ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ

ΚΑΡΟΛΟΣ ΚΟΥΝ

Κείμενα: Γιώργος Αρμένης, Ελένη Βαροπούλου,
Γιάννης Γρηγοριάδης, Δηώ Καγγελάρη,
Σπύρος Καψάλης, Άννυ Κολτσιδοπούλου,
Μίμης Κουγιουμτζής, Κάρολος Κουν, Γιώργος Λαζάνης,
Μάγια Λυμπεροπούλου, Βάιος Παγκουρέλης,
Ρένη Πιττακή, Δημήτρης Σπάθης, Αιμίλιος Χουρμούζιος
Επιστημονική επιμέλεια: Δηώ Καγγελάρη
Θεατρική Βιβλιοθήκη─Κληροδότημα Αλέξη Μινωτή
εις μνήμην Κατίνας Παξινού
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2010
323 σελ. με πλούσια έγχρωμη και α/μ εικονογράφηση
τιμή 65.61 €, έκπτωση 10%
Τελική τιμή 59.05 €


Κορυφαίος σκηνοθέτης και παιδαγωγός του θεάτρου ο Κάρολος Κουν ταύτισε το όνομά του με την ίδρυση του Θεάτρου Τέχνης και την εδραίωση του μοντερνισμού στη νεοελληνική σκηνή. Κοσμοπολίτης, με γερμανοπολωνοεβραϊκές και ελληνικές ρίζες, γεννήθηκε το 1908 στα μέρη του μικρασιατικού ελληνισμού και μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη, σε ένα αστικό σπίτι με ρωμέικες παραδόσεις και κατ’ οίκον διδασκάλους. Το 1928 παρακολουθεί μαθήματα αισθητικής στη Σορβόννη και τον επόμενο χρόνο εγκαθίσταται οριστικά στην Αθήνα.

Όρνιθες 1962. Ο Δημήτρης Χατζημάρκος (Πεισθέταιρος) και ο Θύμιος Καρακατσάνης (Επιτετραμμένος) ανάμεσα στα μέλη του Χορού, υπό το βλέμμα του Νίκου Κούρου (Έποπα)

Καθηγητής Αγγλικών στο Κολέγιο Αθηνών πλέον, ο Κάρολος Κουν δραστηριοποιείται αμέσως στο ερασιτεχνικό θέατρο των καθηγητών της αγγλοαμερικανικής παροικίας και το 1930 υπογράφει την πρώτη σκηνοθεσία του. Αρχίζει επίσης να εμψυχώνει καινοτόμες μαθητικές παραστάσεις (1932-1939) που, σύμφωνα με τον τύπο της εποχής, «χωρίς καμμίαν υπερβολή, θα εζήλευε το επαγγελματικό θέατρο». Παράλληλα, ο Κουν, μετά την καθοριστική συνάντησή του με τον Κόντογλου, ιδρύει μέσα στον αναβρασμό του ελληνικού μεσοπολέμου, μαζί με τον Γιάννη Τσαρούχη και τον Διονύσιο Δεβάρη, την ημιεπαγγελματική Λαϊκή Σκηνή (1934-1936). Μέσα στο σκοτάδι της γερμανικής Κατοχής, εποχή που «όλοι ήταν έτοιμοι για θυσίες», όπως έλεγε ο ίδιος, ο Κουν ιδρύει με παλιούς και νέους συνεργάτες του ένα θέατρο συνόλου, το οποίο αποκαθιστά το κομμένο νήμα με την πρώτη απόπειρα λειτουργίας καλλιτεχνικού θεάτρου στην Αθήνα, στην αυγή του 20ού αιώνα, και τα επόμενα βραχύβια εγχειρήματα. Με την παράσταση της Αγριόπαπιας του Ίψεν στις 7 Οκτωβρίου 1942, το Θέατρο Τέχνης «μπαίνει και περπατά μέσα στην ιστορία», αφήνοντας το στίγμα του στη μακρά θεατρική διάρκεια.

Μπέρτολτ Μπρεχτ, Ο τρόμος και η αθλιότητα του Γ΄ Ραϊχ, 1975. Πρόβα. Διακρίνονται ο Κάρολος Κουν και η Έφη Ροδίτη

Η έκδοση αυτή για τον Κάρολο Κουν επιχειρεί να παρακολουθήσει την πορεία του μέσα στον χρόνο, αναδεικνύοντας τους βασικούς σταθμούς της. Όπως σημειώνει στην εισαγωγή της η επιμελήτρια της έκδοσης: «αυτοβιογραφικές σελίδες, αθησαύριστα κείμενα και μαρτυρίες συνεργατών, συνδυάζονται με κριτικές αποτιμήσεις της εποχής, σύγχρονες μελέτες και την παραστασιογραφία του Κουν, των ρόλων που ερμήνευσε ως ηθοποιός καθώς και των ραδιοφωνικών σκηνοθεσιών του. Ίχνη από το εφήμερο της ζωής και του θεάτρου καλούνται να αποκαλύψουν το πρόσωπο του ανθρώπου και του δημιουργού: το σημείο όπου μια ευαισθησία διασταυρώνεται με μια τέχνη και μια κοινωνία· όσο βέβαια μπορούν να διασώσουν οι λέξεις, οι φωτογραφίες και οι εικόνες, αγωνίες, πάθη και συγκινήσεις καλλιτεχνών και θεατών».

Σχέδιο του Γιάννη Μόραλη

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Επιστημονική επιμέλεια: Μ. Ζ. Κοπιδάκης

Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2010
(1η έκδοση ΕΛΙΑ, 1999)

४३९ σελ. με πλούσια έγχρωμη και α/μ εικονογράφηση

Τιμή χαρτόδετου 45.45 €, τιμή πανόδετου 55.55 €

Έκπτωση 10%, τελική τιμή χαρτόδετου 40.90 €
Τελική τιμή πανόδετου 49.99 €

Κυκλοφορεί σε τέταρτη έκδοση από το ΜΙΕΤ η Ιστορία της ελληνικής γλώσσας (α΄ έκδοση ΕΛΙΑ, 1999), συλλογικό έργο με την επιμέλεια του καθηγητή Μιχάλη Κοπιδάκη. Το έργο αυτό είναι καρπός συλλογικής προσπάθειας μιας πλειάδας ερευνητών. Φιλοδοξία του είναι να κεντρίσει το ενδιαφέρον του ευρύτατου κοινού για το μέγιστο και αειθαλές επίτευγμα του ελληνισμού, τη γλώσσα του. Όπως σημειώνει στον Πρόλογό του ο επιμελητής: «Οι βαθιές τομές στη ζωή ενός έθνους ασφαλώς επηρεάζουν και την εξέλιξη της γλώσσας του, αλλά πάντως οι μεταβολές που οφείλονται σε πολιτικοκοινωνικές ανακατατάξεις γίνονται ορατές ύστερα από καιρό. Η γλώσσα δεν πανικοβάλλεται από τα κτυπήματα της Μοίρας. Εντούτοις η περιοδολόγηση της γλωσσικής μας ιστορίας, η κατάτμηση δηλαδή του εκτεταμένου πεδίου της έρευνας, είθισται να συστοιχείται με σημαντικά γεγονότα που καθόρισαν την πορεία του ελληνισμού.

