραδίδεται χωρίς το όνομα του συγγραφέα του και άτιτλο, ενώ η σύνδεσή του με τον Αλεξανδρέα γιατρό Αίλιο Προμώτο βασίζεται μόνο σε κάποιες ενδείξεις...»

Αιμίλιος Δημ. Μαυρουδης
(από τον πρόλογο του βιβλίου)

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΤΑΜΑΣΟΥ ΚΑΙ ΟΡΕΙΝΗΣ. ΙΣΤΟΡΙΑ, ΜΝΗΜΕΙΑ, ΤΕΧΝΗ

Ιερά Μητρόπολις Ταμασού και Ορεινής. Ιστορία, μνημεία, τέχνη

Κείμενα: συλλογικό
Επιμέλεια: Κωστής Κοκκινόφτας
Λευκωσία, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου & Ιερά Μητρόπολις Ταμασού και Ορεινής 2012
428 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN 978-9963-42-939-4
Τιμή 73,50 € / στο βιβλιοπωλείο μας 66,15 €



H έκδοση περιλαμβάνει εκτενείς μελέτες, που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα θεμάτων σε σχέση με τη μητροπολιτική περιοχή Tαμασού και Oρεινής, και καθιστά ευρύτερα γνωστούς τους πολιτιστικούς θησαυρούς και τα εκκλησιαστικά της μνημεία, τα οποία διασώζουν σπουδαίες τοιχογραφίες και άλλα κειμήλια.

Σε αυτή συνεργάζονται δεκαεννέα καταξιωμένοι ερευνητές και πανεπιστημιακοί καθηγητές, που παρουσιάζουν θέματα της ειδικότητάς τους, τα οποία αφορούν στην ιστορία και την πνευματική διάσταση της Mητρόπολης Tαμασού και Oρεινής, στους αγίους, τις μονές και τους ναούς της, στην εθνική, κοινωνική και πολιτιστική ζωή των κατοίκων της, στην εκκλησιαστική αρχιτεκτονική και τη ζωγραφική των φορητών εικόνων και τοιχογραφιών των μονών και των ναών της, καθώς και στα μουσεία, τους εκθεσειακούς χώρους και τα κειμήλιά της.

(πηγή: Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου)

18/12/13

ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΙ ΓΕΩΛΟΓΙΑ. ΕΠΙΣΤΗΜΗ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Γεώργιος Κωνσταντίνου, Ιωάννης Παναγίδης
Κύπρος και γεωλογία. Επιστήμη, περιβάλλον, πολιτισμός
 
Εποπτεία: Λευκή Μιχαηλίδου
Επιμέλεια έκδοσης: Ιωάννης Παναγίδης
Λευκωσία, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου 2013
376 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN 978-9963-42-940-0
Τιμή 63,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 56,70 €



Το βιβλίο περιγράφει και παρουσιάζει με πανοραμικές φωτογραφίες και σχεδιαγράμματα τη γένεση και ανάδυση της Κύπρου καθώς και τις γεωλογικές διεργασίες οι οποίες δημιούργησαν ένα νησί με ιδιαίτερα τοπογραφικά χαρακτηριστικά, ιδιάζουσες μικροκλιματολογικές συνθήκες, γόνιμα εδάφη, καλυμμένα με πυκνά δάση και μεγάλη ποικιλία χλωρίδας και πανίδας, πλούσιο σε υδατικούς και ορυκτούς πόρους καθώς και υδρογονάνθρακες. Όλα αυτά μαζί με την γεωγραφική θέση του νησιού στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων αποτέλεσαν την βάση της δέκα χιλιάδων χρόνων ιστορίας, τέχνης και πολιτισμού.

Το βιβλίο δεν απευθύνεται μόνο στους γεωεπιστήμονες αλλά και σε πολλούς άλλους επιστήμονες όπως ιστορικούς, αρχαιολόγους, γεωπόνους, μεταλλειολόγους, πολιτικούς μηχανικούς, υδρολόγους, γιατρούς για την εξέλιξη της ιατρικής και της φαρμακολογίας στην Κύπρο, δασκάλους, καθηγητές Μέσης Παιδείας και Πανεπιστημίων για σκοπούς διδασκαλίας μαθητών και φοιτητών και γενικά σε κάθε άνθρωπο που θέλει να γνωρίσει την Κύπρο.

(πηγή: Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου)
 

Ο Α' ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΛΕΥΡΑ ΤΩΝ ΟΘΩΜΑΝΩΝ

Αναστάσιος Κ. Ιορδάνογλου
Ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος από την πλευρά των Οθωμανών

Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών 2013
204 σελ. με α/μ εικόνες
ISBN 978-960-467-439-8
Τιμή 13,85 / στο βιβλιοπωλείο μας 12,46 €



«Είναι κοινός τόπος η υπενθύμιση ότι στον πόλεμο αναμετρώνται δύο αντίπαλα στρατόπεδα, καθένα από τα οποία συνήθως αφηγείται και τελικά αποτιμά τον πόλεμο από τη δική του πλευρά. Τούτο είναι φυσικό αλλά δεν μπορεί να είναι τελεσίδικο, ούτε δίκαιο. Η συνολική εικόνα του πολέμου διαμορφώνεται, τελικά, μόνον εφόσον έλθουν στο φως όσα ουσιώδη διαδραματίσθηκαν, παράλληλα, στο αντίπαλο στρατόπεδο καθώς επίσης όσα επεδίωκαν, ταυτόχρονα, τρίτες χώρες, μη εμπόλεμες αλλά ισχυρές. Γι' αυτόν το λόγο, η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών ολοκλήρωσε τις επιστημονικές μελέτες της, οι οποίες, πρώτη φορά, αποκαλύπτουν απόρρητα έγγραφα, προερχόμενα από τα Κρατικά Αρχεία ξένων Κρατών και του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, τα οποία φωτίζουν κρίσιμες πτυχές τόσο των Βαλκανικών Πολέμων όσο και της καταστάσεως που επικρατούσε στη Μακεδονία πριν και κατά το 1912-1913.

