ΕΛΛΗΝΕΣ ΖΩΓΡΑΦΟΙ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΛΛΟΓΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Η ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΩΠΟΥ

Πρώτη ολοκληρωμένη δημόσια έκθεση πορτραίτων από τη συλλογή της Εθνικής Τράπεζας με τις υπογραφές μεγάλων Ελλήνων ζωγράφων του 19ου και του 20ού αιώνα από τις 22 Φεβρουαρίου έως τις 9 Μαΐου 2010 στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ

Προσωπογραφία Διοικητή Στεφάνου Ι. Στρέιτ, 1896-1910
Γεώργιος Ιακωβίδης (1853-1932), λάδι σε μουσαμά, 113 x 90 εκ.

Προσωπογραφίες που έφτιαξαν μερικοί από τους σημαντικότερους Έλληνες ζωγράφους του 19ου και του 20ού αιώνα και παρουσιάζονται δημόσια για πρώτη φορά στο σύνολό τους θα έχει την ευκαιρία να δει το κοινό στην έκθεση Η απεικόνιση του προσώπου, που θα εγκαινιαστεί τη Δευτέρα 22 Φεβρουαρίου 2010, στις 8 το βράδυ, στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Βασ. Όλγας 108). Τα εγκαίνια θα γίνουν από τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Τράπεζας και Πρόεδρο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, κ. Βασίλη Ράπανο, και τον Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εθνικής Τράπεζας, κ. Απόστολο Ταμβακάκη.

Προσωπογραφία Διοικητή Γεωργίου Ι. Σταύρου, 1841-1869
Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904), λάδι σε μουσαμά, 110 x 80 εκ.

Ο πυρήνας της έκθεσης Η απεικόνιση του προσώπου αποτελείται από έργα που η Τράπεζα παρήγγειλε σε καλλιτέχνες αναγνωρισμένους την εποχή της ίδρυσής της και κατά τα αμέσως επόμενα χρόνια, στα οποία απεικονίζονται προσωπικότητες συνδεδεμένες με την πρώτη εποχή λειτουργίας της, καθώς η Εθνική Τράπεζα είναι το πρώτο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα της χώρας μας το οποίο, αμέσως μετά την ίδρυσή του το 1841, επέδειξε ιδιαίτερη ευαισθησία στην εικαστική δημιουργία και καθιέ­ρωσε τη συγκρότηση καλλιτεχνικής συλλογής. Η Εθνική εξακολουθεί να αναθέτει σε αναγνωρισμένο ζωγράφο κάθε εποχής να φιλοτεχνήσει την προσωπογραφία κάθε αποχωρούντος διοικητή της. Έτσι, στο πέρασμα των περίπου εκατόν εβδομήντα χρόνων λειτουργίας της, οι προσωπογραφίες των διοι­κητών που έχουν συγκεντρωθεί, συγκροτούν μια ολοκληρωμένη portrait gallery, η οποία, εκτός από το ότι περιέχει έργα των επιφανέστερων καλλιτεχνών κάθε εποχής, καταγράφει παράλληλα την ιστορία της ελληνικής προσωπογραφίας.

Προσωπογραφία Διοικητή Ιωάννου Α. Δροσόπουλου, 1928-1939
Κωνσταντίνος Παρθένης (1878-1967)
Λάδι σε μουσαμά, 123 x 94 εκ.

Καλλιτέχνες των μέσων και του τέλους του 19ου αιώνα, όπως οι γλύπτες Ιωάννης Κόσσος, Λάζαρος και Γεώργιος Φυτάλης, Γεώργιος Βρούτος φιλοτεχνούν τις μαρμάρινες προτομές του ιδρυτή της Τράπεζας Γεωργίου Σταύρου, του Ελβετού τραπεζίτη Ιωάννη Γαβριήλ Εϋνάρδου, που συνέβαλε στην ίδρυσή της, ή του διοικητή Παύλου Καλλιγά, ενώ ο ζωγράφος Νικηφόρος Λύτρας φιλοτεχνεί τις προσωπογραφίες των διοικητών της Γεωργίου Σταύρου, Μάρκου Ρενιέρη και Παύλου Καλλιγά. Αργότερα ο Γεώργιος Ιακωβίδης αναλαμβάνει να φιλοτεχνήσει τις προσωπογραφίες των διοικητών Στεφάνου Στρέιτ, Αλεξάνδρου Ζαΐμη, Ιωάννη Βαλαωρίτη. Η ολοκληρωμένη αυτή portrait gallery περιλαμβάνει έργα και επιφανών Ελλήνων καλλιτεχνών του 20ού αιώνα, όπως του Κωνσταντίνου Παρθένη, του Γεωργίου Γουναρόπουλου, του Γιάννη Μόραλη, του Παναγιώτη Τέτση, του Πάρι Πρέκα, του Δημήτρη Μυταρά και τελευταία του Γεωργίου Ρόρρη.

Προσωπογραφία Διοικητή Θεοδώρου Β. Καρατζά, 1996-2004
Γιώργος Ρόρρης (γ. 1963), λάδι σε μουσαμά, 92 x 77 εκ.

«Μέσα από διαφορετικές τεχνοτροπίες και ανεξάρτητα από οποιουσδήποτε χαρακτηρισμούς, ακαδημαϊκές, ρεαλιστικές, ψυχολογικές, μοντέρνες ή παραδοσιακές, οι προσωπογραφίες αυτές εντάσσονται σε μια γερά εδραιωμένη ευρωπαϊκή παράδοση, κατά την οποία η απεικόνιση προσώπων κύρους εστιάζεται στην απόδοση συγκεκριμένων στοιχείων που τονίζουν την κοινωνική καταξίωση μέσα από την ιδιαίτερη ατομική αξία του καθενός», παρατηρεί η επιμελήτρια της έκθεσης Δρ. Όλγα Μεντζαφού-Πολύζου, καλλιτεχνική σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας και Διευθύντρια Συλλογών και Μουσειολογικού Προγραμματισμού της Εθνικής Πινακοθήκης.

Κωνσταντίνος Π. Καβάφης, 1983
Άρια Κομιανού (1938), ξυλογραφία σε πλάγιο ξύλο, 40 x 28,8 εκ

Η έκθεση συμπληρώνεται με την παρουσίαση ενός μέρους της συλλογής χαρακτικών της Εθνικής Τράπεζας που απεικονίζουν προσωπικότητες των γραμμάτων. Ανάμεσά τους, ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (από τον Ευθύμη Παπαδημητρίου), Νίκος Καββαδίας (από τον Γιώργο Μόσχο), Κωστής Παλαμάς (από τον Κώστα Γραμματόπουλο), Διονύσιος Σολωμός (από τον Α. Τάσσο), Κώστας Καρυωτάκης (από τον Γιώργο Βαρλάμο), Κ. Π. Καβάφης (από την Άρια Κομιανού), Αντώνης Σαμαράκης (από τον Παναγιώτη Τέτση), Οδυσσέας Ελύτης (από τον Παναγιώτη Γράββαλο). Η κυρία Μεντζαφού αναφέρει σχετικά: «Οι χαράκτες, υιοθετώντας το παιχνίδι του άσπρου-μαύρου στο οποίο κυριαρχεί η εκφραστικότητα της γραμμής, διεισδύουν με υψηλή αισθητική ποιότητα και ευαισθησία στην προσωπικότητα του απεικονιζόμενου, επιδιώκοντας να αποδώσουν την πνευματική του φύση και το εσωτερικό περιεχόμενό του».

Οδυσσέας Ελύτης, 1980
Παναγιώτης Γράββαλος (γ. 1933), μικτή τεχνική, 34 x 24 εκ.

Σχεδιασμός της έκθεσης: Σόνια Χαραλαμπίδου-Διβάνη, αρχιτέκτων, καθηγήτρια στο ΕΜΠ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου και Κριστιάν Λασκαρίδης, αρχιτέκτονες.

Η έκθεση θα λειτουργεί με το εξής ωράριο: Τρίτη έως Πέμπτη, Σάββατο, Κυριακή 10:00-18:00, Παρασκευή 10:00-14:00 και 18:00-21:00, με ελεύθερη είσο­δο για το κοινό. Για ομαδικές επισκέψεις πρέπει να προηγείται συνεννόηση με το ΜΙΕΤ, τηλ. 2310 295.170-1.

Προσωπογραφία Διοικητή Γεωργίου-Αλεξάνδρου Α. Μαγκάκη, 1981-1982, Δημήτρης Μυταράς (γ. 1934)
Λάδι σε μουσαμά, 126 x 95 εκ.

Η έκθεση Η απεικόνιση του προσώπου αποτελεί μια ξεχωριστή και ολοκληρωμένη ενότητα του μεγάλου εκθεσιακού προγράμματος Έλληνες Ζωγράφοι - Από τη συλλογή της Εθνικής Τράπεζας, στο πλαίσιο του οποίου πραγματοποιούνται παράλληλες εκθέσεις στο Δίκτυο των Mουσείων της Θεσσαλονίκης (Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ. και στο Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης), προσδιορισμένες σύμφωνα με το αντικείμενο του κάθε μουσείου.