ΒΙΒΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΟ

Gilbert Dagron

Η γέννηση μιας πρωτεύουσας
Η Κωνσταντινούπολη και οι θεσμοί της
από το 330 ως το 451

Μετάφραση: Μαρίνα Λουκάκη.

Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2000
677 σελ., τιμή χαρτόδετου 30.58 €, τιμή πανόδετου 40.77 € / Στο βιβλιοπωλείο μας τιμή χαρτόδετου 24.46 €, τιμή πανόδετου 32.61 €


Από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της στη θέση της αρχαίας πόλης του Βυζαντίου, η Νέα Ρώμη μοιάζει να τα έχει όλα: τείχη πολύ μεγάλα για τα λιγοστά της σπίτια, μια σύγκλητο από την οποία θα προέλθει πρωθύστερα η συγκλητική τάξη, μια δημοτική αρχή που προϋπάρχει και προετοιμάζει την αστική ανάπτυξη, έναν ιππόδρομο που μεταμορφώνει τον πληθυσμό μιας πόλης της Ανατολής σε populus romanus. Μελετώντας τους θεσμούς της Βασιλεύουσας, βλέπει κανείς πόσο δύσκολα μεταφυτεύτηκε το ρωμαϊκό πρότυπο, πόσες φορές κινδύνευσε να απορριφθεί προτού ευδοκιμήσει, πόσες φάσεις πέρασε επί ενάμιση αιώνα ωσότου διαμορφωθεί μια νέα κοινωνία σ' αυτή την πρώτη μεγαλόπολη του Μεσαίωνα. Η κοινωνία αυτή είναι χριστιανική, όπως και η πόλη, και αυτό το στοιχείο τις κάνει να ξεχωρίζουν, κατά τη νοοτροπία όπως και κατά την τοπογραφία, μέσα σε μια επικράτεια που δεν είναι πλέον η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, χωρίς να είναι ακόμα η Βυζαντινή.

Cyril Mango
Βυζάντιο. Η αυτοκρατορία της Νέας Ρώμης

Μετάφραση: Δημήτρης Τσουγκαράκης.

Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 1988
477 σελ., τιμή χαρτόδετου 19.36 €, τιμή πανόδετου 29.55 € / Στο βιβλιοπωλείο μας τιμή χαρτόδετου 15.48 €, τιμή πανόδετου 23.64 €

Στη θέση της αρχαίας πόλης του Βυζαντίου ιδρύθηκε το 324 μ.Χ. η Νέα Ρώμη, η Κωνσταντινούπολη, η οποία αποτέλεσε στο εξής το κέντρο ενός πανίσχυρου, αχανούς και ετερογενούς κράτους, που κάποια στιγμή εκτεινόταν από το Γιβραλτάρ ως τον Ευφράτη. Το κράτος αυτό, η «Βυζαντινή Αυτοκρατορία», διαμόρφωσε τον λαμπρό πολιτισμό που αποκαλούμε βυζαντινό. Μολονότι είναι ουσιαστικά αδύνατο να δώσει κανείς σε έναν τόμο τον απολογισμό του πολιτισμού αυτού, που καταύγασε την οικουμένη πάνω από χίλια χρόνια, ο συγγραφέας πετυχαίνει το σκοπό του με μια πρωτότυπη μέθοδο: αδέσμευτος ιδεολογικά από οποιαδήποτε συγκεκριμένη φιλοσοφία της Ιστορίας, χωρίς να υπερτονίζει ορισμένους παράγοντες εις βάρος άλλων, εξετάζει τις βασικές πλευρές της βυζαντινής «πραγματικότητας» υπό το πρίσμα ενός Βυζαντινού, και μάλιστα μέσου ανθρώπου, όχι διανοουμένου. Η θεματική προοπτική του καλύπτει θεμελιώδεις τομείς: λαούς και γλώσσες, κοινωνία και οικονομία, την εξαφάνιση και την αναβίωση των πόλεων, τους αιρετικούς, το μοναχισμό, την εκπαίδευση και τις πεποιθήσεις της εποχής για τον ορατό και τον αόρατο κόσμο, για το καλό και το κακό, για την ανθρωπότητα, το παρελθόν και το μέλλον της, για την ιδανική ζωή και τέλος, τη βυζαντινή κληρονομιά (λογοτεχνία, τέχνη, αρχιτεκτονική).