[...] Τι συνέβαινε, όμως, στην οθωμανική πλευρά κατά την παραμονή και τη διεξαγωγή των Βαλκανικών Πολέμων; Το ερώτημα είναι κομβικής σημασίας. Επί εκατό χρόνια δεν ετέθη από την ελληνική πλευρά, η οποία πάντως, μέχρι τώρα, δεν έδωσε μια πλήρη και τεκμηριωμένη απάντηση.

Η Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών έθεσε έγκαιρα το ερώτημα και, με την ανά χείρας μελέτη της, δίδει τεκμηριωμένη την απάντηση...».

Ν. Ι. Μέρτζος
(από τον πρόλογο του βιβλίου)

ΑΜΠΕΛΟΣ ΚΑΙ ΟΙΝΟΣ ΣΤΟΝ ΑΡΧΑΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ



Σταυρούλα Κουράκου-Δραγώνα
Άμπελος και Οίνος στον Αρχαίο Ελληνικό Κόσμο

Σχεδιασμός έκδοσης: Μπάμπης Λέγγας
Αθήνα, Εκδόσεις του Φοίνικα 2013
278 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN 978-960-6849-38-1 (πανόδετη έκδοση)
Τιμή  80,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 72,00 €



«…Στην Ιλιάδα και στην Οδύσσεια ο Όμηρος δίνει πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τους οίνους, τα κελάρια και τη δίψα των ηρώων του˙ τραγούδησε μάλιστα με τόση θέρμη τα εγκώμια του οίνου, ώστε ο Οράτιος τον ονόμασε vinosus Homerus. Όμως, εάν αφήσουμε τις γενικότητες, μόνο δύο επώνυμοι οίνοι εμφανίζονται στα ομηρικά έπη: ο οίνος του Μάρωνος και ο Πράμνειος. Ο Όμηρος περιγράφει λεπτομερώς στην Οδύσσεια τους οργανοληπτικούς χαρακτήρες του πρώτου˙ πρόκειται για τον πολύ γλυκό παλαιό ευωδιαστό οίνο από τον Ίσμαρο της Θράκης που προσέφερε στον οδυσσέα δώρο ευγνωμοσύνης ο Μάρων, ιερέας του Απόλλωνα. Αναφορά στον δεύτερο οίνο γίνεται τόσο στην Ιλιάδα όσο και στην Οδύσσεια, αλλά γι’ αυτόν ο ποιητής δεν δίνει στοιχεία˙ ούτε περιγράφονται οι χαρακτήρες του ούτε μνημονεύεται η περιοχή παραγωγής του.

Γεννιέται, ως εκ τούτου, το εύλογο ερώτημα: γιατί άραγε ο ποιητής ακολούθησε τόσο διαφορετική τακτική στους μόνο δύο οίνους  που κατoνομάζονται στις ραψωδίες;   Και ένα δεύτερο ερώτημα: υπήρξαν άραγε πραγματικά αυτοί οι δύο οίνοι ή ήταν ποιητικά αποκυήματα; Και ακόμη, πώς παρασκευάζονταν, ποιοί ήταν οι χαρακτήρες τους, πως πίνονταν, τι γνωρίζουμε για τις ποικιλίες αμπέλου και τις περιοχές παραγωγής τους;  Αυτά είναι μερικά από τα θέματα που εξέτασα στο πλαίσιο παλαιότερης μελέτης˙ στην παρούσα θα περιοριστώ στον οίνο του Μάρωνος από άλλη οπτική γωνία…»

(από την εισαγωγή του βιβλίου)

Η ΠΟΛΙΣ. Ο ΑΣΤΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ ΣΤΟΝ ΚΑΒΑΦΗ


Βασίλης Κολώνας 
Η Πόλις. Ο αστικός χώρος στον Κ.Π. Καβάφη

Θεσσαλονίκη, University Studio Press 2013
62 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-12-2164-9
Τιμή 10,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 9,00 €



O Kαβάφης είναι ο ποιητής της πόλης· η φύση ελάχιστα τον εμπνέει και τον απασχολεί. O αστικός χώρος ορίζει την τοπιογραφία και την εικονογρα φία της ποίησής του.

Mια περαιτέρω διάκριση της σύγχρονης πόλης από την ιστορική πόλη παρέχει σημεία εκκίνησης σε δύο διαφορετικές προσεγγίσεις του αστικού χώρου.

Για την ιστορική πόλη οι προσεγγίσεις είναι πολλαπλές. O αστικός χώρος πα ρουσιάζεται σε όλες τις δυνατές μορφές του: Δρόμοι, πλατείες, αγορές, δημόσια κτίρια, χώροι κοινωνικών συναθροίσεων, έντονη παρουσία της οικονομικής λειτουργίας της πόλης.

Στη σύγχρονη, τη συγκεκριμένη πόλη, αντίθετα, το βάρος δίνεται στις ανώνυμες συνοικίες, στη μικρή κλίμακα, στον ιδιωτικό χώρο, στον εξοπλισμό του και την ατμόσφαιρα που επικρατεί μέσα σ’ αυτόν... Για τον λόγο αυτό δεν προτιμήθηκαν όψεις ή καρτ ποστάλ της επώνυμης Αλεξάνδρειας, ούτε καν φωτογραφίες του «οικείου» χώρου του ποιητή. Στόχος μας δεν ήταν η νοσταλγία για ό,τι χάθηκε, αλλά η ανάδυση της Πόλης, μέσα από εικόνες-σύμβολα ενός αστικού χώρου υπό δοκιμασία...

