ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΕΤΣΗΣ: ΧΑΡΑΚΤΙΚΗ

Παναγιώτης Τέτσης: Χαρακτική

1 Οκτωβρίου 2013 - 24 Νοεμβρίου 2013

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης

παρουσιάζει στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, στη Βίλα Καπαντζή, 

την έκθεση του Παναγιώτη Τέτση

με τίτλο Χαρακτική

Εγκαίνια έκθεσης: Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2013, ώρα 20:00, παρουσία του καλλιτέχνη
(Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108)

Η έκθεση, με 61 χαρακτικά έργα της συλλογής του ΜΙΕΤ, καλύπτει χρονολογικό φάσμα δημιουργίας 20 ετών, από την πρώτη καλλιτεχνική περίοδο έως τη δεκαετία του ’80, δίνοντας έτσι στο θεατή μια ολοκληρωμένη εικόνα για το χαρακτικό έργο του Παναγιώτη Τέτση. 
   
Η έκθεση εγκαινιάζεται, παρουσία του καλλιτέχνη, την Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2013, ώρα 20:00 στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (Βίλα Καπαντζή, Βασιλίσσης Όλγας 108). Θα διαρκέσει έως τις 24 Νοεμβρίου 2013 και θα λειτουργεί με το εξής ωράριο: Τρίτη 9:00-16:00, Τετάρτη & Πέμπτη 14:00-21:00, Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή 10:00-18:00 (Δευτέρα κλειστά), με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. Για ομαδικές επισκέψεις παρακαλούμε να προηγείται συνεννόηση με το ΜΙΕΤ, τηλ. 2310 295.170-1.

ΓΙΑ ΤΟΝ Π. ΤΕΤΣΗ & ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

«δεν θα ‘πρεπε να θεωρηθεί [η χαρακτική] ανεξάρτητα από την προηγούμενη ζωγραφική εργασία μου, είναι κομμάτι της ή συνέχειά της, αλλάζει μόνον το μέσον … και από αυτό το μέσον θέλησα να αντλήσω ζωγραφικές δυνατότητες που προσφέρονται αγνοώντας τη γραφική αντίληψη της παλιάς παραδόσεως[1] …». Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζει ο ζωγράφος-χαράκτης και ακαδημαϊκός Π. Τέτσης το χαρακτικό του έργο, μιλώντας στον κατάλογο της πρώτης έκθεσης χαρακτικής το 1958 στην Αίθουσα Αρμός. H ενασχόλησή του με την χαρακτική ξεκινά τα έτη 1953-1956, κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Ecole des Beaux-Arts, κοντά στον χαράκτη E. J. Goerg. Αν και άριστος «χειριστής» του χρώματος, επιδίδεται με την ίδια δεξιοτεχνία στα ασπρόμαυρα ζωγραφικά και χαρακτικά του έργα γιατί, όπως εκείνος χαρακτηριστικά λέει σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Τα Νέα: «Με το ασπρόμαυρο βλέπεις περισσότερο από όσα με το χρώμα. Το χρώμα δε σε αφήνει να πας πιο πέρα. Όταν βλέπεις το ασπρόμαυρο μετέχεις περισσότερο, γίνεσαι πιο ενεργός, ανοίγουν τα φτερά της φαντασίας σου, συνεργάζεσαι κατά κάποιον τρόπο[2]».

Όσο για τη χαλκογραφία αναφέρει σε άρθρο στην εφημερίδα «Θεσσαλονίκη» το Μάιο του 1971: «Η χαλκογραφία δεν έχει σκοπό να επαναλάβει έναν πίνακα ζωγραφικής, αλλά αποζητά μιαν άλλη έκφραση. Σ’ αυτήν βρήκα λύσεις που δεν είχα στη ζωγραφική. Αυτές είναι σχετικές με την ιδιομορφία της, που σε υποχρεώνει να δημιουργήσεις το έργο σου σε περιορισμένα όρια (συνήθως λείπει το χρώμα), μέσα σε λιτότητα. 

      »Το μαγικό του χρώματος που έχει η ζωγραφική, εδώ είναι ανύπαρκτο. Δεν υπάρχει παρά μόνο το μαύρο μελάνι και το άσπρο του χαρτιού. Τα μοναδικά αυτά δύο στοιχεία, σαν τον καλόγηρο ή τον ασκητή που απέχει από τις απολαύσεις της ζωής. Το μαύρο ράσο του και το άσπρο ασβεστωμένο κελί του. (Πόσο ταίριαζε αυτή η τέχνη στους καλλιτέχνες καλόγηρους του Αγίου Όρους, που την ασκήσανε επί δύο αιώνες και μας δώσανε έργα γεμάτα ιδιοτυπία).

