5/2/11

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Επιστημονική επιμέλεια: Μ. Ζ. Κοπιδάκης
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2010
(1η έκδοση ΕΛΙΑ, 1999)
४३९ σελ. με πλούσια έγχρωμη και α/μ εικονογράφηση
Τιμή χαρτόδετου 45.45 €, τιμή πανόδετου 55.55
Έκπτωση 10%, τελική τιμή χαρτόδετου 40.90
Τελική τιμή πανόδετου 49.99



Κυκλοφορεί σε τέταρτη έκδοση από το ΜΙΕΤ η Ιστορία της ελληνικής γλώσσας (α΄ έκδοση ΕΛΙΑ, 1999), συλλογικό έργο με την επιμέλεια του καθηγητή Μιχάλη Κοπιδάκη. Το έργο αυτό είναι καρπός συλλογικής προσπάθειας μιας πλειάδας ερευνητών. Φιλοδοξία του είναι να κεντρίσει το ενδιαφέρον του ευρύτατου κοινού για το μέγιστο και αειθαλές επίτευγμα του ελληνισμού, τη γλώσσα του. Όπως σημειώνει στον Πρόλογό του ο επιμελητής: «Οι βαθιές τομές στη ζωή ενός έθνους ασφαλώς επηρεάζουν και την εξέλιξη της γλώσσας του, αλλά πάντως οι μεταβολές που οφείλονται σε πολιτικοκοινωνικές ανακατατάξεις γίνονται ορατές ύστερα από καιρό. Η γλώσσα δεν πανικοβάλλεται από τα κτυπήματα της Μοίρας. Εντούτοις η περιοδολόγηση της γλωσσικής μας ιστορίας, η κατάτμηση δηλαδή του εκτεταμένου πεδίου της έρευνας, είθισται να συστοιχείται με σημαντικά γεγονότα που καθόρισαν την πορεία του ελληνισμού.

Η δύστροπη κορασίδα οδηγείται στο σχολείο για να μάθει γράμματα ελληνικά. Παράσταση στο εσωτερικό αθηναϊκής ερυθρόμορφης κύλικας του 460-450 π.Χ. (Νέα Υόρκη, The Metropolitan Museum of Art)

Στην ιστορία λοιπόν της Ελληνικής διακρίνονται πέντε περίοδοι, αλλά με σύνορα ρευστά. Η πρώτη, η Αρχαιοελληνική, έχει την αρχή της στο έρεβος των αιώνων και την απόληξή της στον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (323 π.Χ.). Η δεύτερη, η περίοδος της Κοινής, δικαιούται να διεκδικήσει και την εποχή του Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.). Η τρίτη περίοδος, η Βυζαντινή ή Μεσαιωνική, εκτείνεται ως την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως (1453), η τέταρτη, η Μεταβυζαντινή ή πρώιμη Νεοελληνική, ως τις παραμονές της εθνικής παλιγγενεσίας και η πέμπτη, η κυρίως Νεοελληνική, ως τις μέρες μας (...).

Στη νωπογραφία από την Πομπηία παριστάνεται μια γυναίκα (ορισμένοι την ταυτίζουν με τη Σαπφώ) να δαγκώνει την άκρη της γραφίδας της (λατινικά ονομάζεται stilus)

Στις εισαγωγές επισημαίνονται τα κύρια γνωρίσματα της αντίστοιχης περιόδου, ούτως ώστε ο αναγνώστης να έχει μία πανοραμική θέαση του δάσους προτού περιεργαστεί το κάθε δέντρο χωριστά. Κατά κανόνα το κάθε επιμέρους κεφάλαιο περιλαμβάνει το δοκίμιο, παραθέματα κειμένων και εικονογράφηση». Η ελληνική γλώσσα ρέει μέσα στον χρόνο και αυτή η αέναος ροή διασφαλίζει και τη διάρκεια μέσα στους αιώνες και την αλλαγή.

Ποιητές, πεζογράφοι και κριτικοί της γενιάς του 30, φωτογραφία.
Όρθιοι (από αριστερά): Θ. Πετσάλης, Η. Βενέζης, Ο. Ελύτης,
Γ. Σεφέρης, Α. Καραντώνης, Στ. Ξεφλούδας, Γ. Θεοτοκάς.
Καθιστοί (από αριστερά): Α. Τερζάκης, Κ. Θ. Δημαράς,
Γ. Κατσίμπαλης, Κ. Πολίτης, Α. Εμπειρίκος


Οι ενότητες και οι συγγραφείς της έκδοσης

Αρχαιότητα

Εισαγωγή
Συγραφέας: Μ. Ζ. Κοπιδάκης
Προϊστορικοί Χρόνοι
Συγγραφέας: Α.-Φ. Χριστίδης
Οι Διάλεκτοι
Συγγραφείς: Μαριάννα Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Ζ. Κοπιδάκης
Έπεα πτερόεντα και άνθη της πέτρας
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Σοφία Κρεμύδη-Σισιλιάνου
Οι Διάλεκτοι της Λογοτεχνίας
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Δανιήλ Ι. Ιακώβ, Ευαγγελία Σταμπουλή
Ο πεζός λόγος
Συγγραφείς: Ι. Ν. Καζάζης, Δανιήλ Ι. Ιακώβ,
Θεόδωρος Φιλάρετος, Άννα Χαλιάσου
Θεωρίες για τη γλώσσα
Συγγραφέας: Θεόδωρος Φιλάρετος

