ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΚΑΙ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ (1898-1912)

Μελπομένη Κ. Αυγερινού  
Μακεδονικά Απομνημονεύματα και Διπλωματικά Παρασκήνια (1898-1912)

Πρόλογος: Βασιλική Μπόμπου-Σταμάτη 
Επιμέλεια, εισαγωγή, ευρετήρια: Άγγελος Χοτζίδης 
Θεσσαλονίκη, Σωματείο «Οι Φίλοι του Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα» & University Studio Press, 2020 (Ιούνιος) 
Σελίδες: 289, με α/μ εικόνες 
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ. 
ISBN χαρτόδετου: 978-960-12-2476-3 
Τιμή: 19,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 17,10 €

«Ἐργασθῆτε! διότι ἡ ὣρα ἐσήμανε 12 παρά τέταρτον». Ακολουθώντας την προτροπή του ιατρού Αγγέλου Σακελλαρίου από τη Γουμένισσα, από το 1898 έως το 1912 η Κεφαλονίτισσα Μελπομένη Αυγερινού αγωνίστηκε για την προώθηση των ελληνικών θέσεων στη Μακεδονία. Στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου κινητοποίησε τον εθνικό ευεργέτη Γεώργιο Αβέρωφ, στην Αθήνα τον πρωθυπουργό Γεώργιο Θεοτόκη, στη Θεσσαλονίκη οργάνωσε το «Μακεδονικό Δίκτυο» και στη Κωνσταντινούπολη έφτασε ως τον Οθωμανό υπουργό Πολέμου Μαχμούτ Σεφκέτ πασά. Στο κείμενο των Μακεδονικών Απομνημονευμάτων παρουσιάζεται η δράση αυτής της δυναμικής γυναίκας, η οποία κατάφερε να ενεργοποιήσει άτομα και ομάδες (ανδρών και γυναικών), εκπαιδευτικούς, κληρικούς, στρατιωτικούς, πολιτικούς και διπλωμάτες, ακόμη και ξένους, για τα δίκαια του Ελληνισμού της Μακεδονίας. Όπως έγραψε: «Ἡ γυνή, διά τοῦ εὐστρόφου τῆς ὁμιλίας της καί τοῦ φύσει λεπτοῦ τρόπου της, φθάνει ταχύτερον καί ἀσφαλέστερον εἰς τήν ἐπιτυχίαν τῶν ζητημάτων».

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΒΕΒΗΛΑ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ. ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΟΡΟΛΟΓΙΑΣ

Ιωάννης Ε. Στεφανής
Άγια και βέβηλα της νέας ελληνικής. Ερμηνευτικό Λεξικό Θρησκευτικής Ορολογίας

Θεσσαλονίκη, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών [Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη], 2020 (Ιούνιος) 
Σελίδες: 937 
Διαστάσεις: 21 x 29 εκ. 
ISBN πανόδετου: 978-960-231-197-4 
Τιμή: 61,48 € // στο βιβλιοπωλείο μας 55,33 €



Το έργο με τον ευρηματικό τίτλο Άγια και Βέβηλα της νέας ελληνικής και με τον διευκρινιστικό υπότιτλο Ερμηνευτικό Λεξικό Θρησκευτικής Ορολογίας, του ομότιμου καθηγητή Κλασικής Φιλολογίας του Α.Π.Θ. Ιωάννη Στεφανή, αποτελεί, σύμφωνα με τον συγγραφέα του, «ένα εργαλείο για την κατανόηση και χρήση θρησκευτικών, αντιθρησκευτικών και θρησκευτικοφανών λέξεων της σύγχρονης γλώσσας μας». Στα περισσότερα από 15.000 λήμματά του κυριαρχούν όροι καθαρά θεολογικοί, θρησκευτικοί και εκκλησιαστικοί, για κάθε έκφανση της παλιότερης και νεότερης θρησκευτικής μας ζωής (π.χ. Ααρών, Αβαδών, άβακας, αβάπτιστος, άβατος, αβ(β)αείο κτλ.). Πολλές από αυτές τις λέξεις, μάλιστα (π.χ. άγιος, ιερός, Παναγία, παπάς, Χριστός), έχουν έκταση μοναδική, πλουσιότατη ανάλυση και πλήθος παραδειγμάτων και αναφορών.

Επιπλέον, όμως, το Λεξικό περιλαμβάνει κάθε είδους λέξη που έχει οποιαδήποτε σχέση με κάποιο θρησκευτικό όρο: ονόματα φυτών (π.χ. αγγελική, δαιμοναριά, θεόβρωμα), ζώων (διαβολόψαρο, εωψάλτρια, θαλασσοσταυρός), αντικειμένων (αγιολίθαρο, δακτύλιος, σημαντήρι), εθίμων (αγερμός, βαγιοχτύπημα, θυμιαστικό), συνηθειών ή δραστηριοτήτων (αθλώ, ακαρέκλιαστα). Δεν λείπουν μάλιστα από το Λεξικό λέξεις διαλεκτικές, από διάφορα μέρη της Ελλάδας, που δείχνουν τοπικά έθιμα και συνήθειες. Με τον τρόπο αυτό το βιβλίο μετουσιώνεται σε ένα εξαίρετο ανάγνωσμα, που καθρεφτίζει τους ποικίλους τρόπους με τους οποίους η θρησκευτική και η εκκλησιαστική μας παράδοση επηρέασε γενικά τη νεοελληνική γλώσσα και εντέλει τη ζωή μας.

Το υλικό αντλείται από κείμενα, της δημοτικής και της καθαρεύουσας, 250 συγγραφέων (θεολογικά, επιστημονικά, εκλαϊκευτικά κτλ.) και 170 λογοτεχνών. Κάθε λήμμα, εκτός από το ερμήνευμα ή τα ερμηνεύματα, περιλαμβάνει πλούσια παραδείγματα από τη νεοελληνική γραμματεία, συνώνυμα, αντίθετα, ετυμολογικά συγγενείς και νοηματικά συναφείς λέξεις, παροιμίες, εκφράσεις, φράσεις και πραγματολογικά σχόλια, και, όταν χρειάζεται, την ετυμολογία.

Με μοναδική μεθοδικότητα και απίστευτο μεράκι, συνδυασμένα με άριστη γνώση του χώρου και αυστηρή επιστημοσύνη, ο συγγραφέας του, Γιάννης Στεφανής, ο οποίος ταπεινά δηλώνει ότι το έργο του «απευθύνεται κυρίως σε φοιτητές και μαθητές και στους δασκάλους τους, σε γλωσσολόγους, δημοσιογράφους, μεταφραστές, ιεροσπουδαστές και νέους κληρικούς», ενσωματώνει στο βιβλίο προσωπικό μόχθο δεκαέξι χρόνων και απευθύνεται τελικά σε όλους μας.

(πηγή: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών)

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ. ΟΨΕΙΣ ΜΙΑΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ. ΔΩΔΕΚΑ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Θεοδοσία Στεφανίδου -Τιβερίου
Θεσσαλονίκη. Όψεις μια αρχαίας μητρόπολης. Δώδεκα αρχαιολογικά κείμενα

Θεσσαλονίκη, Εκδόσεις University Studio Press, 2020 (Απρίλιος) 
Σελίδες: 361, με α/μ εικόνες 
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ. 
ISBN χαρτόδετου: 978-960-12-2480-0 
Τιμή: 24,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 21,60 €




«Ο τόμος αυτός περιλαμβάνει ένδεκα κείμενα για την αρχαία Θεσσαλονίκη τα οποία δημοσιεύτηκαν την τελευταία δεκαπενταετία σε περιοδικά και συλλογικούς τόμους. Η συγκέντρωση και επαναδημο-σίευσή τους κρίνεται χρήσιμη δεδομένου ότι τα άρθρα και οι μελέτες άπτονται καίριων ζητημάτων της αρχαιολογίας της πόλης. Πρόκειται για θέματα χωροταξικής οργάνωσης, αρχιτεκτονικής και εικονογραφίας, καθώς και χρονολογικά ζητήματα της περιόδου μετά την ρωμαϊκή κατάκτηση έως την ύστερη αρχαιότητα (5ος αι. μ.Χ.), πολλά από τα οποία απασχολούν αδιάλειπτα τους αρχαιολόγους που εργάζονται στην πόλη, αλλά και άλλους μελετητές που ασχολούνται με τη Θεσσαλονίκη. Τα κείμενα αυτά μαζί με την βιβλιογραφία που τα συνοδεύει μπορούν να αποτελέσουν μια βάση για περαιτέρω επεξεργασία των θεμάτων που θίγονται σε αυτά.

'Ενα επιπλέον, δωδέκατο κείμενο, το οποίο δημοσιεύεται εδώ για πρώτη φορά, το κείμενο του κεφαλαίου 1, σκοπό έχει να συνδέσει όλα τα υπόλοιπα μεταξύ τους αποτελώντας ένα είδος εισαγωγής στην αρχαιολογία της αρχαίας Θεσσαλονίκης. Το αποτελούν δύο μέρη, από τα οποία το πρώτο, που συνέγραψε ο Μιχάλης Τιβέριος, αναφέρεται στην περίοδο πριν από την ίδρυση της πόλης του Κασσάνδρου, όταν υπήρχε γύρω από τον Θερμαΐκό κόλπο ένας αριθμός πολισμάτων που συναποτελούσαν την αρχαία Θέρμη· το δεύτερο αφορά στην πόλη των ιστορικών χρόνων από την δημιουργία της έως την περίοδο του Κωνσταντίνου...».

(από τον πρόλογο του βιβλίου)