      »Και η λιτότητα αυτή είναι αποτέλεσμα μιας τεχνικής με εξαιρετικά πολύπλοκα προβλήματα κι επίπονη προπαρασκευαστική διαδικασία κατά τη χάραξη. Τεχνική μ’ έναν κόσμο γεμάτο μυστικά και ταυτόχρονα ανοιχτό για κάθε εξέλιξη. Μπορείς να ανακαλύψεις εκφραστικούς δρόμους καινούριους. Η εκτύπωση είναι χαρά, αισθάνεσαι ολοκλήρωση όταν κάθε ανάτυπο παίρνει τον προσωπικό του τόνο κι ένα ύφος από ευαισθησία της στιγμής.

      »Στη χαλκογραφία δοκιμάζεται ο καλλιτέχνης-εργάτης. Είναι πολύ δύσκολο όταν σε κυνηγά συγχρόνως το όραμα του έργου και πρέπει να μην το προδώσεις. Έχει μια ιδιαίτερη θέση για μένα η χαλκογραφία, παράλληλα με τη ζωγραφική, με πολλά κοινά. Τα κοινά σημεία ας μην τα εντοπίσουμε στη θεματογραφία, που είναι κάτι συμπτωματικό, αλλά στην αντίληψη του περίγυρου, στις αναφορές που περνούν και στη ζωγραφική και στη χαρακτική.

 

    »Δέχομαι την όραση σαν κύρια αίσθηση επικοινωνίας με το περιβάλλον, κι έτσι το πρόβλημά μου και κατά συνέπεια οι αναζητήσεις μου απλώνονται στην ανακάλυψη του φωτός. Εκεί ζητάω τις λύσεις μου τώρα, όπως και άλλοτε. Είμαι σαφής σ’ αυτό που γύρευα πάντα. Μένω σταθερός στο “πιστεύωˮ μου. Πρώτ’ απ’ όλα είναι τα μάτια! 

     »Να τι είναι τώρα: απότομες μεταλλαγές, κοντράστα χωρίς ήσυχες μεταπτώσεις· τονική αφήγηση ενός χώρου δίχως χρωματική υπόσταση, με λιτά μέσα, το μαύρο και το άσπρο· συμπύκνωση του φωτός μέχρι τα άκρα και ένταση. Κοινά προβλήματα στη ζωγραφική και στη χαρακτική, που είναι μια προέκταση της πρώτης».

Τόσο στη ζωγραφική όσο και στη χαρακτική ο Π. Τέτσης αντλεί τα θέματα του, όπως αναφέρει στην εφημερίδα Η Καθημερινή: «Από αυτό που βλέπω. Τα μάτια με τροφοδοτούν. Μια τυχαία ματιά μπορεί να μου αποκαλύψει το δρόμο για μια σειρά δουλειάς[3]…». Ο καλλιτέχνης ξεπερνώντας την απλή εικονογράφηση της παραδοσιακής χαρακτικής καταπιάνεται με πολλές θεματογραφικές περιοχές. Αποδίδει κυρίως την ανθρώπινη μορφή, το τοπίο και τη νεκρή φύση. Εμπνέεται επίσης από σκηνές της εργατικής ζωής (γιαπιά, ναυπηγεία, λαϊκές αγορές κ.α.). 

---

[1] Κατάλογος Π. Τέτσης Χαρακτική, Αίθουσα Αρμός, 4-24 Νοεμβρίου 1958.

[2] Αδαμοπούλου Μαίρη, «Παναγιώτης Τέτσης : Ας πάμε κόντρα σ’ αυτό που αναμοχλεύει πάθη», Τα Νέα, 23-7-2008.

[3] Νίκος Γ. Ξυδάκης, «Π. Τέτσης : Ζωγραφική είναι αυτό που βλέπω», Η Καθημερινή, 15-2-1998.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Π. Τέτσης γεννήθηκε στην Ύδρα το 1925. Το 1940 πήρε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής από τον Klaus Vrieslander και η γνωριμία του με τον Δ. Πικιώνη και Ν. Χατζηκυριάκο-Γκίκα καθόρισε τη μετέπειτα πορεία του.

Από το 1943 έως το 1949 φοίτησε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με δασκάλους τους Δ. Μπισκίνη, Π. Μαθιόπουλο και Κ. Παρθένη. Με κρατική υποτροφία συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, στην Ecole des Beaux-Arts, όπου, μεταξύ άλλων, διδάχθηκε την τέχνη της χαλκογραφίας κοντά στον E. J. Goërg (1953-1956). Το 1960, με τιμητική υποτροφία της ιταλικής κυβέρνησης, επισκέφθηκε την Ιταλία και μελέτησε τα μουσεία της.

Το διδακτικό του έργο το αρχίζει το 1951, όταν διορίζεται επιμελητής –με καθηγητή τον Ν. Χατζηκυριάκο-Γκίκα– στην έδρα του ελεύθερου σχεδίου στην Ανώτατη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Δίδαξε επίσης (1958-1976) στο Ελεύθερο Σπουδαστήριο Καλών Τεχνών (μετέπειτα Σχολή Βακαλό), του οποίου υπήρξε και ιδρυτικό μέλος, καθώς και στη Σχολή Σχεδιαστών του Αθηναϊκού Τεχνολογικού Ομίλου (1958-1962). Το 1976 εξελέγη καθηγητής στο Γ΄ εργαστήριο ζωγραφικής στην ΑΣΚΤ, στην οποία διετέλεσε και πρύτανης το διάστημα 1989 έως 1991, και δίδαξε έως το 1992. Από το 1993 είναι μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Το χαρακτικό του έργο, ιδιαίτερα σημαντικό και συμπληρωματικό του ζωγραφικού του, το έχει παρουσιάσει σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

INFO – έκθεσης Παναγιώτη Τέτση - Χαρακτική

ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ

Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης

Βίλα Καπαντζή – Λεωφ. Βασ. Όλγας 108

Ταχ. Διευθ.: Τ.Θ. 50742, 54014 Θεσσαλονίκης 22

Η έκθεση θα εγκαινιασθεί την Τρίτη 1 Οκτωβρίου 2013, στις 20:00

Διάρκεια

Τετάρτη 2 Οκτωβρίου έως και Κυριακή 17 Νοεμβρίου 2013

Η έκθεση θα παραμείνει κλειστή το Σάββατο 26 Οκτωβρίου και τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 2013

Ωράριο λειτουργίας

Τρίτη: 9.00-16.00 Τετάρτη & Πέμπτη: 14.00-21.00

Παρασκευή, Σάββατο & Κυριακή: 10.00-18.00

Δευτέρα: κλειστά

Η είσοδος είναι ελεύθερη στο κοινό

Πληροφορίες

τηλ.  2310 295 170-1 καθημερινές 9.00 – 14.30
        2310 295 149 τις ώρες λειτουργίας της έκθεσης

ΟΑΣΘ

αν κινείστε προς το κέντρο: 3, 5, 6, 8, 33, 39 (στάση Ανάληψη)

αν κινείστε προς τα νοτιοανατολικά: 5, 6, 8, 33 (στάση Πέτρου Συνδίκα)

ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΟ “ΥΠΟΓΕΙΟ”

Γράμματα από το “Υπόγειο”. Γραφή στη Μεθώνη Πιερίας, ύστερος 8^ος  πρώιμος 7^ος αιώνας  π. Χ. / Letters from “Underground”. Writing in Methone, Pieria, late 8th early 7^th century BC

Κατάλογος έκθεσης

Κείμενα: συλλογικό

Επιμέλεια: Γιάννης Τζιφόπουλος

Θεσσαλονίκη 2013

ISBN 978-960-9621-12-0

Τιμή 5,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 4,50 €

Πρόκειται για τον κατάλογο της έκθεσης που φιλοξενείται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης (12 Σεπτεμβρίου 2013 - 31 Δεκεμβρίου 2014), το οποίο αποφάσισε να εντάξει το εύρημα της Μεθώνης στο πρόγραμμα των περιοδικών του εκθέσεων αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα και τη μοναδικότητά του.

Η αρχαία Μεθώνη είναι μία από τις σημαντικότερες αρχαιολογικές θέσεις της Μακεδονίας. Βρίσκεται στη βόρεια Πιερία, στη δυτική ακτή του Θερμαϊκού Κόλπου κοντά στις νότιες εκβολές του Αλιάκμονα.
 

Σκύφος από τον Θερμαϊκό Κόλπο ύστερου 8ου – πρώιμου 7ου αι. π.Χ. με την επιγραφή του ονόματος του κατόχου του, Χσενι-

Οι ανασκαφές που διενεργούνται από την ΚΖ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων από το 2003 μέχρι σήμερα έχουν φέρει στο φως σημαντικότατα ευρήματα, τα οποία «ξεδιπλώνουν» πτυχές της ιστορίας αυτής της ακμαίας πόλης. Ένα από τα ευρήματα με μεγάλη ιστορική και αρχαιολογική σημασία προέρχεται από το «Υπόγειο», μια υπόσκαφη κατασκευή, όπου βρέθηκαν 191 ενεπίγραφα αγγεία, τα περισσότερα από τα οποία χρονολογούνται τον ύστερο 8ο και τον πρώιμο 7ο αι. π.Χ. Πρόκειται για μια δυσερμήνευτη κατασκευή, πιθανόν αποθηκευτικού χαρακτήρα, η οποία λόγω στατικών προβλημάτων δεν ολοκληρώθηκε ποτέ και επιχώθηκε βιαστικά λίγο μετά το 700 π.Χ. με κάθε είδους υλικά (δηλαδή όστρακα, ξύλα, τμήματα λίθινων μητρών από μεταλλουργικές δραστηριότητες, σκωρίες χαλκού και σιδήρου, πήλινες χοάνες κατεργασίας χαλκού και χρυσού κ.ά.). Στο εσωτερικό του ‘Υπογείου’ βρέθηκαν αγγεία όλων των τύπων: αποθηκευτικά, μαγειρικά, εμπορικοί αμφορείς, αγγεία για το σερβίρισμα και την κατανάλωση υγρών και τροφής. Η προέλευσή τους ποικίλλει: τοπικά, κορινθιακά, αττικά, ευβοϊκά, κυκλαδικά, ιωνικά, αιολικά, αλλά και φοινικικά.

 

Ευβοϊκός σκύφος με εγχάρακτη επιγραφή: Είμαι [το ποτήρι/αγγείο;] του Ακεσάνδρου. [… όποιος μου το στερήσει … τα μά]τια του (ή τα χρήματά του) θα στερηθεί. Ευβοϊκό αλφάβητο και ιωνική διάλεκτος, περίπου 720 π.Χ.

Η σπουδαιότητα του ευρήματος έγκειται στο γεγονός ότι από τον 8ο αι. π.Χ., όταν άρχισε να χρησιμοποιείται η αλφαβητική γραφή στον ελλαδικό χώρο, υπάρχουν ελάχιστες επιγραφές και επιγραφικά τεκμήρια, και συνεπώς τα ενεπίγραφα αγγεία της Μεθώνης είναι πραγματικά πολύτιμα. Ειδικότερα για τη Μακεδονία πρόκειται για τα πρωιμότερα μέχρι σήμερα επιγραφικά ευρήματα.

ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ. ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΚΑΙ ΣΥΝΟΜΙΛΙΕΣ

Άγγελος Σικελιανός
Συνεντεύξεις και Συνομιλίες

Φιλολογική επιμέλεια: Κώστας Μπουρναζάκης

Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη 2013

183 σελ. με α/μ εικόνες

ISBN 978-960-7970-58-9

Τιμή 18,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 16,20 €

Σε αυτή την ιδιαίτερης τυπογραφικής φροντίδας έκδοση, ο Κώστας Μπουρναζάκης, φιλολογικός εκδότης πολλών έργων του μεγάλου νεοέλληνα ποιητή, παρουσιάζει το σύνολο των συνεντεύξεων του Σικελιανού και των απαντήσεών του σε διάφορες λογοτεχνικές έρευνες. Τα κείμενα αυτά, σχεδόν στο σύνολό τους άγνωστα, βρίσκονταν έως τώρα διάσπαρτα σε εφημερίδες και περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού.

Σε τούτο τον ιδιαίτερα καλαίσθητο τόμο που προσφέρουν οι εκδόσεις της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης, ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να προσεγγίσει σημαντικές όψεις της δημόσιας και ιδιωτικής πορείας του Σικελιανού από την περίοδο προετοιμασίας των «Δελφικών Εορτών», έως τα τέλη της ζωής του, το 1951. Ο προφορικός λόγος –κυρίως– και η εξομολογητική διάθεση που προκαλεί η ατμόσφαιρα εγκαρδιότητας και αυθορμησίας των συναντήσεων, δίδουν στις περισσότερες συνεντεύξεις ξεχωριστό ύφος, αρκετά διαφορετικό από εκείνο των άλλων πεζών κειμένων ή της επιστολογραφίας του Λευκάδιου δημιουργού. Αποτυπώνεται συνάμα το ύφος και το ήθος μιας άλλης εποχής τού ελληνικού τύπου.

Είκοσι πέντε συνεντεύξεις και δέκα απαντήσεις σε έρευνες συγκροτούν την έκδοση αυτή. Οι συναντήσεις του Σικελιανού με προσωπικότητες του 20ού αιώνα, όπως ο μεγάλος Γερμανός συνθέτης Richard Strauss, ο Γάλλος πολιτικός και συγγραφέας Édouard Herriot, με Έλληνες λογοτέχνες, όπως ο Η. Βενέζης, ο Κ. Μπαστιάς, ο Γ. Κοτζιούλας, ο Π. Χάρης, με σπουδαίους δημοσιογράφους, όπως ο Γ. Ρούσσος, ο Π. Παλαιολόγος, κ. ά., έχουν ως αποτέλεσμα κείμενα με ξεχωριστή ποικιλία και ευρύτητα. Με το προλογικό του κείμενο και πλήθος σημειώσεων ο Κ. Μπουρναζάκης προσφέρει στον αναγνώστη τη δυνατότητα της πληρέστερης προσέγγισης στα δημοσιεύματα αυτά. Η έκδοση συνοδεύεται και με πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τη ζωή του Σικελιανού.

ΚΡΗΤΙΚΟ ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ

Μαρίνος Ι. Ιδομενεύς

Κρητικό Γλωσσάριο. 6150 λήμματα, μαντινάδες, παροιμίες. Β΄τόμος - συμπληρωματικός.

Φιλολογική επιμέλεια: Μανόλης Στ. Αθανασάκης

Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη 2013

536 σελ.

ISBN 978-960-7970-57-2

Τιμή 40,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 36,00 €

Πρόκειται για τον δεύτερο τόμο, συμπληρωματικό, του πρώτου ήδη  εκδοθέντος από τη Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη. Η παρούσα έκδοση είναι καρπός πολύχρονης συλλεκτικής προσπάθειας και αποτελεί μια πρωτότυπη προσέγγιση της κρητικής ντοπιολαλιάς ιδιαίτερα για το Νομό Ηρακλείου.

Τα στοιχεία αυτά, λέξεις και φράσεις του καθημερινού λόγου, κινδυνεύουν να αφανιστούν οριστικά μέσα στον κατακλυσμό των νέων ρευμάτων του πολιτισμού, καθώς οι φορείς τους, γέροντες πλέον, είναι οι τελευταίοι που τα χρησιμοποιούν.

Ένας πραγματικός θησαυρός γνώσεων που θα κάνει τους μεγαλύτερους να θυμηθούν πολλά και του νεώτερους να μάθουν και να γνωρίσουν.

ΠΡΩΙΜΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΩΔΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ

Πρώιμη Νεοελληνική Δημώδης Γραμματεία. Γλώσσα, παράδοση και ποιητική

Πρακτικά του 6^ου Διεθνούς Συνεδρίου NEOGRAECA MEDII AEVI

Επιμέλεια: Γιάννης Κ. Μαυρομάτης, Νίκος Αγιώτης

Ηράκλειο, Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη 2012

590 σελ.

ISBN 978-960-7970-56-5

Τιμή 40,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 36,00 €

Πρόκειται για τα πρακτικά του έκτου διεθνούς συνεδρίου Neograeca Medii Aevi, που πραγματοποιήθηκε στα Ιωάννινα το 2005 και είναι αφιερωμένα στη μνήμη του Νικολάου Μ. Παναγιωτάκη, στο οποίο συμμετείχαν οι κορυφαίοι ξένοι και Έλληνες επιστήμονες που ασχολούνται με θέματα της υστερομεσαιωνικής και πρώιμης νεοελληνικής λογοτεχνίας.

Στο νέο αυτό βιβλίο, που αποτελεί «κόσμημα» στην αξιολογότατη εκδοτική δραστηριότητα του Δήμου Ηρακλείου και της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης περιλαμβάνονται 41 συνολικά μελέτες για την πρώιμη νεοελληνική δημώδη γραμματεία (12ος-17ος αι.) με έμφαση στη γλώσσα, την παράδοση και την ποίηση είναι γραμμένες από διακεκριμένους έλληνες και ξένους επιστήμονες – βυζαντινολόγους, μεσαιωνιστές και νεοελληνιστές από όλο τον κόσμο και αποτελούν σημαντική επιστημονική συμβολή στη μελέτη / έρευνα «των νεοελληνικών του Μεσαίωνα».

ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ, ΟΧΙ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ

Ούλριχ Ντούχρο, Φράντς Γιόζεφ Χινκελάμμερτ

Ιδιοκτησία για τους ανθρώπους, όχι για το κέρδος. Εναλλακτικές στην παγκόσμια τυραννία του κεφαλαίου

Μετάφραση: Θοδωρής Δρίτσας, Κώστας Σπαθαράκης

Αθήνα, Άρτος Ζωής 2013

335 σελ.

ISBN 978-960-8053-42-7

Τιμή 16,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 14,40 €

Παρά την πληθωρική παραγωγή κριτικών έργων για την παγκοσμιοποίηση και την ελεύθερη οικονομία της αγοράς, το ζήτημα της ατομικής ιδιοκτησίας παραμένει περίπου εκτός συζήτησης, όπως εξάλλου και οι εναλλακτικές προοπτικές που προτείνονται από τα κοινωνικά κινήματα σε ολόκληρο τον κόσμο. Κι όμως η ιδιοκτησία αποτελεί τον πυρήνα του σημερινού οικονομικού συστήματος, το οποίο δεν σέβεται ούτε την ανθρώπινη ζωή ούτε τη φύση. Εξετάζοντας σε βάθος τη νεωτερική έννοια της ατομικής ιδιοκτησίας, οι δύο συγγραφείς παρακολουθούν την ιστορική συγκρότηση της έννοιας αυτής, συνδέοντάς τη με τα σύγχρονα προβλήματα. Ξεκινώντας από τον Χομπς και τον Λοκ, δείχνουν με ποιο τρόπο η απόλυτη και ακραία μορφή της ιδιοκτησίας οδηγεί στη νεοφιλελεύθερη οικονομική λογική, που κυριαρχεί σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο.

Οι Ντούχρο και Χινκελάμμερτ υποστηρίζουν πως ο μόνος τρόπος να αποφύγουμε την καταστροφή των ανθρώπων και της φύσης, αλλά και το αδιέξοδο της τρομοκρατίας, είναι να αναμορφώσουμε την έννοια της ιδιοκτησίας, προσαρμόζοντάς τη στις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων και στη λογική του κοινού καλού. Εξετάζουν με ποιους πρακτικούς τρόπους θα μπορούσε να οριστεί εκ νέου η έννοια και η νομική υπόσταση της ιδιοκτησίας στις διάφορες μορφές της, ιδίως όσον αφορά τα κοινά αγαθά και τα μέσα παραγωγής, εκθέτοντας τις εναλλακτικές προτάσεις των κοινωνικών κινημάτων και των Εκκλησιών. Οι συγγραφείς, εκτός από τον ειδικό πρόλογο, προσέθεσαν στην ελληνική έκδοση και ένα επίμετρο, όπου παρουσιάζουν τις θεωρητικές και πρακτικές εξελίξεις των τελευταίων χρόνων, εστιάζοντας ιδίως στο οικουμενικό κίνημα.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΛΟΓΙΑ

Conor Fahy

Εισαγωγή στην κειμενική βιβλιολογία

Σειρά minima, αρ.  4

Επιμέλεια σειράς: Διονύσης Καψάλης

Μετάφραση και επίμετρο: Στέφανος Κακλαμάνης

Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2013

134 σελ. με 4 α/μ εικόνες

ISBN 978-960-250-583-0

Τιμή 12,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 10,80 €

Το έντυπο βιβλίο ως υλικό αντικείμενο είναι προϊόν που συνδυάζει πνευματικό και μυϊκό κόπο και κατάλληλη τεχνολογία ώστε να πολλαπλασιαστεί με μηχανικά μέσα και να καταστεί προσβάσιμο και ωφέλιμο στο αναγνωστικό κοινό. Η κειμενική βιβλιολογία, ως κλάδος της φιλολογικής επιστήμης, συμπλέκει τη μελέτη της υλικής και της άυλης υπόστασης του έντυπου βιβλίου, επιστρατεύοντας τις αρχές, τις μεθόδους, τις εμπειρίες και τις κατακτήσεις της φιλολογίας και της ιστορίας στις πολυποίκιλες εκφάνσεις τους. Φωτίζει έτσι την παραγωγική διαδικασία που βρίσκεται πίσω από κάθε έκδοση και ερευνά τις πιθανές επεμβάσεις των προσώπων που εργάστηκαν για την εκτύπωση ενός βιβλίου (του συγγραφέα, του επιμελητή, του στοιχειοθέτη, του τυπογράφου κ.ά.). Στηριζόμενη στην καλή γνώση της τυπογραφικής διαδικασίας η κειμενική βιβλιολογία δεν αρκείται στην εξωτερική περιγραφή των έντυπων εκφράσεων του παρελθόντος, αλλά κατατείνει στην πολυπρισματική μελέτη του καθόλου γραπτού πολιτισμού μέσα στον χρόνο (σύνθεση, παραγωγή, διάδοση και εμπορία, διατήρηση του βιβλίου). Συμβάλλει επομένως ουσιαστικά, όχι μόνον στην ανασύσταση της υλικής υπόστασης του έντυπου βιβλίου και στην ανασυγκρότηση της ιστορίας του, αλλά και στην κριτική αποκατάσταση του κειμένου του με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια. Στην Εισαγωγή του ο Κόνορ Φάχυ περιορίζεται στη μελέτη της χειροκίνητης παραγωγής του έντυπου βιβλίου και αντλεί τα παραδείγματά του από τον 16ο αιώνα. Περιγράφει έτσι συνοπτικά τα στάδια και τους ρυθμούς εργασίας σε ένα τυπογραφικό εργαστήρι εκείνης της εποχής, όπως αυτά μπορούν να ανασυγκροτηθούν μέσα από τις πιο πρόσφατες έρευνες.

Ο ΚΟΝΟΡ ΦΑΧΥ (1928-2009), ομότιμος καθηγητής της ιταλικής λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (Birkbeck College), ασχολήθηκε κυρίως με την αναλυτική βιβλιογραφία, την ιστορία της τυπογραφίας και την κριτική του έντυπου κειμένου της αναγεννησιακής περιόδου. Οι σημαντικότερες μελέτες του σηματοδότησαν τη στροφή των βιβλιογραφικών ερευνών στην Ιταλία προς νέες μεθοδολογικές και επιστημονικές κατευθύνσεις και περιέχονται στη συναγωγή Saggi di bibliografia testuale, Πάδοβα, Antenore, 1988. Έχει δημοσιεύσει επίσης μια μονογραφία για την ιστορία της τρίτης έκδοσης του Μαινόμενου Ορλάνδου του Αριόστο (L’ “Orlando furioso” del 1532. Profilo di una edizione, Μιλάνο 1989). 

Η ΔΥΣΚΟΛΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ ΤΕΧΝΗΣ

Francis Haskell

Η δύσκολη γέννηση του βιβλίου τέχνης

Μετάφραση, επιστημονική επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου

Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2013

116 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες

ISBN 978-960-524-396-8

Τιμή 12,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 10,80 €

 

 

Στο Παρίσι των αρχών του 18ου αιώνα, τρεις σημαίνουσες προσωπικότητες –ένας τραπεζίτης, ένας πολυπράγμων συγγραφέας και ο πλέον επιφανής ειδήμων της εποχής– συνεργάζονται σε μια έκδοση με αναπαραγωγές εικαστικών έργων. Οι φιλοδοξίες τους (καλλιτεχνικές, τεχνικές και «επιστημονικές») υπερέβαιναν κάθε ανάλογη πρωτοβουλία του παρελθόντος. Το αποτέλεσμα των προσπαθειών τους, η Recueil Crozat, μπορεί να χαρακτηριστεί ως το πρώτο βιβλίο τέχνης.

Ο Francis Haskell, από τους σημαντικότερους ιστορικούς τέχνης του 20ού αιώνα, μας αφηγείται εδώ με τρόπο συναρπαστικό την περιπέτεια αυτής της έκδοσης, στην οποία εμπλέκονται γνωστοί τυπογράφοι-εκδότες και έμποροι τυπωμάτων, διάσημοι ζωγράφοι και χαράκτες, πάπες, μονάρχες και ευγενείς, και ακόμα συλλέκτες και συγγραφείς από όλη την Ευρώπη.