(από το βιβλίο)

17/12/13

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΙΔΟΥΣ. ΑΡΘΡΑ ΚΑΙ ΔΟΚΙΜΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ ΑΡΙΣΤΗΝΟ

Ο θάνατος του είδους. Άρθρα και δοκίμια για τον Γιώργο Αριστηνό

Κείμενα: συλλογικό
Αθήνα, Μικρή Άρκτος 2013
200 σελ. με 22 σχέδια του Γιώργου Λαζόγκα
ISBN 978-960-8104-46-4
Τιμή 15,50 € / στο βιβλιοπωλείο μας 13,95 €



Ο εικοστός αιώνας ξεκίνησε με την Επιστολή του Λόρδου Τσάντος και μια παρέα ετερωνύμων από την Πορτογαλία· σημαδεύτηκε από την Έρημη χώρα, τον Οδυσσέα και τις σολιψιστικές επαναναγνώσεις ενός τυφλού Αργεντινού· γνώρισε τις βροντερές πορδές από τα ταραγμένα έντερα του Beckett αλλά και την «εξαντλημένη» λογοτεχνία του ύστερου μοντερνισμού.

Κάπως έτσι προκύπτει αυτός ο δισυπόστατος συγγραφέας του λήγοντος 20ού και του δυστοπικά ανατέλλοντος 21ου. Μυθοπλάστης και θεωρητικός μαζί, εραστής μιας αιρετικής γραφής, που κινείται για χρόνια στις παρυφές του λογοτεχνικού Αντικανόνα, συνεπής, ως οφείλει, μόνο προς τον ίδιο της τον εαυτό. Εξού αυτά τα λείψανα αφηγημάτων, «κείμενα-είδη», που αγνοούν κάθε «νόμο» και δεν καταφέρνουν ποτέ να ολοκληρωθούν: ο στοχασμός και τα επιχειρήματα του θεωρητικού ακυρώνουν συνεχώς τις μυθοπλαστικές κατακτήσεις του συγγραφέα. Περιδιαβάζοντας τα στενά σοκάκια που εξύμνησαν ο Baudelaire και οι flâneurs της εποχής, ο συγγραφέας με την ακάθιστη κριτική σκέψη −που δεν βολεί να σταθεί πουθενά− και την ακούραστη εμμονική γραφίδα −διαρκώς σε ατέρμονη και αχαλίνωτη φυγή−, άλλοτε, χαμένος στις αναθυμιάσεις του αλκοόλ, ως Φερντινάντ, και άλλοτε με το χέρι δεμένο στον καρπό με άσπρη γάζα, ως Ρίτσαρντ Μπλάκμορ, βιδώνεται σωματικά στον κοχλία της γλώσσας και της αφήγησης.

Ο Γιώργος Αριστηνός, γιατί αυτός είναι ο περί ου ο λόγος συγγραφέας, φλερτάροντας ερωτοπαθώς για χρόνια με τον Θάνατο, στροβιλιζόμενος για καιρό πάνω από την άβυσσο του Κακού, προετοίμαζε εξακολουθητικά την οριστική του έξοδο. Στο τελευταίο του βιβλίο έρχεται, μπλαζέ μισάνθρωπος και κατά συρροήν δολοφόνος, να αποκτείνει με μια μηδενιστική κίνηση τόσο τα λογοτεχνικά είδη όσο και το βιολογικό είδος «άνθρωπο»… Η παράδοση της μοντέρνας λογοτεχνίας του Κακού συναντά τη θεωρία της λογοτεχνίας. Εφαρμοσμένη θεωρία ή απόλυτη λογοτεχνία;

Ο ακραίος 20ός αιώνας γνώρισε πολλούς θανάτους, πραγματικές εκατόμβες και μεγάλες απώλειες. Τα κηδειόχαρτα για τον Θάνατο του συγγραφέα ή ακόμα και της ίδιας της λογοτεχνίας τοιχοκολλήθηκαν παντού. Ωστόσο, ο πρώτος ζει και βασιλεύει −ακόμα και στα κείμενα του δολοφόνου του− και η δεύτερη, σε πείσμα των καιρών και κάθε Κασσάνδρας, είναι εδώ… Μόνο που αταξινόμητη ενδημεί σε σκοτεινά ράφια και όχι στους καλοφωτισμένους πάγκους και στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων, αφού «δεν συστήνεται για φιλήσυχους αστούς ή προλετάριους, ούτε βέβαια για τις φουά γκρα χήνες των βορείων και νοτίων προαστίων».

Ένα ανθολόγιο κειμένων για μια χαρακτηριστική γραφή της πεζογραφίας μας. Γράφουν οι: Συμεών Σταμπουλού, Αριστοτέλης Σαΐνης, Ηλίας Γιούρης, Μάνος Στεφανίδης, Μάριος Μαρκίδης, Δ. Αιγινήτης, Νίκος Σιδέρης, Δημήτρης Αγγελάτος, Αποστόλης Αρτινός, Εύη Βογιατζάκη.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ. ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΕΣ (1987-2010)


Βάσος Καραγιώργης
Για τον Ελληνισμό και τον Πολιτισμό. Επιφυλλίδες (1987-2010)

Επιμέλεια κειμένων: Χ. Μπακιρτζής
Λευκωσία,  Ίδρυμα Α.Γ. Λεβέντη 2010
428 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN 978-9963-560-91-2
Τιμή 45,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 38,25 €



«...Τα θέματα στα οποία αναφέρονται οι επιφυλλίδες που συγκεντρώνονται σ' αυτόν τον τόμο δίνουν μια εικόνα της δραστηριότητας του Ιδρύματος Λεβέντη και τη συμβολή του στην προβολή του όχι μόνον του Κυπριακού αλλά και του Ελληνικού πολιτισμού, εξ ού και ο τίτλος του βιβλίου. Σκοπός μου δεν ήταν να γράψω την ιστορία του Ιδρύματος διότι αυτό έχει ήδη γίνει με δύο λευκώματα που έχουν κυκλοφορήσει για τα 20χρονα και τα 30χρονά του. Απλώς συνδιάζοντας κατά κάποιον τρόπο την πληροφόρηση με το συναίσθημα, που προέρχεται από την προσωπική μου εμπλοκή στις ποικίλες δραστηριότητες του Ιδρύματος, προσπάθησα να μιλήσω τόσο στο νου αλλά και στην ψυχή των συμπατριωτών μου, που για τριάντα χρόνια τώρα παρακολουθούν την αθόρυβη αλλά σταθερή πορεία και προσφορά του Ιδρύματος Λεβέντη στις λεωφόρους του πολιτισμού».