Ελληνιστική Κοινή

Εισαγωγή
Συγγραφέας:Μ. Ζ. Κοπιδάκης
Η Κοινή λαλιά
Συγγραφείς: Χριστόφορος Χαραλαμπάκης,
Θεόδωρος Παπαγγελής, Εβίνα Σιστάκου
Τα Ιερά Κείμενα
Συγγραφέας: Μανόλης Παπουτσάκης
Η Αττικιστική αντίδραση
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Κυριάκος Τσαντσάνογλου,
Φάνης Ι. Κακριδής, Θεοχάρης Δετοράκης
Ποικίλα Γραμματικά
Συγγραφείς: Ζήσης Σαρίκας, Χριστόφορος Χαραλαμπάκης

Βυζάντιο

Εισαγωγή
Συγγραφέας: Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ
Καθομιλουμένη και γραφόμενες
Συγγραφείς: Δήμητρα Τσιτσικλή, Θεοχάρης Δετοράκης,
Βασίλης Κατσαρός, Σοφία Κοτζάμπαση,
Αθανάσιος Μαρκόπουλος, Ελένη Καραντζόλα,
Χριστόφορος Χαραλαμπάκης
Γλωσσικές αλληλεπιδράσεις
Συγγραφείς: Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου,
Μαγδαληνή Παρχαρίδου, Χαράλαμπος Π. Συμεωνίδης

Μετά την Άλωση

Εισαγωγή
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Π. Συμεωνίδης
Διάλεκτοι και ιδιώματα
Συγγραφείς: Νικόλαος Κοντοσόπουλος, Ηρακλής Μήλλας
Αχτίδες φωτός
Συγγραφείς: Γιώργος Κεχαγιόγλου, Μαγδαληνή Παρχαρίδου,
Γεράσιμος Γ. Ζώρας, Νικόλαος Μ. Παναγιωτάκης,
Ελένη Καραντζόλα, Χρίστος Γ. Πατρινέλης,
Χρυσούλα Χατζητάκη-Καψωμένου
Το Γλωσσικό ζήτημα
Συγγραφείς: Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης,
Γεώργιος Α. Χριστοδούλου, Μίλτος Πεχλιβάνος,
Ιωαννα Πετροπούλου

Νεότερη εποχή

Εισαγωγή
Συγγραφέας: Peter Mackridge
Στα χρόνια του αγώνα
Συγγραφείς: Ι. Ν. Καζάζης, Γιώργος Κεχαγιόγλου,
Γεώργιος Α. Χριστοδούλου, Ντίνος Γεωργούδης
Η λογοτεχνία του ελεύθερου κράτους
Συγγραφείς: Γιώργος Κεχαγιόγλου,
Π. Δ. Μαστροδημήτρης, Νάσος Βαγενάς,
Γιώργος Βελουδής
Γλωσσικές διαμάχες
Συγγραφείς: Αλέξης Δημαράς, Γ. Π. Σαββίδης,
Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Ντίνος Γεωργούδης
Η γλώσσα της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα
Συγγραφείς: Γιώργος Κεχαγιόγλου, Νάσος Βαγενάς,
Κατερίνα Τικτοπούλου, Δημήτρης Δασκαλόπουλος,
Παντελής Μπουκάλας, Αγγέλα Καστρινάκη,
Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Χρήστος Γιανναράς,
Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Στέση Αθήνη
Τα Χρειώδη
Συγγραφείς: Γιώργος Ε. Μώρος, Γιώργος Αλισανδράτος,
Ξ. Α. Κοκόλης
Μεταρρυθμίσεις
Συγγραφείς: Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton,
Γιώργος Ε. Μώρος
Η γλώσσα σήμερα
Συγγραφείς: Γεώργιος Μπαμπινιώτης,
Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton, Χρυσούλα Λασκαράτου,
Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Σίλια Ρονιώτη,
Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Μανόλης Σαββίδης,
Γιάννης Καλιόρης, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς

Παραρτήματα

Η αρχαία ελληνική στις ευρωπαϊκές γλώσσες
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Αντώνης Ρεγκάκος,
Γεωργία Μπρούμα, Ιωάννα Δαλαβέρα, Άννα Χαλιάσου
H Γραφή
Συγγραφείς: Απόστολος Κοντογιάννης,
Σοφία Κοτζάμπαση, Κυριάκος Τσαντσάνογλου
Η Μετρική
Συγγραφέας: Θ.Κ.Στεφανόπουλος

Δεν υπάρχουν σχόλια: