18/2/09

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΓΡΑΦΙΚΗ

Margherita Guarducci
Η Ελληνική επιγραφική από τις απαρχές
ως την ύστερη ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο

Μετάφραση: Κώστας Κουρεμένος
Εποπτεία: Σ. Ανεζίρη, Χ. Κριτζάς, Κ. Μπουραζέλης
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2008
669 σελ. με 153 α/μ και 12 έγχρωμες εικόνες,
1 έγχρωμο χάρτη και 2 α/μ πίνακες
Τιμή πανόδετου 56.05 €, τιμή χαρτόδετου 45.86 €
Στο βιβλιοπωλείο μας τιμή πανόδετου 44.84 €, τιμή χαρτόδετου 36.68 €


Το βιβλίο αυτό καθιστά προσιτό, όχι μόνο στους επιγραφολόγους αλλά σε όλους γενικά τους θεράποντες των κλασικών σπουδών και στο ευρύτερο ενδιαφερόμενο κοινό, τον ανεκτίμητο θησαυρό πληροφοριών και ιδεών που έχουν διασώσει οι αρχαιοελληνικές επιγραφές. Λειτουργεί ταυτόχρονα ως μια εμπεριστατωμένη εισαγωγή στην επιγραφική επιστήμη, καλύπτοντας ένα κενό της ελληνικής βιβλιογραφίας.

Το επίτομο έργο «Η ελληνική επιγραφική από τις απαρχές ως την ύστερη ρωμαϊκή αυτοκρατορική περίοδο» εκδόθηκε αρχικά στη Ρώμη το 1987 και αποτελεί σύνοψη και συγχρόνως απόσταγμα της τετράτομης «Epigrafia greca», που η Γκουαρντούτσι είχε εκδώσει στη διάρκεια των ετών 1967-1968. Η συγγραφέας συνέλαβε και συγκρότησε αυτό το βιβλίο, όχι ως απλή περιληπτική απόδοση των τόμων που προηγήθηκαν, αλλά ως νέο αυτοτελές πόνημα, στο οποίο θέλησε να περιλάβει τα ουσιωδέστερα στοιχεία της επιγραφικής επιστήμης.

Μικρό πήλινο «Αγγείο των Χορευτών» με ζωγραφιστή επιγραφή,
έπαθλο αγώνα, Κόρινθος, περίπου 580 π. Χ.

Ο τόμος περιλαμβάνει επιγραφές μόνο του ειδωλολατρικού ελληνικού κόσμου, αφήνοντας κατά μέρος τις χριστιανικές. Αρχίζει από την αρχαιότερη μορφή γραφής της ελληνικής γλώσσας, την κρητική Γραμμική Β, και τα τοπικά αλφάβητα του αρχαϊκού κόσμου, και φτάνει ως τις ελληνικές επιγραφές που συναντούμε στην υστερορωμαϊκή εποχή, δηλαδή από τον 14ο αιώνα π.Χ. έως τον 7ο αιώνα μ.Χ. Στη γεωγραφική έκταση που περιλαμβάνει η παρουσίαση των επιγραφών συνυπολογίζονται, πλάι στην καθαυτό Ελλάδα, οι ελληνικές ζώνες αποικισμού και πολιτισμικής επιρροής, δηλαδή όλη η λεκάνη της Μεσογείου. Στην ποικιλία των θεμάτων που περιέχουν οι επιγραφές καθρεφτίζονται όλες οι όψεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων, καθώς και οι επαφές τους με άλλους λαούς, κυρίως τους Ρωμαίους.

 Μικρός ζωγραφιστός ξύλινος πίνακας με αφιέρωση στις Νύμφες,
σπήλαιο των Πιτσών (κοντά στη Σικυώνα), περίπου μέσα 6ου αι. π. Χ.

Από αυτά τα κείμενα προκύπτει με σαφήνεια ότι η ελληνική επιγραφική σχετίζεται στην πράξη με πολλούς άλλους επιστημονικούς κλάδους, όπως η αρχαιολογία, η νομισματική, η πολιτική ιστορία, η ιστορία του δικαίου, η ιστορία της θρησκείας, η γλωσσολογία, η φιλολογία. Σκοπός της συγγραφέως είναι η ολοκληρωμένη μελέτη των επιγραφών και η σύνδεσή τους με το γεωγραφικό, ιστορικό και μνημειακό περιβάλλον που τις παρήγαγε, ώστε, χάρη στην ευκολότερη προσέγγισή τους, «να ξαναζήσουν οι άνθρωποι το βίο των αρχαίων, και, ξαναζώντας τον, να προκόψουν στο δρόμο της αλήθειας».

1 σχόλιο:

Ὑπατία Θέοντος είπε...

Ο τόμος περιλαμβάνει επιγραφές μόνο του ειδωλολατρικού ελληνικού κόσμου, αφήνοντας κατά μέρος τις χριστιανικές.

Παρακαλεῖσθε νὰ μοῦ ἐπιδίξετε ΕΝΑ, ἔστω ΕΝΑ εἴδωλον τὸ ὁποῖον ἐλατρεύθη ποτὲ ὑπὸ τῶν προγόνων μου, εἰς ἀντιπαραβολὴν τοῦ συγχρόνου χριστιανικοῦ πολυθεϊσμοῦ τῶν μυριομυρίων ἁγίων καὶ λατρευτικῶν εἰκονογραφημένων ξύλων τὰ ὁποῖα ἀποκαλοῦνται "εἰκόναι" καὶ τῶν ἀγαλμάτων τῆς δυτικῆς χριστιανικής ἐκκλησίας.
Εἰς μνήμην Ὑπατίας Θέοντος