22/10/15

ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΑΦΙΚΗ ΓΛΥΠΤΙΚΗ

Δώρα Φ. Μαρκάτου, Ευθυμία Ε. Μαυρομιχάλη, Δημήτρης Παυλόπουλος
Νεοελληνική ταφική γλυπτική

Αθήνα, Ίδρυμα Παναγιώτη και Έφης Μιχελή 2015
387 σελ. με α/μ εικόνες
ISBN 978-960-7588-37-1
Τιμή 24,80 € / στο βιβλιοπωλείο μας 19,84 €  

 



«Βασικός σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να ερευνηθεί η ταφική γλυπτική, από τις αρχές του 19ου αιώνα έως το 1940, ώστε να αναδειχθεί η καλλιτεχνική αξία των σημαντικότερων μνημείων και η συμβολή τους στην ανάπτυξη της νεοελληνικής τέχνης, σε συνδυασμό μάλιστα με τις σχέσεις της με την κοινωνία και το γενικότερο ιστορικό πλαίσιο. Για τον σκοπό αυτό ερευνήθηκαν περισσότερα από 45 νεκροταφεία στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα, ώστε η μελέτη να στηρίζεται σε πρωτογενή έρευνα και σε μεγάλο αριθμό μνημείων. Εξυπακούεται ότι η επιτόπια έρευνα δεν απέβλεπε στη γενική καταγραφή των ταφικών μνημείων αλλά στον εντοπισμό και στην καταγραφή των μνημείων που, κατά την κρίση μας, είχαν καλλιτεχνική αξία και εξυπηρετούσαν τον βασικό σκοπό της μελέτης μας.

Τα χρονικά όρια που θέσαμε στη μελέτη μας υπαγορεύονται από τις ιστορικές συνθήκες. Συγκεκριμένα, το 1830 ιδρύθηκε το νεοελληνικό κράτος, οπότε αρχίζουν να διαμορφώνονται τα νεκροταφεία, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, ενώ εισάγεται επίσημα και ο Νεοκλασικισμός, ο οποίος κυριαρχεί στην ταφική γλυπτική. Από την άλλη, στα Επτάνησα, όπου από τον 18ο αιώνα αναπτύσσεται η ταφική γλυπτική που ασκείται κυρίως από ξένους, από τις αρχές του 19ου αιώνα ασκείται και από Έλληνες. Το 1940 είναι μια ιστορική τομή, από την άποψη ότι αφενός ο Νεοκλασικισμός έχει ολοκληρώσει τη μακρά πορεία του και έχουν κάνει την εμφάνισή τους και τα μοντέρνα ταφικά γλυπτά και αφετέρου έχει επικρατήσει το βιομηχανοποιημένο μνημείο χωρίς αισθητικές αξιώσεις, με παράλληλη αλλαγή της στάσης των ανθρώπων απέναντι στον θάνατο. Μ' άλλα λόγια, αλλάζει ο χαρακτήρας των νεκροταφείων και οι τάφοι ως προς τη διαμόρφωση τους ελάχιστα διαφοροποιούνται μεταξύ τους, ενώ σπάνια τοποθετείται πάνω σ' αυτούς ένα έργο τέχνης.

Η ταφική γλυπτική αποτελεί σήμερα αντικείμενο μελέτης όχι μόνο από τους ιστορικούς της τέχνης αλλά και από άλλους κλάδους των κοινωνικών επιστημών, αφού τα νεκροταφεία αποτελούν τον καθρέφτη της κοινωνίας που τα δημιούργησε και παρέχουν πολλές πληροφορίες για τη διαδρομή της μέσα στο χρόνο. Έτσι η μελέτη των ταφικών μνημείων πραγματοποιείται στο πλαίσιο του ενδιαφέροντος για τη λειτουργία της μνήμης γενικά και ειδικά στο πλαίσιο της συστηματικής μελέτης της ανάπτυξης των μεγάλων ιδιαίτερα αστικών κέντρων, γιατί τα γλυπτά και οι επιγραφές τους συμβάλλουν στην κατανόηση της οικονομικής, της κοινωνικής και της πολιτισμικής δομής τους...»

 (από την εισαγωγή του βιβλίου) 





Δεν υπάρχουν σχόλια: