22/12/19

Γ' ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ «ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ». ΘΕΟΛΟΓΙΑ, ΙΣΤΟΡΙΑ, ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ, ΔΙΚΑΙΟ, ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ, ΤΕΧΝΗ

Γ΄ Επιστημονικό Συμπόσιο «Βυζαντινή Μακεδονία» Θεολογία, Ιστορία, Φιλολογία, Δίκαιο, Αρχαιολογία, Τέχνη. 14-15 Μαΐου 2016, Θεσσαλονίκη

Κείμενα: συλλογικό
Θεσσαλονίκη, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, 2019 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 838, με α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-9458-30-6
Τιμή: 20,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 18,00 €




Κρινιώ Κωνσταντινίδου: […] εν τη γειτονία της Καταφυγής. Ευρήματα από τις ανασκαφές για την κατασκευή σταθμού του ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης (9ος-12ος αι.) [απόσπασμα από την εισήγηση]

«….Τα ευρήματα της ανασκαφής του Σταθμού Βενιζέλου αποδεικνύουν τη διαχρονικότητα της πολεοδομικής οργάνωσης και εμπορικής χρήσης της περιοχής. Στη χάραξη της σημερινής οδού Εγνατίας αποκαλύφθηκε τμήμα του κεντρικού δρόμου του μεσαιωνικού αστικού ιστού, της Λεωφόρου, που διέτρεχε την τειχισμένη πόλη στον άξονα Α-Δ, διασταυρούμενη με δύο κάθετους οδικούς άξονες, ο δυτικότερος από τους οποίους, ελικοειδούς πορείας, αποτελούσε κύριο δρόμο και ταυτίζεται με τη σύγχρονη οδό Βενιζέλου. Πυκνοδομημένα οικοδομικά τετράγωνα, με μικρής έκτασης κτίσματα εργαστηρίων -καταστημάτων σε παρατακτική διάταξη, συνιστούν νησίδες βυζαντινής αγοράς της πόλης, που οργανώθηκε κατά μήκος και των δύο πλευρών της Λεωφόρου. Η εμπορική συνοικία αναπτύχθηκε στη γειτονία της Καταφυγής, με τα ανασκαφικά ευρήματα να επιβεβαιώνουν όσα ήταν μέχρι σήμερα γνωστά από τις πηγές, μαρτυρώντας τη λειτουργία μίας ακμάζουσας και οργανωμένης αγοράς μη εδώδιμων προϊόντων, που άνθιζε στο μέσον της πόλης, προσελκύοντας το ενδιαφέρον ντόπιων και ξένων εμπόρων...».

Περιεχόμενα του βιβλίου

ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ
Εναρκτήρια ομιλία του Προέδρου της Επιστημονικής Επιτροπής του Συνεδρίου
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΑΚΟΥ, Ομότιμου Καθηγητή ΑΠΘ

Α΄ Κύκλος: Θεολογία
ΧΡΙΣΤΟΣ Θ. ΚΡΙΚΩΝΗΣ, Η Θεσσαλονίκη κέντρο πνευματικής και καλλιτεχνικής ανάπτυξης κατά τον 14ο αι. και οι ησυχαστικές έριδες
ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ, Λόγοι και αντίλογοι περί Φιλοσοφίας και Θεολογίας στη Θεσσαλονίκη του 14ου αιώνα: Νείλος Καβάσιλας και Δημήτριος Κυδώνης
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΣΙΓΚΟΣ, Ανθρωπολογικές συνέπειες της περιχωρήσεως στη διδασκαλία του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Π. ΧΡΗΣΤΟΥ, Φιλοσοφική ορολογία στα συγγράμματα του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά
ΣΟΥΛΤΑΝΑ Δ. ΛΑΜΠΡΟΥ, Βυζαντινά Μονύδρια της Χαλκιδικής
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΖΗΣ, Περί του κτήτορος της βυζαντινής ιεράς μονής Τιμίου Προδρόμου της Πέτρας Σαραντηνού στη Βέροια (14ος αιώνας)
Β΄ Κύκλος: Ιστορία
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΧΡΥΣΟΣ, Η βυζαντινή περιπλάνηση του ονόματος Μακεδονία
ΕΥΑΝΘΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ή ΤΕΓΟΥ-ΣΤΕΡΓΙΑΔΟΥ, Η Θεσσαλονίκη στην πρωτοβυζαντινή περίοδο 324-565 μ. Χ.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Α. ΛΕΒΕΝΙΩΤΗΣ, Οι μεσαιωνικές σλαβικές εγκαταστάσεις στα ανατολικά της Θεσσαλονίκης. (Προβλήματα και ερμηνείες)
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΔΕΛΗΚΑΡΗ, Σλαβική ονοματοδοσία σε βυζαντινές επισκοπές της Μακεδονίας
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΜΑΡΑΣ, Κρατική εξουσία και μαρτύριο κατά τον Θεοφύλακτο Αχρίδος: Οι δεκαπέντε μάρτυρες της Τιβεριούπολης
ΙΩΑΚΕΙΜ ΑΘ. ΠΑΠΑΓΓΕΛΟΣ, Η αγιορειτική Μονή του Σκορπίου
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΜΟΙΡΙΔΟΥ, Θεσσαλονικείς ατακτούντες εκκλησιαστικώς
ΕΛΙΣΑΒΕΤ ΧΑΤΖΗΑΝΤΩΝΙΟΥ, Από τις ενορίες στα κατεπανίκια: Οι φορολογικές υποπεριφέρειες της Μακεδονίας και η περίπτωση της Ιερισσού
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ, Θρησκεία και κοινωνία. Η περίπτωση του κινήματος των Ζηλωτών στη Θεσσαλονίκη και του αγίου Γρηγορίου Παλαμά
ΠΟΛΥΜΝΙΑ ΚΑΤΣΩΝΗ, Βιοτεχνία και αστική οικονομία στη Βυζαντινή Μακεδονία κατά τον 10ο-14ο αι.

Γ΄ Κύκλος: Φιλολογία
ΣΟΦΙΑ ΚΟΤΖΑΜΠΑΣΗ, Η Θεσσαλονίκη στα ποιήματα του Μανουήλ Φιλή
ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΙΜΕΛΙΔΗΣ, Η Φιλολογία στη Θεσσαλονίκη του 14ου αιώνα
ΜΑΡΙΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ-ΤΖΙΩΓΑ – ΗΛΙΑΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΙΔΗΣ, Η βορειοδυτική περιοχή του Ν. Θεσσαλονίκης μέσα από τις πηγές της Ύστερης Βυζαντινής Περιόδου
ΣΩΤΗΡΙΑ ΤΡΙΑΝΤΑΡΗ, Η ομόνοια ως δημοκρατικό ιδεώδες στον Θωμά Μάγιστρο (14ος αι. μ.Χ.)
ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΒΑΚΑΛΟΥΔΗ, Η βυζαντινή Θεσσαλονίκη μέσα από το έργο του Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη

Δ΄ Κύκλος: Δίκαιο
ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ, Αυτοκρατορικές Νεαρές στο Σύνταγμα κατά Στοιχείον του Ματθαίου Βλάσταρη και στην Εξάβιβλο του Αρμενοπούλου
ΚΑΛΛΙΟΠΗ (ΚΕΛΛΥ) Α. ΜΠΟΥΡΔΑΡΑ, Μακεδονία: Σταυροδρόμι ανατρεπτικών κινήσεων κατά του νόμιμου αυτοκράτορα τη μέση βυζαντινή περίοδο
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΒΑΡΔΙΝΑΣ, Νεαρά Αλεξίου Α΄ του Κομνηνού, του έτους 1095, «εκφωνηθείσα εξ υπομνήσεως Θεοδούλου, αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης», περί απελευθερώσεως των Βουλγάρων δούλων της Θεσσαλονίκης
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΤΣΟΥΡΚΑ-ΠΑΠΑΣΤΑΘΗ, Παρατηρήσεις για τη λειτουργία του θεσμού των «καθολικών κριτών» βάσει των εγγράφων Ι. Μονών του Αγίου Όρους (14ος-15ος αι.)
ΔΑΦΝΗ ΠΑΠΑΔΑΤΟΥ, Συμβολή στη συζήτηση για τα προνόμια της πόλης της Θεσσαλονίκης κατά τη βυζαντινή εποχή. Το δικαστικό προνόμιο του Αρχιεπισκόπου

Ε΄ Κύκλος: Αρχαιολογία
ΓΩΡΓΙΟΣ ΒΕΛΕΝΗΣ, Οι αρχαιότεροι χριστιανικοί ναοί της Θεσσαλονίκης
ΕΥΤΕΡΠΗ ΜΑΚΡΗ, Σχεδίασμα βυζαντινής Θεσσαλονίκης. Η εικόνα της βυζαντινής πόλης μέσα από τις ανασκαφές
ΘΑΛΕΙΑ ΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ-ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΎΛΟΥ, Οι μετεξελίξεις του ναού των Ταξιαρχών στην Άνω Πόλη της Θεσσαλονίκης από τη βυζαντινή στη σύγχρονη εποχή
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΤΑΝΤΣΗΣ, Η χορηγία εκκλησιαστικών ιδρυμάτων στη Μακεδονία τον 11ο και 12ο αι. Μια επανεξέταση των δεδομένων
ΕΛΛΗ ΓΚΑΛΑ-ΓΕΩΡΓΙΛΑ, Το υδροδοτικό σύστημα στη Βυζαντινή Θεσσαλονίκη: Δομή και λειτουργική οργάνωση
ΕΛΕΝΗ ΛΙΑΝΤΑ, Λατινικές αποτιμήσεις από κράμα (bill) του νομισματοκοπείου της Θεσσαλονίκης (1204-1224);
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΓΓΕΛΚΟΥ, Ματιά στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων του 5ου-8ου αι. στη Μακεδονία με βάση τα ευρήματα του επισκοπικού συγκροτήματος στις Λουλουδιές Κίτρους, Πιερίας (4ος-8ος αι.)
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΣΙΝΑΚΟΣ, Αλιεία και παραγωγή άλατος στη Βυζαντινή Μακεδονία. Η έρευνα γύρω από τον υλικό πολιτισμό των Βυζαντινών γνωρίζει άνθιση τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς
ΣΤΕΛΛΑ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΟΥ, Εργαστήρια […] εις την γειτονίαν της υπεραγίας Θεοτόκου (9ος -12ος αι.): Από τις ανασκαφές του σταθμού Αγίας Σοφίας ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης
ΚΡΙΝΙΩ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, […] εν τη γειτονία της Καταφυγής. Ευρήματα από τις ανασκαφές για την κατασκευή σταθμού του ΜΕΤΡΟ Θεσσαλονίκης (9ος-12ος αι.)
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΤΖΕΒΡΕΝΗ, Η περιαστική περιοχή εκτός των δυτικών τειχών. Εμπόριο, διαμονή και λατρεία στον δρόμο για την Χρυσή Πύλη
ΕΛΕΝΗ ΛΙΑΝΤΑ, Τα νομισματικά ευρήματα της βυζαντινής περιόδου από τον Σταθμό Βενιζέλου
ΜΕΛΙΝΑ ΠΑΪΣΙΔΟΥ, Η μνημειακή ζωγραφική της παλαιοχριστιανικής περιόδου στη Θεσσαλονίκη. Ψηφιδωτά και τοιχογραφίες από τις ανασκαφές του ΜΕΤΡΟ

ΣΤ΄ Κύκλος: Τέχνη
ΠΕΛΛΗ ΜΑΣΤΟΡΑ, Ο επίσκοπος Αρίσταρχος στα ψηφιδωτά της Ροτόντας Θεσσαλονίκης
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΣΕΜΟΓΛΟΥ, Ο ζωγραφικός διάκοσμος της αγίας Αικατερίνης Θεσσαλονίκης μέσα από το αρχείο του Στυλιανού Πελεκανίδη. Ζητήματα χρονολόγησης και ταύτισης του ναού
ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΠΑΡΧΑΡΙΔΟΥ, Αμφίγραπτη παλαιολόγεια εικόνα από τον ναό της Παναγίας Λαγουδιανής (ή Λαοδηγήτριας) στη Θεσσαλονίκη
ΧΡΥΣΑΝΘΗ ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ-ΤΣΙΟΥΜΗ, Βέροια. Η προσφορά της στη βυζαντινή ζωγραφική του πρώτου μισού του 14ου αι.
ΜΑΡΙΖΑ ΤΣΙΑΠΑΛΗ, Πρώτη προσέγγιση του ζωγραφικού διακόσμου των ναών Κοίμησης Θεοτόκου και Αγίου Νικολάου στην Αιανή Κοζάνης
ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΑΝΔΡΟΥΔΗΣ, Αραβουργηματικές διακοσμήσεις και επιδράσεις της ισλαμικής τέχνης στην παλαιολόγεια τέχνη της Μακεδονίας
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΟΥΡΟΥΔΗΣ, Κοσμολογικά σύμβολα στη βυζαντινή ζωγραφική. Στοιχεία επίδρασης της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας σε ψηφιδωτά της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου. Πρώτη προσέγγιση
ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Κ. ΚΑΤΣΑΡΟΣ, Ιλαρίων Κασταμονίτης, ιδρυτής της μονής Κασταμονίτου, και ζητήματα της εποχής του
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Π. ΝΑΚΟΣ, Συμπεράσματα με τη λήξη των εργασιών του Γ΄ Συμποσίου της Εταιρείας μακεδονικών Σπουδών για τη Βυζαντινή Μακεδονία


 




Δεν υπάρχουν σχόλια: