Η ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΟΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ

Κ. Θ. Δημαράς ● Φίλιππος Ηλιού
Η ιδεολογική προπαρασκευή της Επανάστασης
Μια ραδιοφωνική συνομιλία

Επίμετρο: Γιάννης Παπαθεοδώρου
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 48
Διαστάσεις: 12 x 19 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-250-776-6
Τιμή: € 6,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 5,40 €

Καλλιεργούμε την εθνική μνήμη έξω από
τα χρονικά πλαίσια, με τρόπο τέτοιο ώστε
να σμίγουν τελικά μέσα στην ιστορική μας
συνείδηση η περικεφαλαία του Περικλή με
την περικεφαλαία του Κολοκοτρώνη.

Κ. Θ. ΔΗΜΑΡΑΣ

Πρώτη δημοσίευση μιας ραδιοφωνικής συνομιλίας του Κ. Θ. Δημαρά με τον Φίλιππο Ηλιού. Η εκπομπή, με τίτλο «Η ιδεολογική προπαρασκευή της Επανάστασης» μεταδόθηκε τον Μάρτιο του 1982 στο πλάισιο του κύκλου των επιμορφωτικών και ενημερωτικών εκπομπών του Α΄ Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας για την επέτειο του 1821. Το ηχογραφημένο τεκμήριο διασώζεται στο αρχείο του Γιώργου Ζεβελάκη «Φωνές») (httpsQ//bit.ly/36NxFXp).

Στο Επίμετρο, με τίτλο «Αταίριαστες περικεφαλαίες», ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών Γιάννης Παπαθεοδώρου κάνει μια εμπεριστατωμένη αναδρομή στη σχέση των δύο μεγάλων διανοητών, του ιστορικού των νεοελληνικών γραμμάτων Κ. Θ. Δημαρά (1904-1992) και του ιστορικού Φίλιππου Ηλιού (1931-2004), καθώς και στις διάφορες ερμηνείες της Ελληνικής Επανάστασης. 

(πηγή: ΜΙΕΤ)

Η ΕΥΡΩΠΗ ΣΕ ΔΙΝΗ. 1950-2017

Ian Kershaw
Η Ευρώπη σε δίνη. 1950-2017

Μετάφραση: Μενέλαος Αστερίου
Αθήνα, εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 684, με έγχρωμες και α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-221-908-9
Τιμή: 42,40 € // στο βιβλιοπωλείο μας 38,16 €

 

«Αυτό είναι το βιβλίο στο οποίο θα ανατρέξετε αν χρειάζεστε μια έγκυρη προσέγγιση που να παρουσιάζει περιεκτικά το ξετύλιγμα του Ψυχρού Πολέμου, το “οικονομικό θαύμα” της Ευρώπης στις δεκαετίες του 1950 και 1960, τη σοσιαλδημοκρατία στη Δυτική Ευρώπη, την αυξανόμενη αντίσταση στη σοβιετική κυριαρχία στην Ανατολική Ευρώπη, πολιτισμικά σοκ όπως την έλευση του ροκ-εν-ρολ, τις φοιτητικές εξεγέρσεις της δεκαετίας του ’60 και πολλά άλλα. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή πανευρωπαϊκή επισκόπηση, και δεν μπορεί παρά να θαυμάσει κανείς το ευρύτατο φάσμα της επιστημοσύνης που τόσο ανάλαφρα επωμίζεται αυτό το έργο.» 

 The Times

«Συνθέτοντας και αξιολογώντας ένα τεράστιο σώμα επιστημονικής έρευνας, όχι μόνο για την Ευρώπη, ανατολική και δυτική, αλλά και για τον ευρύτερο κόσμο, καθώς και για τις διαδικασίες παγκοσμιοποίησης που έχουν επηρεάσει τόσο βαθιά την ευρωπαϊκή ιστορία, ο Ίαν Κέρσοου έχει συνθέσει ένα ιστορικό αριστούργημα.» 

 Times Literary Supplement

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

 

ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΑΙ Η ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΩΝ ΠΤΟΛΕΜΑΙΩΝ ΣΤΗΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ

Κωνσταντίνος Σπ. Στάικος
Το Μουσείο και η Βιβλιοθήκη των Πτολεμαίων στην Αλεξάνδρεια. Το Όραμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου για ένα Καθολικό Πνευματικό Κέντρο

Αθήνα, εκδόσεις Άτων, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 512, με α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 21 x 28,5 εκ.
ISBN σκληρόδετου: 978-618-5337-13-1
Τιμή: 35,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 31,50 €

 

 

«...Το Μουσείο και η Βιβλιοθήκη στην Αλεξάνδρεια ιδρύθηκαν από τον Πτολεμαίο Σωτήρα, πού πιθανότατα εκπλήρωνε το όραμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο οποίος οραματιζόταν να θεμελιώσει ένα πνευματικό κέντρο ανάλογο της Ακαδημίας και του Λυκείου, στα μέτρα όμως της αυτοκρατορίας του στην Ανατολή. Η πόλη της Αλεξάνδρειας, που σχεδιάστηκε πολεοδομικά από τον ίδιο τον Αλέξανδρο με τη βοήθεια του αρχιτέκτονά του Δεινοκράτη, υποτυπώνει την επιθυμία του Μακεδόνα στρατηλάτη να οικοδομήσει μια πόλη στο έσχατο σημείο που αναφέρεται στην Ιλιάδα του Ομήρου, στη νήσο Φάρο, η οποία να εξελιχθεί σε πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας του στην Ανατολή, αλλά και σε παγκόσμιο πνευματικό κέντρο πέρα από γεωγραφικά και γλωσσικά όρια.

Στην απόφασή του αυτή συνέβαλε το γεγονός ότι το αιγυπτιακό ιερατείο τον αναγνώρισε ως γιο του Άμμωνα Ρα, προσδίδοντας έτσι επιπλέον θεϊκό και απολυτρωτικό χαρακτήρα στην κατακτητική του πορεία. Άλλωστε η επιλογή του Αλέξανδρου να ορίσει την Αίγυπτο ως το πολιτικό και πολιτιστικό κέντρο της αυτοκρατορίας του δεν ήταν ξένη προς την παράδοση της σχέσης που είχε καλλιεργηθεί από «ελληνικά φύλα», όπως οι Μινωίτες και οι Μυκηναίοι, με τούς Αιγυπτίους ήδη από την 3η χιλιετία π.Χ. Αποκορύφωμα αυτής της αγαστής σχέσης ήταν η ίδρυση τον 7ο αιώνα π.Χ. της Ναύκρατης, ελληνικής πόλης στο Δέλτα του Νείλου...».

(από την εισαγωγή του βιβλίου)

 

 

 

 

Η ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ Η ΠΤΩΣΗ ΤΗΣ ΚΛΑΣΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ. ΜΙΑ ΝΕΑ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ

Τζοσάια Όμπερ
Η άνοδος και η πτώση της κλασικής Ελλάδας. Μια νέα πολιτική και οικονομική ιστορία

Μετάφραση: Μιχάλης Λαλιώτης
Αθήνα, εκδόσεις Δώμα, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 656
Διαστάσεις: 15 x 23 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-84459-7-0
Τιμή: 30,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 27,00 €

 

Σπάνια συνειδητοποιούμε ότι ο δυτικός κόσμος χρειάστηκε να περιμένει μέχρι τον 19ο αιώνα για να ξαναφτάσει στις οικονομικές επιδόσεις της ελληνικής αρχαιότητας. Εξίσου εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι στην κλασική Ελλάδα ο πλούτος δεν ήταν συγκεντρωμένος σε μια ελίτ γύρω από κάποιο ανάκτορο, αλλά αντίθετα ήταν μοιρασμένος σε ευρύτατα στρώματα του πληθυσμού.
Πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτή η εντελώς ασυνήθιστη και εξαιρετικά παρατεταμένη οικονομική άνθηση;
Και πώς σχετίζεται με τα πνευματικά και πολιτικά επιτεύγματα που συνήθως συνδέουμε με την κλασική αρχαιότητα: τέχνη, επιστήμη, φιλοσοφία, δημοκρατία;

Στο βιβλίο αυτό, ο Τζοσάια Όμπερ, καθηγητής κλασικών σπουδών και πολιτικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ, επιχειρεί να δώσει μια απάντηση. Στηριζόμενος σ' έναν τεράστιο όγκο ιστορικού, αρχαιολογικού και φιλολογικού υλικού, και αντλώντας από τα πεδία της πολιτικής φιλοσοφίας, της θεσμικής οικονομικής, της θεωρίας παιγνίων, αλλά και της οικολογίας και της εξελικτικής βιολογίας, ο Όμπερ χτίζει ένα θεωρητικό σχήμα που αναδεικνύει την απολύτως καινοφανή προσέγγιση των Ελλήνων στην πολιτική -προσέγγιση θεμελιωμένη στην έννοια του πολίτη, κατ' αντιδιαστολή προς αυτήν του υπηκόου- και το ρόλο που αυτή είχε στην οικονομική άνθηση της αρχαίας Ελλάδας.

Βασιζόμενος στο σχήμα αυτό, ο Όμπερ αφηγείται εκ νέου την ιστορία της κλασικής αρχαιότητας, από τις απαρχές της μέχρι το τέλος του κόσμου των ελληνικών πόλεων-κρατών, φωτίζοντας πτυχές παραμελημένες ή ολότελα άγνωστες και παρουσιάζοντας γεγονότα γνωστά, μέσα από ένα πρίσμα εντελώς πρωτότυπο. 

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

 

ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ Β' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ. ΕΙΚΟΝΟΜΑΧΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΤΟΥ ΨΥΧΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ (1945-1975)

Αλέξανδρος Τενεκετζής
Τα μνημεία για τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εικονομαχίες στην Ευρώπη του Ψυχρού Πολέμου (1945-1975)

Αθήνα, εκδόσεις Ασίνη, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 478, με α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-5346-18-8
Τιμή: 24,90 € // στο βιβλιοπωλείο μας 22,41 €

 

 Ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος αποτελεί τομή για την ιστορία όχι μόνο της Ευρώπης αλλά και ολόκληρου του κόσμου. Τα γεγονότα που βιώσαν εκατομμύρια άνθρωποι, οι χιλιάδες θάνατοι, η πείνα και η εξαθλίωση των αμάχων, οι δύο ατομικές βόμβες αλλά και οι συνέπειες μετά τη λήξη του πολέμου με την καταστροφή και την ερήμωση άλλαξαν για πάντα ιδεολογίες, συμπεριφορές και νοοτροπίες.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η μνήμη της καταστροφής και της οδυνηρής εμπειρίας που βίωσαν οι κάτοικοι των ευρωπαϊκών χωρών θα γίνει και αυτή αντικείμενο διαχείρισης από τους νικητές αλλά και από τους ηττημένους τόσο για εσωτερικούς σκοπούς όσο και για διεθνή διπλωματία. Από τη μνήμη αυτού του πολέμου παράχθηκαν εικαστικά έργα με τα οποία οι παραγγελιοδότες τους επιθυμούσαν να τη διατηρήσουν ζωντανή στο διηνεκές, να επιβάλουν πτυχές της και να αποσιωπήσουν άλλες.

Η παρούσα μελέτη εντοπίζει, καταγράφει και εξετάζει, για πρώτη φορά σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, τα κυριότερα έργα τέχνης που στήθηκαν σε δημόσιο χώρο γύρω από τα γεγονότα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, τις μάχες της εικόνας, της μνήμης και της δημόσιας ιστορίας μέσα στον Ψυχρό Πόλεμο και το δίπολο Δύσης-Ανατολής. Φωτίζει, συνεπώς, πτυχές της ιστορίας του Ψυχρού Πολέμου μέσα από την ιστορία των μνημείων, ενώ συγχρόνως φιλοδοξεί να ερμηνεύσει και την εξέλιξη της μεταπολεμικής τέχνης στη διαιρεμένη Ευρώπη.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

 

 

ΜΙΚΡΟΠΛΑΣΤΙΚΑ

Χρυσή Καραπαναγιώτη
Μικροπλαστικά

Αθήνα, εκδόσεις ΕΑΠ, 2020 (Νοέμβριος)
Σελίδες: 160
Διαστάσεις: 13 x 20,5 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-5497-03-3
Τιμή: 8,80 € // στο βιβλιοπωλείο μας 7,92 €

 

Όλοι βλέπουμε μικροπλαστικά στις παραλίες ή στους δρόμους αλλά είτε δεν δίνουμε σημασία, είτε τα έχουμε συνηθίσει, είτε δεν ξέρουμε τι είναι. Αρχικά, νομίζαμε ότι τα μικροπλαστικά είναι μικρά κομματάκια πλαστικού –μικρότερα από 5 χιλιοστά– που βλέπουμε με γυμνό μάτι. Όσο όμως οι αναλυτικές τεχνικές εξελίσσονται τόσο περισσότερο καταλαβαίνουμε ότι υπάρχουν μικροπλαστικά που δεν είναι ορατά με γυμνό μάτι και τα οποία αποτελούν την πλειονότητα των μικροπλαστικών στο περιβάλλον. Η κατάσταση έτσι αποδεικνύεται ότι είναι πολύ χειρότερη απ’ ό,τι νομίζαμε. Μικροπλαστικά έχουν εντοπιστεί παντού πάνω στον πλανήτη μας, από το αρκτικό χιόνι και τα αλπικά εδάφη έως τα πιο απομακρυσμένα νησιά και τους βαθύτερους ωκεανούς. Πάνω από 700 είδη οργανισμών αλληλεπιδρούν με τα μικροπλαστικά που βρίσκονται στο περιβάλλον είτε επειδή τα μπέρδεψαν με τροφή είτε επειδή δεν τα είδαν. Είναι επίσης γνωστό ότι οι άνθρωποι τα καταναλώνουμε –μέσω της τροφής και του νερού– και τα εισπνέουμε. Και ενώ οι πιθανές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία είναι γνωστές, οι ακριβείς επιπτώσεις δεν μπορούν να προσδιοριστούν με βεβαιότητα, καθώς πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα. Το παρόν βιβλίο εξετάζει το πώς δημιουργούνται τα μικροπλαστικά, πότε και πώς μπήκαν στη ζωή μας, τι ουσίες και μικροοργανισμούς κουβαλάνε μαζί τους, πώς καταλήγουν στο περιβάλλον και πώς διαχέονται παντού. Υπάρχουν εναλλακτικές και τι μπορεί να κάνει ο καθένας από μας και όλοι μαζί; Είναι ένα πραγματικό πρόβλημα; Αν ναι, υπάρχει λύση;

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

Η ΠΙΟ ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΠΡΑΜΑΤΕΙΑ. ΕΝΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙ

Jean-Claude Grumberg
Η πιο πολύτιμη πραμάτεια. Ένα παραμύθι

Μετάφραση: Ρούλα Γεωργακοπούλου
Αθήνα, εκδόσεις Πόλις, 2020 (Σεπτέμβριος)
Σελίδες: 112
Διαστάσεις: 14 x 20,5 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-435-717-8
Τιμή: 14,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 12,60 €

 

Μια φορά κι έναν καιρό, σ’ ένα μεγάλο δάσος ζούσε ένας φτωχός ξυλοκόπος με τη φτωχιά γυναίκα του.
Όχι όχι όχι όχι όχι, μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται καθόλου για τον Κοντορεβυθούλη! Όπως εσείς, έτσι κι εγώ απεχθάνομαι αυτή τη γελοία ιστορία. Πού ακούστηκε οι γονείς να παρατάνε τα παιδιά τους επειδή δεν έχουν να τα θρέψουν; Έλεος...
Μέσα σ’ αυτό το μεγάλο δάσος λοιπόν επικρατούσε μεγάλη πείνα και πολύ κρύο. Ιδίως τον χειμώνα. Το καλοκαίρι μια τρομερή ζέστη έπεφτε σ’ αυτό το δάσος κι έδιωχνε το πολύ κρύο. Η πείνα απεναντίας ήταν σταθερή, προπάντων τα χρόνια που γύρω από αυτό το δάσος μαινόταν ο παγκόσμιος πόλεμος.
Ο παγκόσμιος πόλεμος, ναι ναι ναι ναι ναι.

Jean-Claude Grumberg

ΤΑ ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΜΟΥ

Σωτήρης Ε. Σπαθάρης
Τα απομνημονεύματά μου

Ανέκδοτα αυτοβιογραφικά κείμενα του λαϊκού καλλιτέχνη με εισαγωγή, επιμέλεια και επεξηγηματικά σχόλια του Γιάννη Κόκκωνα
Επιμέλεια έκδοσης: Ειρήνη Λυδάκη
Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 712, με α/μ εικόνες
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN πανόδετου: 978-960-524-596-2
Τιμή: 25,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 22,50 €

Ο καραγκιοζοπαίχτης και οικοδόμος Σωτήρης Ευγενίου Σπαθάρης (1887‒1974) είναι ο πρώτος Έλληνας λαϊκός καλλιτέχνης που έγραψε εκτενή κείμενα για τη ζωή του και για την τέχνη του. Ξεχωριστά, απολαυστικά και από πολλές απόψεις χρήσιμα τα κείμενα αυτά, πολύ ενδιαφέρουσα η ιστορία της συγγραφής τους, μεγάλη η περιπέτεια των χειρογράφων που τα διασώζουν.

Τα «απομνιμονέματά» του τα έγραψε ο Σπαθάρης τρεις φορές: μία το 1944, μία από το 1950 ώς το 1955, και μια τρίτη από το 1957 ώς το 1959. Η τελευταία εκδοχή, γραμμένη επειδή τα προηγούμενα χειρόγραφα είχαν χαθεί, εκδόθηκε στις αρχές του 1960, «λογοκριμένη» όμως και με γλωσσικές επεμβάσεις αρκετές. Τώρα τα χαμένα χειρόγραφα βρέθηκαν και στον παρόντα τόμο εκδίδονται για πρώτη φορά οι δύο παλαιότερες και πολύ αξιολογότερες μορφές του σπουδαίου αυτού έργου. Είναι ένας «άλλος» Σπαθάρης: η γλώσσα διαφέρει, μεγαλύτερο διάστημα καλύπτεται (π. 1894‒1953), άγνωστα από αλλού επεισόδια εμφανίζονται, άλλα, γνωστά, περιγράφονται ζωηρότερα και εκτενέστερα. Ειλικρινής και έντιμος αφηγητής μοιάζει αυτός ο χαρισματικός και φιλότιμος αλλά και δύσκολος και σκληρός άνθρωπος, καθώς μας μιλά για τις αδυναμίες και τις αποτυχίες του με την ίδια ενάργεια και γλαφυρότητα που παρουσιάζει τα προτερήματα και τις επιτυχίες του.

Πέρα από την αξία που έχουν ως σπουδαία πηγή για την ιστορία του ελληνικού θεάτρου σκιών, αλλά και για τον τρόπο που βίωνε τη «μεγάλη ιστορία» ένας εκπρόσωπος των φτωχών λαϊκών στρωμάτων της πρωτεύουσας, τα απομνημονεύματα του Σπαθάρη, που εκδίδονται εδώ χωρίς περικοπές και γλωσσικές επεμβάσεις, αποτελούν σημαντικότατο μνημείο λόγου. Πόσοι φορείς της προφορικής παράδοσης, που δεν διάβαζαν και με δυσκολία έγραφαν, θέλησαν και κατόρθωσαν να συντάξουν τόσο μεγάλα αυτοβιογραφικά κείμενα στη χώρα μας αλλά και αλλού;

Στην εισαγωγή του επιμελητή της έκδοσης Γιάννη Κόκκωνα, πέρα από τα εντελώς απαραίτητα βιογραφικά στοιχεία του Σπαθάρη, θα βρει ο αναγνώστης την ιστορία της συγγραφής των κειμένων, των προσπαθειών για την έκδοσή τους και της τύχης των χειρογράφων. Κάμποσα συμπληρωματικά κείμενα και παραλλαγές ορισμένων αφηγήσεων που σώθηκαν, μαζί με άλλα κείμενα του συγγραφέα μας δημοσιευμένα σε περιοδικά και εφημερίδες από το 1945 ώς το 1965, έχουν μπει σε τέσσερα παραρτήματα. Επεξηγηματικά σχόλια, γλωσσάρι και ευρετήριο συμπληρώνουν τον τόμο, ενώ η προερχόμενη από διάφορες πηγές διάσπαρτη εικονογράφηση υποστηρίζει, τρόπον τινά, οπτικά την αφήγηση. 