Βάσος Καραγιώργης
(από τον πρόλογο του βιβλίου) 

ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΑΕΡΑ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ 1000 ΠΑΓΙΩΜΕΝΕΣ ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ

Νίκος Σαραντάκος
Λόγια του αέρα και άλλες 1000 παγιωμένες εκφράσεις

Αθήνα, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου 2013 

310 σελ.
ISBN 978-960-8219-95-3
Τιμή 17,04 € / στο βιβλιοπωλείο μας 15,34 €
 



Ποια είναι η Μιχαλού και γιατί της χρωστάμε; Υπάρχουν πράσινα άλογα, και αν όχι, πώς εξηγείται η σχετική έκφραση; Γιατί δίνουμε τα παπούτσια στο χέρι; Από πού προήλθε η έκφραση "περνάει ζωή χαρισάμενη"; Ποιος έχασε τ' αυγά και τα καλάθια; Γιατί όσοι έρχονταν από την Πόλη έβαζαν κανέλα στην κορφή; Σε ποια αρχαία πηγή ανάγονται εκφράσεις όπως "αντί πινακίου φακής", "φωνή βοώντος εν τη ερήμω", "ήξεις αφήξεις", "εξ απαλών ονύχων"; Η απάντηση σε αυτά και σε πολλά άλλα ερωτήματα βρίσκεται σε τούτο εδώ το βιβλίο, τα Λόγια του αέρα του Νίκου Σαραντάκου. Όχι σε όλα τα ερωτήματα όμως· υπάρχουν και θέματα στα οποία η έρευνα δεν έχει ακόμα βρει την απάντηση, και ο συγγραφέας έχει την εντιμότητα να το αναγνωρίσει και απλώς να παραθέσει τις επικρατέστερες εκδοχές (κάποτε και τη δική του).

Οι παγιωμένες εκφράσεις είναι ένα ελκυστικό κομμάτι της ελληνικής και κάθε άλλης γλώσσας· δίνουν χρώμα και πλούτο στη γλώσσα, επιτρέπουν να εκφρασθούν λεπτές αποχρώσεις, ενώ συχνά ακόμα και η ιστορία της γέννησής τους είναι γοητευτικά ενδιαφέρουσα.

Ο Νίκος Σαραντάκος παρουσιάζει χίλιες και μία τέτοιες εκφράσεις: παραθέτει τον ορισμό τους, ανιχνεύει την προέλευσή τους, βρίσκει αντιστοιχίες σε άλλες γλώσσες ή στα αρχαία και παλαιότερα ελληνικά. Τέλος, έχοντας αποδελτιώσει εκατοντάδες έργα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, παραθέτει ένα ή περισσότερα λογοτεχνικά αποσπάσματα για κάθε έκφραση, δίνοντας στον αναγνώστη την ευκαιρία να γευτεί ζωντανά και συχνά έξοχα δείγματα λόγου, από τον Μακρυγιάννη και τον Παπαδιαμάντη έως τον Καραγάτση, τον Ταχτσή και τους νεότατους συγγραφείς. Αποτέλεσμα είναι ένα βιβλίο που συνδυάζει την εγκυρότητα των πληροφοριών με το τερπνό ύφος, ένα λεξικό που φιλοδοξεί να διαβαστεί σαν ανάγνωσμα.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

16/12/13

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ

Νίκος Δασκαλοθανάσης
Ιστορία της Τέχνης. Η γέννηση μιας νέας επιστήμης / Από τον 19ο στον 20ό αιώνα

Αθήνα, Εκδόσεις Άγρα 2013 

500 σελ. με α/μ εικόνες
ISBN 978-960-505-070-2 

Τιμή 23,00 / στο βιβλιοπωλείο μας 20,70 € 



Τι είναι η ιστορία της τέχνης; Ό,τι αφηγείται ο Πλίνιος, ό,τι περιλαμβάνει ο Βαζάρι στους "Βίους" του ή μήπως η "Ιστορία της τέχνης των αρχαίων", το κύκνειο άσμα του Βίνκελμαν; Είναι βέβαιο ότι τα γραπτά όλων αυτών των συγγραφέων συνδέονται τόσο με την τέχνη όσο και με την ιστορία της. Ωστόσο το θέμα του ανά χείρας βιβλίου είναι διαφορετικό. Αφορά το πως η ιστορία της τέχνης συγκροτείται ως "επιστήμη", το πως δηλαδή προσδιορίζει το πεδίο μελέτης της, ταξινομεί το αχανές υλικό της, αναπτύσσει τον δικό της θεωρητικό λόγο. Θέση του συγγραφέα είναι ότι η διαδικασία αυτή πρέπει απαραιτήτως να συναρτηθεί με την ανάδυση του έθνους-κράτους: Η επιστήμη της ιστορίας της τέχνης υπήρξε από την αρχή, ιδίως στον γερμανόφωνο χώρο, φορέας διαμόρφωσης της ίδιας της εθνικής "ιδεολογίας" μέσα από το δίπολο μουσείο-πανεπιστήμιο.