1453. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης και η μετάβαση
από τους μεσαιωνικούς στους νεώτερους χρόνους

Επιστημονική επιμέλεια: Τόνια Κιουσοπούλου Ηράκλειο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2005

288 σελ. τιμή 24.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 20.40 €

Πότε τελειώνει η βυζαντινή εποχή στις περιοχές που βρίσκονταν στη δικαιοδοσία του βυζαντινού αυτοκράτορα, και πότε αρχίζει η νεότερη; Ή αλλιώς, τι τελειώνει το 1453, πώς και τι αρχίζει αμέσως μετά; Στο βάθος αυτών των ερωτημάτων λανθάνει πάντοτε το απλούστερο αλλά όχι λιγότερο ιστορικό ερώτημα αν και κατά πόσον ο κόσμος έγινε διαφορετικός μετά την Άλωση. Είναι βέβαιο ότι το 1453 αποτελεί μια τομή: καταλύεται το βυζαντινό κράτος, κι ένα άλλο, το οθωμανικό, εγκαθίσταται με κέντρο την Κωνσταντινούπολη. Εκείνο όμως που είναι ενδιαφέρον να εξετασθεί είναι αν η ίδια αυτή τομή ισχύει και για κοινωνικές πραγματικότητες που διαμορφώνονται ανεξάρτητα από τις κρατικές δομές. Και ακόμη περισσότερο, εφόσον δεχόμαστε ότι η τομή πραγματοποιείται κατά επίπεδα που εγγράφονται σε διαφορετικές ιστορικές διάρκειες, είναι σημαντικό να εξετάσουμε ποια ή ποιες τομές και πότε υπήρξαν καθοριστικές. Άλλωστε, η ίδια η έννοια της μετάβασης αποδίδει μια αργή διαδικασία, τα χαρακτηριστικά και τη διάρκεια της οποίας χρειάζεται να αποκρυπτογραφήσουμε. Αυτός ήταν και ο στόχος του διεθνούς συμποσίου που οργάνωσε το Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης το 2002, τα πρακτικά του οποίου δημοσιεύονται στον παρόντα τόμο.

Άλλοι τίτλοι βιβλίων με θέμα το Βυζάντιο που μπορείτε να βρείτε στο βιβλιοπωλείο μας:

· Δήμητρα Παπανικόλα - Μπακιρτζή, Μαρία Ιακώβου (επιστημονική επιμέλεια): Βυζαντινή Μεσαιωνική Κύπρος. Λευκωσία, Πολιτιστικό Ίδρυμα Τραπέζης Κύπρου 1997, 333 σελ., τιμή πανόδετου 50.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 42.50 €

· Μανόλης Χατζηδάκης - Ευγενία Δρακοπούλου: Έλληνες ζωγράφοι μετά την Άλωση (1450 - 1830). Αθήνα, Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών Ε.Ι.Ε. 1997, 468 σελ., τιμή πανόδετου 47.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 39.95 €

· Μανόλης Χατζηδάκης, Ιωάννα Μπίθα: Ευρετήριο βυζαντινών τοιχογραφιών Κυθήρων. Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 1997, 330 σελ., τιμή πανόδετου 64.50 € / στο βιβλιοπωλείο μας 54.82 €

· Άννα Μαραβά - Χατζηνικολάου, Χριστίνα Τουφεξή - Πάσχου: Κατάλογος Μικρογραφιών βυζαντινών χειρογράφων της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 1997, 567 σελ., τιμή 84.65 € / στο βιβλιοπωλείο μας 71.95 €

· Η Βυζαντινή Τέχνη μετά την Τέταρτη Σταυροφορία. Διεθνές Συνέδριο, Ακαδημία Αθηνών, 9 - 12 Μαρτίου 2004. Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2007, 250 σελ., τιμή πανόδετου 50.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 42.50 €

· Πάρις Γουναρίδης: Γένος Ρωμαίων. Βυζαντινές και νεοελληνικές ερμηνείες. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν 1996, 39σελ., τιμή 6.27 € /στο βιβλιοπωλείο μας 5.32 €

· Σπύρος Ν. Τρωιάνος: Η Θέση του Νομικού / Δικαστή στη Βυζαντινή Κοινωνία. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χόρν 1997, 52 σελ., τιμή 6.27 € / στο βιβλιοπωλείο μας 5.32 €