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

ΤΟ ΖΟΡΜΠΑΛΙΚΙ ΤΩΝ ΡΑΓΙΑΔΩΝ. ΑΝΙΧΝΕΥΟΝΤΑΣ ΤΟ 1821 ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΛΕΞΕΙΣ

Νίκος Σαραντάκος
Το ζορμπαλίκι των ραγιάδων. Ανιχνεύοντας το 1821 μέσα από τις λέξεις

Αθήνα, Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 272
Διαστάσεις: 14 x 20,5 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-618-5118-58-7
Τιμή: € 15,90 // στο βιβλιοπωλείο μας 14,31 €

 

Τι ήταν ο ελτζής, ο βεκίλης και ο καϊμακάμης; Ποια ήταν η διαφορά του αρματολού από τον κλέφτη; Ποιοι ήταν οι Κακλαμάνοι, οι Ταλαρίσιοι και οι Χαλδούπηδες; Ποιος ήταν ανώτερος: ο αγάς, ο πασάς ή ο μπέης; Το μπρίκι ήταν πιο δυνατό, η κορβέτα ή η φρεγάτα; Ποια θέση είχαν στο οθωμανικό σύστημα ο σούμπασης, ο τασιλτάρης και ο ζαμπίτης; Ποια σημασία είχαν στα ελληνικά της εποχής οι λέξεις λουφές, πρέζα και τερτίπι;

Καθώς βαίνουμε προς τον εορτασμό των 200 χρόνων από το ιδρυτικό γεγονός του νεοελληνικού κράτους, τα κείμενα της εποχής θα βρεθούν στο προσκήνιο. Όλα όμως αυτά τα κείμενα, είτε είναι γραμμένα από ασπούδαχτους είτε από πολύ μορφωμένους, είτε ιδιόχειρα είτε με τη μεσολάβηση γραμματικών, περιέχουν λέξεις άγνωστες στον σημερινό αναγνώστη ή όρους που σήμερα έχουν προσλάβει διαφορετική σημασία ή χρησιμοποιούνται σε άλλο πλαίσιο.

Έχοντας αποδελτιώσει δεκάδες συγγράμματα της εποχής, από απομνημονεύματα και ιδιωτική αλληλογραφία έως αποφάσεις του Βουλευτικού και αναφορές προς τις αρχές, χωρίς να ξεχνάει τα δημοτικά τραγούδια, ο Νίκος Σαραντάκος, μανιώδης κυνηγός λέξεων, συγκέντρωσε 300 αντιπροσωπευτικούς όρους: λέξεις της οθωμανικής διοίκησης, ορολογία του άτακτου και του τακτικού στρατού, λεξιλόγιο των καραβιών και της ναυτοσύνης, νομίσματα οθωμανικά και ευρωπαϊκά, ακόμη και τους πρώτους χαρακτηρισμούς των αντίθετων στις εμφύλιες διαμάχες.

Πάνω από χίλια παραθέματα, από τη δωρική λιτότητα του Μακρυγιάννη έως τα φαναριώτικα κομψοτεχνήματα του Μαυροκορδάτου, μεταφέρουν στον σημερινό αναγνώστη το πνεύμα της εποχής και το ύφος και ήθος των ανθρώπων της, από τα μεγάλα και τα ηρωικά κατορθώματα έως τα καθημερινά ή και τα χαμερπή, ιχνηλατώντας έτσι το Εικοσιένα μέσα από τις λέξεις του. 

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

Η ΛΟΤΤΕ ΣΤΗ ΒΑΪΜΑΡΗ

Τόμας Μαν
Η Λόττε στη Βαϊμάρη

Μετάφραση: Θόδωρος Παρασκευόπουλος
Επίμετρο: Κοσμάς Ψυχοπαίδης
Αθήνα, εκδόσεις Πατάκη, 2020 (νέα έκδοση, Δεκέμβριος)
Σελίδες: 544
Διαστάσεις: 17 x 20,5 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-16-8145-0
Τιμή: 22,00 € // στο βιβλιοπωλείο μας 19,80 €

 

Η Λόττε Κέστνερ –η οποία ενέπνευσε στον Γκαίτε τη Λόττε του μυθιστορήματός του Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου, με το οποίο ο νεαρός τότε συγγραφέας απέκτησε φήμη σε όλη την Ευρώπη– αποφασίζει ένα ταξίδι «στη χώρα της νιότης»: καταφτάνει στη Βαϊμάρη με την επιθυμία να συναντήσει ξανά, ύστερα από περίπου μισό αιώνα, τον αγαπημένο της Γκαίτε. Η άφιξή της στο ξενοδοχείο της πόλης προκαλεί αναστάτωση. Όλοι θέλουν να δουν από κοντά την ηρωίδα του σπουδαίου μυθιστορήματος. Και ο ένας μετά τον άλλον της μιλούν για τον μεγάλο άνδρα που τους γητεύει όλους, φίλους και εχθρούς. Δημιουργείται έτσι, σταδιακά, μια εικόνα του Γκαίτε από τις αφηγήσεις των άλλων, που λειτουργούν σαν κάτοπτρα, το καθένα εκ των οποίων αντανακλά και μια διαφορετική πλευρά της ύπαρξής του. Ώσπου στη μέση αυτής της «αίθουσας των κατόπτρων» εμφανίζεται εντέλει ο ίδιος ο Γκαίτε, τόσο αληθινός, που ο αναγνώστης νιώθει σχεδόν την ανάσα του.