Στις σελίδες του βιβλίου περιγράφεται έτσι η δραστηριότητα των ιστορικών της Σχολής του Βερολίνου, το όραμα των νεαρών ρομαντικών (ανάμεσά τους και ο Γκαίτε) περί "βόρειου" Μεσαίωνα, η προβολή της ιταλικής Αναγέννησης από τον Γιάκομπ Μπούρκχαρτ, η εμπειρική μέθοδος του Τζοβάννι Μορέλλι, οι επιτυχίες και οι αποτυχίες των ειδημόνων, η αμφιλεγόμενη σταδιοδρομία του Μπέρναρντ Μπέρενσον. Ο συγγραφέας δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο δαιδαλώδες έργο του Αλόις Ριγκλ και των άλλων εκπροσώπων της Σχολής της Βιέννης, καθώς η περί "ύστερης αρχαιότητας" διαμάχη τους με τον "Αττίλα της ιστορίας της τέχνης" Γιόζεφ Στριγκόφσκι καθόρισε τη συζήτηση για την καταγωγή του ίδιου του νεότερου ευρωπαϊκού πολιτισμού. Ο κύκλος κλείνει με την παρουσίαση της "δομικής" θεωρίας του εθνικοσοσιαλιστή Χανς Ζέντλμαϋρ, όπου μέσω της παραδειγματικής ανάλυσης της ζωγραφικής του Πίτερ Μπρούχελ αναδεικνύονται οι σφοδρές πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις του μεσοπολέμου. Το παρόν βιβλίο φωτίζει έτσι όλες τις σημαίνουσες όψεις της διαδικασίας γέννησης τούτης της νέας επιστήμης που συγκροτείται στη χαραυγή της νεωτερικότητας επί του πολυκύμαντου ορίζοντα της ευρωπαϊκής ιστορίας.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΕΦΤΑ ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ


Θεοδοσία Αργυράκη-Ασαργιωτάκη
Ο θησαυρός του λαβύρινθου και οι εφτά σφραγίδες

Εικονογράφηση: Κατερίνα Χοχλιδάκη
Λευκωσία, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου 2013
140 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-9963-42-943-1
Τιμή 19,48 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17,53


 
Ένα κορίτσι, η Σύνθια, μεταφέρεται στο παρελθόν, περίπου την 3η και 2η χιλιετία π.Χ. στην αρχαία Κρήτη, όπου συναντά την Μινωίτισσα παραμυθού Ακαλλίς. Μέσα από τις διηγήσεις της μαθαίνει τις ιστορίες των πρώτων Κρητικών, των πρώτων Ελλήνων, αλλά και από προσωπική της εμπειρία, μέσα από καταστάσεις και περιπέτειες που έζησε, γνώρισε τον σπουδαίο Μινωικό πολιτισμό, με τους χαριτωμένους και ελεύθερους ανθρώπους. Αντιμετώπισε προβλήματα και δυσκολίες, αλλά πέρασε και πολύ ευχάριστες ώρες με την παρέα των παιδιών που γνώρισε εκεί και οργάνωσαν την ομάδα των Δικαίων Εφτά. Ανακάλυψε τον θησαυρό του λαβυρίνθου, έζησε την φιλία, την περιπέτεια, την ομαδικότητα, έμαθε αξίες της ζωής, τον σεβασμό στη φύση και όσα μας χαρίζει, την αποδοχή της διαφορετικότητας, την προσφορά, και την χαρά της αγάπης.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

14/12/13

ΕΛΛΗΝΕΣ ΖΩΓΡΑΦΟΙ. ΣΤΟ ΦΩΣ ΤΟΥ ΧΘΕΣ, ΣΤΗ ΣΚΙΑ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ. 19ος - 20ός ΑΙΩΝΑΣ



Μιχαήλ Δουλγερίδης, Αθηνά Ρηγάτου
Έλληνες ζωγράφοι / Στο φως του χθες, στη σκιά του σήμερα. 19ος-20ός αιώνας
Greek painters / Exploring the light, eluding the limelight. 19th-20th century

Αθήνα, Ίδρυμα Παναγιώτη και Έφης Μιχελή 2013
292 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-7588-36-4
Τιμή 45,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 40,50 €


Σε αυτή την έκδοση παρουσιάζονται έργα αξιόλογων Ελλήνων ζωγράφων της περιόδου 1850-1950, οι οποίοι δεν έτυχαν ευρύτερης δημοσιότητας ή ίσως δεν την επεδίωξαν. Το πολύ σημαντικό έργο τους, διασκορπισμένο σε μικρές ή μεγαλύτερες ιδιωτικές συλλογές και στα «άδυτα» της Εθνικής μας Πινακοθήκης, είναι σήμερα δυσπρόσιτο στο κοινό, γι΄αυτό έχει νόημα η προβολή τους σε αυτόν τον τόμο.

Δεν περιλαμβάνονται εδώ πίνακες των κορυφαίων ζωγράφων της περιόδου εκείνης, κι αυτό γιατί το έργο τους είναι γνωστό, καθώς έχει μελετηθεί και αξιολογηθεί ξανά και ξανά από κριτικούς της τέχνης, και πολλοί από τους εμβληματικούς πίνακές τους έχουν επανειλημμένως δημοσιευθεί.

Ίδρυμα Π. & Ε. Μιχελή
(από το βιβλίο)

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΣΚΑΛΑΚΗΣ. ΑΝΘΡΩΠΟΙ


Στέφανος Δασκαλάκης. Άνθρωποι

Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη 2013
256 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-476-142-5
Τιμή 30,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 27,00 €



Η έκδοση κυκλοφόρησε ως συνοδευτική της ομότιτλης έκθεσης που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (Δεκέμβριος 2013 - Ιανουάριος 2014) και στην οποία περιελήφθησαν δημιουργίες, κυρίως μεγάλων διαστάσεων, από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 μέχρι σήμερα. Τα πορτρέτα φανερώνουν το πώς ο ζωγράφος μέσα από την απτή πραγματικότητα που έχει μπροστά του συναντά μια άλλη, εσωτερική πραγματικότητα: τη δική του και του μοντέλου του. Μέσα από την αγάπη για την ύλη της ζωγραφικής, οι ζωγραφισμένες μορφές γίνονται υπαρκτές σωματικές παρουσίες αιωρούμενες μεταξύ φυσικού και ζωγραφικού, θέτοντας ερωτήματα γύρω από τα ζητήματα της ομοιότητας, του ορατού και του πνευματικού στην τέχνη.