· Μαρίνα Λουκάκη: Ο Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος και η Πηνελόπη Δέλτα. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν 1996, 50 σελ., τιμή 6.27 € / στο βιβλιοπωλείο μας 5.32 €

· Αθηνά Κόλια - Δερμιτζάκη: Συνάντηση Ανατολής και Δύσης στα εδάφη της Αυτοκρατορίας. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν 2000, 66 σελ., τιμή 7,32 € / στο βιβλιοπωλείο μας 6.22 €

· Αριστείδη Πασαδαίου: Η Πόλη του Βοσπόρου. Σύντομος συστηματικός οδηγός. Αθήνα, Βιβλιοθήκη της εν Αθήναις Αρχαιολογικής Εταιρείας αρ.96, 1981, 166 σελ., τιμή 18.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 15.30 €

· Μανόλης Κ. Χατζηγιακουμής: Η εκκλησιαστική μουσική του ελληνισμού μετά την Άλωση (1453 - 1820). Αθήνα, Κέντρο Ερευνών και Εκδόσεων 1999, 212 σελ., τιμή 21.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17.85 €

· Μαρία Βασιλάκη (επιμέλεια): Το πορτραίτο του καλλιτέχνη στο Βυζάντιο. Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2000, 209 σελ., τιμή 22,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 18.70 €

· Χρύσα Α. Μαλτέζου (γενική εποπτεία): Οι περιθωριακοί στο Βυζάντιο (πρακτικά ημερίδας). Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν 1999, 295 σελ., τιμή 15.68 € / στο βιβλιοπωλείο μας 13.32 €

· Σπύρος Ν. Τρωιανός (επιμέλεια): Έγκλημα και τιμωρία στο Βυζάντιο. Αθήνα, Ίδρυμα Γουλανδρή - Χορν 2001, 388 σελ., τιμή 15.68 € / στο βιβλιοπωλείο μας 13.32 € 

· Μαρία Βασιλάκη (επιμέλεια): Βυζαντινές εικόνες. Τέχνη, τεχνική και Τεχνολογία (διεθνές συμπόσιο 20-21 Φεβρουαρίου 1998), Ηράκλειο. Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2002, 380 σελ., τιμή 40.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 34.00 €

· Άννα Αβραμέα, Αγγελική Λαΐου, Ε. Χρυσός (επιστημονική επιμέλεια): Βυζάντιο. Κράτος και κοινωνία. Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 2003, 600 σελ., τιμή πανόδετου 57.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 48.45 €

· Alexander Kazhdan: A History of Byzantine Literature (650 - 850). Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών 1999, 447 σελ., τιμή πανόδετου 44.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 37.40 €

· Ιωάννα Κολτσίδα - Μακρή: Βυζαντινά Μολυβδόβουλλα. Αθήνα, Χριστιανική Αρχαιολογική Εταιρεία 1996, 230 σελ., τιμή 31.35 € / στο βιβλιοπωλείο μας 26.64 € 

· Βυζαντινή Μακεδονία 324 - 1430 μ.Χ. Διεθνές Συμπόσιο, Θεσσαλονίκη 29 - 31 Οκτωβρίου 1992. Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών 1995, 392 σελ., τιμή πανόδετου 37.19 € / στο βιβλιοπωλείο μας 31.61 €

· Hans-Georg Beck: Ιστορία της Βυζαντινής Δημώδους Λογοτεχνίας. Μετάφραση: Νίκη Eideneier. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2007, 358 σελ., τιμή χαρτόδετου 18.34 €, τιμή πανόδετου 28.53 € / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή χαρτόδετου 14.67 €, τιμή πανόδετου 22.82 €

· Hans - Georg Beck: Η βυζαντινή Χιλιετία. Μετάφραση: Δημοσθένης Κούρτοβικ. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2005, 503 σελ., τιμή 22.42 € / στο βιβλιοπωλείο μας 17.93 €

· Αγγελική Λαΐου (γενική εποπτεία): Οικονομική ιστορία του Βυζαντίου. Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2006, τόμος Α΄- σελ. 600, τόμος Β΄- σελ. 730, τόμος Γ΄- σελ. 584, τιμή χαρτόδετου 90.00 €, τιμή πανόδετου 122.29 € / στο βιβλιοπωλείο μας τιμή χαρτόδετου 81.00 €, τιμή πανόδετου 97.83 €