Ο Τόμας Μαν άρχισε να γράφει τη Λόττε στη Βαϊμάρη το 1933 και την ολοκλήρωσε το 1939. Ήταν ήδη τότε ο διάσημος συγγραφέας του Μαγικού βουνού, τιμημένος με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, αυτοεξόριστος. Ευρισκόμενος το 1933 σε περιοδεία στο εξωτερικό, δεν επέστρεψε στην πατρίδα του, όπου εν τω μεταξύ οι χιτλερικοί είχαν καταλάβει την εξουσία, με αποτέλεσμα το καθεστώς να του αφαιρέσει την ιδιότητα του Γερμανού πολίτη. Η φράση «Η Γερμανία είμαι εγώ!» που αποδίδει στον Γκαίτε, στο έβδομο κεφάλαιο του βιβλίου, είναι φράση του ίδιου του Τόμας Μαν, σχόλιο για την απαγόρευση από τους ναζί να επιστρέψει στη χώρα του. «Η Γερμανία» είχε πει τότε ο Τόμας Μαν «είναι εκεί που βρίσκομαι εγώ!»

 «Η Λόττε στη Βαϊμάρη είναι ένα αριστοτέχνημα, ίσως το πιο πετυχημένο του Τόμας Μαν, παρά τους Μπούντενμπροκ, το Μαγικό Βουνό και το έπος Ο Ιωσήφ και οι αδελφοί αυτού... Τέλειο στις αναλογίες του, τέλειο στη γλώσσα του, μου φαίνεται ότι ξεπερνάει όλα τα προηγούμενα βιβλία του Μαν... Όλη μαζί η παραγωγή της υποδουλωμένης λογοτεχνίας στη χιτλερική Γερμανία δε φτάνει αυτό το μοναδικό βιβλίο από την προσφυγιά...»

 Στέφαν Τσβάιχ, 1939

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

ΤΟ ΕΓΚΛΗΜΑ ΤΩΝ ΝΕΟΤΟΥΡΚΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ

Τανέρ Άκτσαμ
Το έγκλημα των Νεοτούρκων κατά της ανθρωπότητας. Η Γενοκτονία των Αρμενίων και η εθνοκάθαρση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία

Μετάφραση: Μάρκος Καρασαρίνης
Αθήνα, εκδόσεις Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 664
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-05-1796-5
Τιμή: € 36,00 // στο βιβλιοπωλείο μας 32,40 €

 

Στο ανά χείρας βιβλίο ο Τανέρ Άκτσαμ αναλύει το κρισιμότερο σημείο της Γενοκτονίας των Αρμενίων: αν και κατά πόσο η σύλληψη και η εκτέλεσή της υπήρξε κεντρικά σχεδιασμένη πολιτική του οθωμανικού κράτους. Παρουσιάζοντας νέα τεκμήρια προερχόμενα από 600 και πλέον απόρρητα οθωμανικά έγγραφα, ο ιστορικός του Πανεπιστημίου Κλαρκ ανατέμνει τον γραφειοκρατικό μηχανισμό της Τουρκίας των Νεοτούρκων προκειμένου να αναδείξει τη γενοκτονία και την εθνοκάθαρση ως συνειδητή πολιτική επιλογή. Αν και οι εκτοπίσεις και η φυσική εξόντωση των Αρμενίων καταδικάστηκαν διεθνώς ήδη από το 1915 ως «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας και του πολιτισμού», η τότε οθωμανική κυβέρνηση υιοθέτησε μια πολιτική άρνησης του γεγονότος, που συνεχίζεται από την τουρκική δημοκρατία ως και σήμερα.

Έχοντας πρόσβαση σε πλούσιο υλικό από τα αυτοκρατορικά οθωμανικά αρχεία –πρόσβαση ως πρόσφατα άκρως περιορισμένη– ο Άκτσαμ καταδεικνύει τη στενή συνεργασία μεταξύ κεντρικής κυβέρνησης και τοπικών στελεχών ώστε να επιτευχθεί η απαλλαγή της αυτοκρατορίας από τους χριστιανούς υπηκόους της.
Για την επίτευξη του στόχου περίπου το ένα τρίτο των 15 εκατομμυρίων κατοίκων της υπέστησαν διωγμούς, εκτοπίσεις και σφαγές που κατέστρεψαν το εθνοθρησκευτικό μείγμα ενός χώρου συνάντησης και συνύπαρξης πολιτισμών ανατολικής και δυτικής προέλευσης.