(πηγή: Μουσείο Μπενάκη)

12/12/13

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΗΣ ΑΠΟ ΤΟ 1945 ΣΕ ΠΕΝΤΕ ΕΝΟΤΗΤΕΣ

Μελίτα Εμμανουήλ
Ιστορία της τέχνης από το 1945 σε πέντε ενότητες

Αθήνα, Εκδόσεις Καπόν 2013
224 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-6878-66-4
Τιμή 45,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 40,50 €



Η ιστορία της τέχνης, όπως εξελίχτηκε μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελεί ένα σημαντικό κεφάλαιο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής πρωτοστάτησαν στη χάραξη των νέων δρόμων που ακολούθησαν οι καλλιτέχνες μετά το 1945. Στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα η τέχνη έγινε ευρηματική και πλούσια σε τρόπους έκφρασης, αλλά συγχρόνως δύσκολη και αινιγματική. Διαμορφώθηκαν κινήματα και τάσεις που περιέχουν στοιχεία τόσο από την παραστατικότητα όσο και την αφαίρεση.

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου Ιστορία της Τέχνης από το 1945 σε πέντε ενότητες προβάλλονται τα εικαστικά δρώμενα με λόγο εύληπτο, επιστημονικά τεκμηριωμένο, και με πλούσια εικονογράφηση. Το βιβλίο δεν απευθύνεται μόνο σε σπουδαστές που ενδιαφέρονται να μελετήσουν την περίοδο αυτή, αλλά και σε μη ειδικούς, σε αυτούς που αναρωτιούνται όταν βρίσκονται μπροστά σε μια σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία, «Μα θεωρείται τέχνη αυτό το έργο;».

Με χρονική ακολουθία παρουσιάζονται στο βιβλίο, σε πέντε μεγάλες ενότητες, οι διάφορες καλλιτεχνικές τάσεις –Αφαίρεση, Εξπρεσιονισμός, Ρεαλισμός και πολλές άλλες εικαστικές πρωτοπορίες–, καθώς και οι εκπρόσωποί τους. Εκτός από τους ξένους δημιουργούς γίνεται αναφορά και σε ΄Ελληνες εικαστικούς, που το έργο τους εντάσσεται σ’ ένα ευρύτερο διεθνοποιημένο πλαίσιο.

(πηγή: Εκδόσεις Καπόν)

ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ. ΣΥΛΛΟΓΗ ΠΑΥΛΟΥ ΚΟΝΤΕΛΛΗ

Εργαλεία της παράδοσης. Συλλογή Παύλου Κοντέλλη / Tools of tradition. The collection of Pavlos Condellis

Κείμενα - Επιστημονική επιμέλεια: Μιμίκα Γιαννοπούλου
Αθήνα, Εκδόσεις Καπόν 2013
180 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN 978-960-6878-72-5
Τιμή 50,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 45,00 €



Το βιβλίο Εργαλεία της Παράδοσης είναι καρπός της αγάπης του Παύλου Κοντέλλη για την αγροτική ζωή και της ενασχόλησής του με τα γεωργικά μηχανήματα. Βιώνοντας ο ίδιος την αλλαγή που συντελέστηκε στην αγροτική ζωή από το 1950 και μετά, με την εκμηχάνιση της γεωργίας και τη χρήση των σύγχρονων μηχανημάτων, συνειδητοποίησε την αξία των παλαιών αγροτικών εργαλείων και τη σημασία τους για την ιστορία του τόπου μας. Μέσα από αυτά αντλούμε πολύτιμα στοιχεία για το πώς δούλευαν οι αγρότες τα παλαιά χρόνια, κάτω από ιδιαίτερα μάλιστα αντίξοες συνθήκες, αλλά και με πόση τέχνη, ακρίβεια και μεράκι έφτιαχναν τα εγαλεία τους.

Ο Παύλος Κοντέλλης κατάφερε να συγκεντρώσει εργαλεία από πολλά μέρη της Ελλάδος για διάφορες αγροτικές εργασίες και για διαφορετικές καλλιέργειες.

Σε τέσσερις μεγάλες ενότητες, που παραπέμπουν στην καλλιέργεια της γης, στον οικιακό εξοπλισμό, στις οικιακές δραστηριότητες και σε ξεχασμένα πλέον επαγγέλματα, ταξινομούνται τα αγροτικά εργαλεία. Περιεκτικά επεξηγηματικά κείμενα συνοδεύουν τις όμορφες και πολλές φωτογραφίες, ενώ οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες του Τάκη Τλούπα, που απεικονίζουν σκηνές της αγροτικής ζωής όταν χρησιμοποιούσαν αυτά τα εργαλεία, δίνουν πνοή ζωής στα συλλεκτικά πια σήμερα αυτά κομμάτια.

(πηγή: Εκδόσεις Καπόν)

11/12/13

ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΠΕΝΤΖΙΚΗΣ «ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ 1934-1993. 3+1 ΘΕΜΑΤΑ, 3 ΟΥΡΑΝΟΙ»

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης
παρουσιάζει την αναδρομική έκθεση ζωγραφικής

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης
ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ 1934-1993

3+1 Θέματα, 3 Ουρανοί


στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ, στη Βίλα Καπαντζή
13 Δεκεμβρίου 2013 – 26 Ιανουαρίου 2014


Εγκαίνια έκθεσης: Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2013, ώρα 20:00
(Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108)

Άνθρωπος με τα χέρια στις τσέπες, 1958, τέμπερα σε χαρτόνι, 
47,1x32,5 εκ. Συλλογή Δημοτικής Πινακοθήκης Θεσσαλονίκης

Αναδρομική έκθεση ζωγραφικής με τίτλο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ, 1934-1993. 3+1 Θέματα, 3 Ουρανοί εγκαινιάζεται την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2013, ώρα 20:00 στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108). Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αναδρομική θεματική έκθεση του μεγάλου Θεσσαλονικέα, η οποία συγκεντρώνει πάνω από τριακόσια πενήντα έργα όλων των περιόδων. Ταυτόχρονα, ξεκίνησε μια μεγάλη προσπάθεια ψηφιοποίησης του συνόλου των έργων του που βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, με αποτέλεσμα να έχει ήδη δημιουργηθεί μια ικανή βάση δεδομένων για το πεντζικικό έργο.