Αποκαλύπτοντας τον κομβικό ρόλο της «δημογραφικής μηχανικής» στη Γενοκτονία των Αρμενίων, το έργο αυτό αποτελεί ανεκτίμητη συμβολή στην κατανόηση του εγκλήματος. Επιπρόσθετα, το βιβλίο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον Έλληνα αναγνώστη, καθώς ο Άκτσαμ ασχολείται εκτενώς με την έξωση των Ελλήνων των παραλίων της Μικράς Ασίας από τις εστίες τους την περίοδο 1914-15, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι έτσι διαμορφώθηκε και δοκιμάστηκε ο μηχανισμός που χρησιμοποιήθηκε εν συνεχεία σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα στη Γενοκτονία των Αρμενίων.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

 

 

Η ΛΟΓΙΚΗ ΤΗΣ ΛΥΣΗΣ. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ. ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΗ

Νίκος Κοτζιάς
Η λογική της λύσης. Πολιτική θεωρία και πρακτική στις διεθνείς σχέσεις. Αλήθειες για το Μακεδονικό και τη διαπραγμάτευση

Αθήνα, εκδόσεις Gutenberg, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 1008
Διαστάσεις: 17 x 24,5 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-01-2187-2
Τιμή: € 32,90 // στο βιβλιοπωλείο μας 29,61 €

 

 

Το βιβλίο του Ν. Κοτζιά Η Λογική της Λύσης είναι μια τοιχογραφία του "Μακεδονικού-Ονοματολογικού" προβλήματος και της λύσης του. Αποκαλύπτει άγνωστα γεγονότα και ντοκουμέντα.

Το βιβλίο αναφέρεται στις στρατηγικές της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και στην ιστορία του Ονοματολογικού και τη γεωπολιτική σημασία του. Εξηγεί τις θεωρητικές και πρακτικές μεταβολές σε θέματα-κλειδιά, όπως ο αλυτρωτισμός, η ονοματολογία, η ιθαγένεια και η (εθνική) ταυτότητα· η εμπιστοσύνη και η δυσπιστία· το έθνος-εθνικό κράτος και ο εθνικισμός· ο αμυντικός εθνικισμός των ημερών μας και ο πατριωτισμός.

Αναλύει τις διαπραγματεύσεις στο διάστημα 1991-2015. Αποκαλύπτει τις μυστικές διαπραγματεύσεις και τις υποχωρήσεις· τη διγλωσσία της πολιτικής του δικομματισμού. Αξιολογεί τη μη κατανόηση των αλλαγών που συντελούνταν στην τότε FYROM και στην περιοχή γενικότερα.

Επεξηγούνται οι θεωρίες διαπραγματεύσεων και αναλύεται το πώς οδηγηθήκαμε στη Λύση της Συμφωνίας των Πρεσπών: από μια άγονη μάχη θέσεων στα πραγματικά συμφέροντα των δύο πλευρών· από μια συνεχή εχθρότητα σε μια προοπτική φιλίας. Αναδεικνύεται το πώς διαμόρφωσε η Ελλάδα έναν έντιμο συμβιβασμό, από τον οποίο η ίδια βγήκε κερδισμένη, όπως και όλη η περιοχή. 

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου) 

Η ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ

Hannah Arendt
Η ανθρώπινη κατάσταση

Μετάφραση: Πέτρος Γεωργίου
Αθήνα, εκδόσεις Πατάκη, 2020 (νέα έκδοση, Δεκέμβριος)
Σελίδες: 544
Διαστάσεις: 14 x 20,5 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-16-8145-0
Τιμή: € 22,00 // στο βιβλιοπωλείο μας 19,80 €

 

Η Ανθρώπινη κατάσταση, ένα εντυπωσιακά πρωτότυπο έργο που σφύζει από αναπάντεχες αποκαλυπτικές σκέψεις και συµπεράσµατα, είναι σήµερα, από πολλές απόψεις, ακόµη πιο ενδιαφέρουσα απ’ ό,τι όταν πρωτοεµφανίστηκε, το 1958. Η Hannah Arendt µελετά την κατάσταση της σύγχρονης ανθρωπότητας υπό το πρίσµα της ικανότητάς µας να πράττουµε. Τα προβλήµατα που η Arendt προσδιόρισε τότε –η ελάττωση της ανθρώπινης πράξης και της πολιτικής ελευθερίας και το παράδοξο γεγονός ότι, ενώ οι ανθρώπινες δυνάµεις αυξάνονται µέσα από την πρόοδο των θετικών και των ανθρωπιστικών επιστηµών, είµαστε λιγότερο ικανοί να ελέγχουµε τις συνέπειες των πράξεών µας– παραµένουν ανεπίλυτα.

Αυτή η νέα έκδοση περιλαµβάνει εισαγωγή από τη Margaret Canovan, διακεκριµένη µελετήτρια της Arendt, που αναλύει διεισδυτικά την επιχειρηµατολογία του βιβλίου και εξετάζει τη σηµασία του σήµερα. Η Ανθρώπινη κατάσταση, ένα κλασικό έργο της πολιτικής και της κοινωνικής θεωρίας, έχει αποδειχθεί αγέραστη και πάντοτε επίκαιρη.

 «Υπάρχουν φορές που ένα βιβλίο µού δίνει την εντύπωση ότι έχει γραφτεί ειδικά για µένα... Η
Ανθρώπινη κατάσταση ανήκει σε αυτά, τα λίγα και εκλεκτά».

 W. H. Auden

 «Ο συνδυασµός τροµερής διανοητικής δύναµης και κοινού νου σε όλο του το µεγαλείο καθιστά τις σκέψεις και τα συµπεράσµατα της Arendt σχετικά µε την ιστορία και την πολιτική εκπληκτικά και συγχρόνως προφανή».

 Mary McCarthy, The New Yorker 

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

 

Η ΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ 1821

Η ποίηση της Ελληνικής Επανάστασης 1821. Δημοτικό τραγούδι ● Νεοέλληνες ποιητές από τον Σολωμό και τον Κάλβο μέχρι σήμερα

Ανθολόγηση, εισαγωγικές σημειώσεις, επιμέλεια, εργοβιογραφικά σημειώματα ποιητών: Κώστας Σταμάτης
Αθήνα, εκδόσεις Πατάκη, 2020 (Δεκέμβριος)
Σελίδες: 632
Διαστάσεις: 17 x 24 εκ.
ISBN χαρτόδετου: 978-960-16-8485-7
Τιμή: € 32,00 // στο βιβλιοπωλείο μας 28,80 €

 

Μία ανθολογία όπως "Η Ποίηση της Ελληνικής Επανάστασης 1821" (ή οποιαδήποτε άλλη σχετική εργασία) έχει το ειδικό προνόµιο να παρουσιάζει στα γράµµατά µας ολοδιάστατο και αγέραστο το διαρκέστερο έπος που συνέχει αδιάσπαστα την ελεύθερη νεοελληνική ζωή µέχρι σήµερα. Το ασύγκριτο πλεονέκτηµα µιας τέτοιας παρουσίασης βρίσκεται στην πιο δραστική ουσία της ποίησης, στην αλήθεια της δηλαδή, την οποία πάντοτε αυτή η υψηλότερη τέχνη του γραπτού λόγου κατέχει και βούλεται να την προβάλλει χωρίς συγκερασµούς και ιστορικές νοθεύσεις, γυµνή, όπως την απαιτούσε ο Μακρυγιάννης, και ασυµβίβαστη. 

Η µπαρούτη και η ποίηση ποτέ δεν βρέθηκαν εγγύτερα στον ήλιο της ελευθερίας, αφότου ξέσπασε η πιο αδιανόητη επανάσταση που µπορούσε τότε ν’ ακουστεί και να µαθευτεί στον κόσµο:

να διώξουµ’ όλη την Τουρκιά ή να χαθούµε ούλοι (δηµοτικό τραγούδι)

και οι ολιγάριθµοι αποφασισµένοι έκαναν έφοδο στον ουρανό της ελευθεριακής γλυκιάς ουτοπίας τους· ήταν εκείνοι οι λίγοι µυσταγωγοί του πάθους και της ιερής τρέλας για την ελευθερία, που κατάφεραν να καταλύσουν την ολέθρια και κραταιά εξουσία του Τούρκου δυνάστη τους, ο οποίος διέθετε αµέτρητες στρατιωτικές δυνάµεις και πλούτος αρίφνητο.

 Όταν η νέα, κατορθωµένη ελευθερία εγκαταστάθηκε µόνιµα στον τόπο της µε τα σπασµένα µάρµαρα, τα χρυσαφένια στάχυα, τα θαλασσοµάχα πέλαγα και τα ορκισµένα στην ελευθερία βουνά, η ποίησή µας δεν έπαψε ποτέ σε διάστηµα δύο αιώνων να προσδιορίζει τον χαρακτήρα και τη µορφή που έλαβε το Εικοσιένα ως γνήσια επαναστατική πράξη, ως αλησµόνητη ουσία και διαρκή αναθύµηση Τέχνης και Ιστορίας, για να υπενθυµίζει συνεχώς στις ψυχές το συνειδησιακό χρέος προς τη 

...θεϊκιά κι όλη αίµατα Πατρίδα,

 έτσι όπως ορίζει αυτή την πολυσήµαντη και ιδιαίτερη σηµασία της ο στίχος του Σολωµού.

Στις σελίδες αυτής της έκδοσης ο αναγνώστης θα αντικρίσει το Εικοσιένα στην πιο ζωηρή και θαλερή ζωγραφιά του· µε τα ποιήµατα καταταγµένα στη χρονολογική σειρά τους, θα διανύσει το Εικοσιένα στη διαδροµή δύο αιώνων, από τα χρόνια της Επανάστασης µέχρι τις πρώτες δεκαετίες του 21ου αιώνα· από τα δηµοτικά τραγούδια του ελληνικού λαού έως τις νεωτερικές ποιήσεις της µοντέρνας γραφής.

Η πρόσληψη του Ποιητικού Εικοσιένα µπορεί έτσι να είναι µια αναστοχασµένη και ουσιωµένη συµµετοχή στην υπόθεση της ελευθερίας, την οποία απαιτούν και οι σηµερινοί καιροί από τους πάντοτε ελεύθερους και όµως πάντοτε πολιορκηµένους.

Κ. Σ.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)