Επιμελητής της έκθεσης είναι ο γιος του καλλιτέχνη, Γαβριήλ Νικολάου Πεντζίκης.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 26 Ιανουαρίου 2014 και θα λειτουργεί με το εξής ωράριο: Τρίτη 9:00-16:00, Τετάρτη & Πέμπτη 14:00-21:00, Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή 10:00-18:00 (Δευτέρα κλειστά), με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Κατά τη διάρκεια των εορτών η έκθεση θα παραμείνει κλειστή από 24 έως και 27 Δεκεμβρίου 2013, καθώς και στις 1 και 6 Ιανουαρίου 2014.

Ξεναγήσεις θα πραγματοποιούνται στην έκθεση από τον ιστορικό τέχνης Μιγκέλ Φερνάντεθ Μπελμόντε κάθε Τετάρτη στις 18.00 και κάθε Κυριακή στις 12.00, εκτός από τις ημέρες των εορτών. Για κρατήσεις, στο 2310 295 171 τις καθημερινές 10.00-14.00. Για ομαδικές επισκέψεις παρακαλούμε να προηγείται συνεννόηση με το ΜΙΕΤ. 

 
Ο Άθως από τη Μονή Κουτλουμουσίου, 1952, τέμπερα σε χαρτόνι, 28,3x43,5 εκ.
Συλλογή Γιώργου Κωστόπουλου, Με την ευγενική μεσολάβηση των Kalfayan Galleries Αθήνα - Θεσσαλονίκη

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

Τα έργα που θα παρουσιαστούν κατανέμονται σε τρεις χρονολογικές ενότητες (ουρανούς):
- 1934 ἕως 1952, «Οὐρανὸς τὰ ἐσώρουχα»
- 1952 ἕως 1967, «Οὐρανὸς τὸ παράθυρο»
- 1967 ἕως 1993, «Οὐρανὸς τὸ σπήλαιο»
και σε τρία + ένα θέματα:
- το θήλυ
- η γενέτειρα πόλη Θεσσαλονίκη
- η φύση και, τέλος,
- το σημειωματάριο από την επίσκεψη στο Άγιον Όρος το 1952.

Κίνηση και στάση είναι οι δύο συνιστώσες του αφηγήματος της αναδρομικής έκθεσης: κίνηση είναι η εξηντάχρονη σχεδόν διαδρομή του συγγραφέα και ζωγράφου (παιζωγράφου, όπως αρεσκόταν να αυτοχαρακτηρίζεται) στην τέχνη και στάση το εικοσαήμερο προσκύνημα στο Άγιον Όρος τον Ιούλιο-Αύγουστο του 1952. Πυρήνας της έκθεσης είναι η παρουσίαση του σημειωματαρίου που κράτησε ο Ν.Γ. Πεντζίκης κατά τη διάρκεια αυτού του προσκυνήματος. Τα πενήντα φύλλα του είναι κατάγραπτα και στις δυο όψεις με σχέδια, σημειώσεις για χλωρίδα και πανίδα, αντιγραφές επιγραφών, σχόλια για τοιχογραφίες, καλογέρους, προσκυνητές. Πολλά από τα σχέδια χρησιμοποιήθηκαν ως αφετηρία για πίνακες που ο καλλιτέχνης ζωγράφισε κι εξέθεσε στη δεύτερη ατομική του έκθεση, τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς, και πολλές από τις σημειώσεις αντανακλώνται στη διάλεξη με θέμα «Προσεγγίσεις στο Άγιον Όρος», με την οποία είχε εγκαινιασθεί η έκθεση.

 Ο Κάλαυρος πέραν των Βασιλικών, 1971, τέμπερα σε χαρτόνι, 24,8x32,4 εκ.
Συλλογή ΜΙΕΤ, Αθήνα

Η επίσκεψη εκείνη του 1952 δεν ήταν ασφαλώς ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία, αφού ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης σε διάστημα εξήντα ετών επισκέφθηκε το Άγιον Όρος 94 φορές. Είναι όμως η τελευταία τεκμηριωμένη φορά που ο Πεντζίκης επισκέφθηκε τον Άθω όσο ασκούσε το επιτήδευμα του φαρμακοποιού και ταυτόχρονα η πρώτη φορά που πήγε εκεί ως συνειδητοποιημένος καλλιτέχνης που έχει στο ενεργητικό του μια ατομική έκθεση και μια συμμετοχή σε ομαδική, ως συνειδητοποιημένος συγγραφέας που έχει στο ενεργητικό του τέσσερα εκδοθέντα βιβλία. Το γεγονός που ξεχωρίζει τον Ν. Γ. Πεντζίκη από άλλους ομότεχνούς του, ζωγράφους και συγγραφείς, που επισκέφθηκαν το Όρος είναι ότι εκείνοι έφτασαν στη μοναστική πολιτεία λίγο πολύ καταξιωμένοι, με διαμορφωμένους εκφραστικούς τρόπους και είτε κονταροχτυπήθηκαν με τους αγιορείτες καλογέρους είτε θήτευσαν στον Άθω. Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης φτάνει στον Άθω αδιαμόρφωτος· δεν θητεύει στον Άθω, είναι θρέμμα του Άθω.

Αρχικά, η έκθεση στο ΜΙΕΤ προέβλεπε μόνο την αυτοτελή παρουσίαση του αγιορείτικου σημειωματαρίου με συνοδεία τεκμηριωτικού υλικού που θα αναψηλαφούσε την έκθεση του 1952, δίνοντας την ευκαιρία κάποια από τα αγιορείτικα έργα του καλλιτέχνη να αναρτηθούν ξανά μαζί, για πρώτη φορά μετά από 61 χρόνια. Στην πορεία όμως, η έκθεση εξελίχθηκε σε αναδρομική και επεκτάθηκε σε όλη την καλλιτεχνική διαδρομή του Ν. Γ. Πεντζίκη.


Γ. Ν. Π.

Θεσσαλονίκη, 1972, τέμπερα σε χαρτόνι, 22,1x31,2 εκ.
Ιδιωτική συλλογή, Θεσσαλονίκη

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ Ν. Γ. ΠΕΝΤΖΙΚΗ
Στερνοπαίδι του Γαβριήλ και της Μαίρης Πεντζίκη μετά από τρεις κόρες, ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης γεννήθηκε στις 17/30 Οκτωβρίου 1908 και ανατράφηκε σε οικονομικά εύπορο μεγαλοαστικό περιβάλλον που εμφορείτο από τα ιδανικά του αλύτρωτου Ελληνισμού. Ο πατέρας ίδρυσε το πρώτο επιστημονικό φαρμακείο στη Θεσσαλονίκη (1887)· η μητέρα, διδασκάλισσα με πλούσια κοινωνική δράση· πρωτότοκη αδελφή του, η ποιήτρια Ζωή Καρέλλη.

Σπούδασε οπτική φυσική και φυσιολογία στο Παρίσι (1927), βοτανική και φαρμακευτική στο Στρασβούργο (1928-9). Ο αιφνίδιος θάνατος του πατέρα (Φεβρουάριος 1927) έφερε ραγδαία οικονομική κατάρρευση της οικογενείας. Διαχειρίστηκε το πατρώο φαρμακείο (1930-1953), το οποίο εξελίχθηκε σε μείζον λογοτεχνικό στέκι.

Το 1933 επισκέφθηκε το Άγιον Όρος για πρώτη φορά· ακολουθούν άλλες 93 επισκέψεις σε διάστημα 60 ετών.

Φυσικός εκκλησιασμός, 1988, σινική μελάνη και κραγιόνια σε χαρτόνι, 19,1x25,7 εκ., 
Ιδιωτική συλλογή, Θεσσαλονίκη

Εμφανίστηκε στα γράμματα με το μυθιστόρημα Αντρέας Δημακούδης (1935). Συνεργάστηκε με τα περιοδικά Το 3ο Μάτι, Μακεδονικές Ημέρες, Κοχλίας. Το 1944 πρωτοπαρουσίασε ζωγραφική του εργασία σε ομαδική έκθεση, και την ίδια χρονιά εκδόθηκαν η συλλογή ποιημάτων Εικόνες και το μυθιστόρημα Ο Πεθαμένος και η Ανάσταση. Έγραψε τεχνοκριτικές και δοκίμια για τον Μπουζιάνη, τον Παπαλουκά, τον Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Τσαρούχη. Η πρώτη ατομική έκθεση στη Θεσσαλονίκη (1951) εγκαινίασε περίοδο έντονης ζωγραφικής παραγωγής που κορυφώθηκε με την πρώτη ατομική έκθεση στην Αθήνα (1958).

Από τον γάμο του με την Νίκη Λαζαρίδου (1948) απέκτησε έναν γιο (1952) και από το 1953 έως τη συνταξιοδότησή του (1969) εργάστηκε ως επιστημονικός συνεργάτης ελβετικής φαρμακευτικής εταιρίας.

Η Αρχιτεκτονική της σκόρπιας ζωής (1963) ήταν το πρώτο βιβλίο του που εκδόθηκε από καθιερωμένο εκδοτικό οίκο. Το Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης, κυκλοφόρησε λίγο πριν από το στρατιωτικό πραξικόπημα του 1967.

Η έκδοση (1970) των πεζογραφημάτων Μητέρα Θεσσαλονίκη και Συνοδεία καθώς και των δοκιμίων Προς εκκλησιασμό, εγκαινίασε την ιδιαιτέρως έντονη όψιμη περίοδο συγγραφικής και ζωγραφικής δημιουργίας, που τροφοδοτείται από την καθημερινή –από το καλοκαίρι του 1967– συναναστροφή του καλλιτέχνη με τον Συναξαριστή του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη. Το Αρχείον (1974) αποτελεί παλίμψηστη επεξεργασία παλαιότερων ανέκδοτων κειμένων και το Πόλεως και Νομού Δράμας Παραμυθία (1983) τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος. Μεγάλο μέρος του ποιητικού έργου θησαυρίστηκε το 1988 στα Ποιήματα (Παλαιοντολογικά).

Απεβίωσε στις 13 Ιανουαρίου 1993 και ενταφιάστηκε στο κοιμητήριο του Ιερού Κοινοβίου του Ευαγγελισμού, στην Ορμύλια Χαλκιδικής.

  Εκ του Ευανθούς Λειμώνος των συναξαρίων (οι Άγιοι της 10ης Ιουνίου),  1971, 
σινική μελάνη και κραγιόνια σε χαρτόνι, 27,1x17,9 εκ., Ιδιωτική συλλογή, Θεσσαλονίκη


INFO – έκθεσης «Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, ΦΥΣΙΚΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΜΟΣ, 1934-1993. 3+1 Θέματα, 3 Ουρανοί»

ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ
Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης
Βίλα Καπαντζή – Λεωφ. Βασ. Όλγας 108
Ταχ. Διευθ.: Τ.Θ. 50742, 54014 Θεσσαλονίκης 22

Η έκθεση θα εγκαινιασθεί την Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου 2013, στις 20:00


Διάρκεια
Παρασκευή 13 Δεκεμβρίου έως και Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2013
Η έκθεση θα παραμείνει κλειστή στις 24, 25, 26 και 27 Δεκεμβρίου 2013 και στις 1 και 6 Ιανουαρίου 2014

Ωράριο λειτουργίας
Τρίτη: 9.00-16.00 Τετάρτη & Πέμπτη: 14.00-21.00
Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή: 10.00-18.00
Δευτέρα: κλειστά


Η είσοδος είναι ελεύθερη στο κοινό

Πληροφορίες
τηλ. 2310 295 170-1 καθημερινές 9.00 – 14.30
και 2310 295 149 τις ώρες λειτουργίας της έκθεσης


ΟΑΣΘ
αν κινείστε προς το κέντρο: 3, 5, 6, 8, 33, 39 (στάση Ανάληψη)
αν κινείστε προς τα νοτιοανατολικά: 5, 6, 8, 33 (στάση Πέτρου Συνδίκα)