Η δύστροπη κορασίδα οδηγείται στο σχολείο για να μάθει γράμματα ελληνικά. Παράσταση στο εσωτερικό αθηναϊκής ερυθρόμορφης κύλικας του 460-450 π.Χ. (Νέα Υόρκη, The Metropolitan Museum of Art)

Στην ιστορία λοιπόν της Ελληνικής διακρίνονται πέντε περίοδοι, αλλά με σύνορα ρευστά. Η πρώτη, η Αρχαιοελληνική, έχει την αρχή της στο έρεβος των αιώνων και την απόληξή της στον θάνατο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (323 π.Χ.). Η δεύτερη, η περίοδος της Κοινής, δικαιούται να διεκδικήσει και την εποχή του Ιουστινιανού (527-565 μ.Χ.). Η τρίτη περίοδος, η Βυζαντινή ή Μεσαιωνική, εκτείνεται ως την Άλωση της Κωνσταντινουπόλεως (1453), η τέταρτη, η Μεταβυζαντινή ή πρώιμη Νεοελληνική, ως τις παραμονές της εθνικής παλιγγενεσίας και η πέμπτη, η κυρίως Νεοελληνική, ως τις μέρες μας (...).

Στη νωπογραφία από την Πομπηία παριστάνεται μια γυναίκα (ορισμένοι την ταυτίζουν με τη Σαπφώ) να δαγκώνει την άκρη της γραφίδας της (λατινικά ονομάζεται stilus)

Στις εισαγωγές επισημαίνονται τα κύρια γνωρίσματα της αντίστοιχης περιόδου, ούτως ώστε ο αναγνώστης να έχει μία πανοραμική θέαση του δάσους προτού περιεργαστεί το κάθε δέντρο χωριστά. Κατά κανόνα το κάθε επιμέρους κεφάλαιο περιλαμβάνει το δοκίμιο, παραθέματα κειμένων και εικονογράφηση». Η ελληνική γλώσσα ρέει μέσα στον χρόνο και αυτή η αέναος ροή διασφαλίζει και τη διάρκεια μέσα στους αιώνες και την αλλαγή.

Ποιητές, πεζογράφοι και κριτικοί της γενιάς του 30, φωτογραφία.
Όρθιοι (από αριστερά): Θ. Πετσάλης, Η. Βενέζης, Ο. Ελύτης,
Γ. Σεφέρης, Α. Καραντώνης, Στ. Ξεφλούδας, Γ. Θεοτοκάς.
Καθιστοί (από αριστερά): Α. Τερζάκης, Κ. Θ. Δημαράς,
Γ. Κατσίμπαλης, Κ. Πολίτης, Α. Εμπειρίκος

Οι ενότητες και οι συγγραφείς της έκδοσης

Αρχαιότητα

Εισαγωγή
Συγραφέας: Μ. Ζ. Κοπιδάκης
Προϊστορικοί Χρόνοι
Συγγραφέας: Α.-Φ. Χριστίδης
Οι Διάλεκτοι
Συγγραφείς: Μαριάννα Μαργαρίτη-Ρόγκα, Μ. Ζ. Κοπιδάκης
Έπεα πτερόεντα και άνθη της πέτρας
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Σοφία Κρεμύδη-Σισιλιάνου
Οι Διάλεκτοι της Λογοτεχνίας
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Δανιήλ Ι. Ιακώβ, Ευαγγελία Σταμπουλή
Ο πεζός λόγος
Συγγραφείς: Ι. Ν. Καζάζης, Δανιήλ Ι. Ιακώβ,
Θεόδωρος Φιλάρετος, Άννα Χαλιάσου
Θεωρίες για τη γλώσσα
Συγγραφέας: Θεόδωρος Φιλάρετος

Ελληνιστική Κοινή

Εισαγωγή
Συγγραφέας:Μ. Ζ. Κοπιδάκης
Η Κοινή λαλιά
Συγγραφείς: Χριστόφορος Χαραλαμπάκης,
Θεόδωρος Παπαγγελής, Εβίνα Σιστάκου
Τα Ιερά Κείμενα
Συγγραφέας: Μανόλης Παπουτσάκης
Η Αττικιστική αντίδραση
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Κυριάκος Τσαντσάνογλου,
Φάνης Ι. Κακριδής, Θεοχάρης Δετοράκης
Ποικίλα Γραμματικά
Συγγραφείς: Ζήσης Σαρίκας, Χριστόφορος Χαραλαμπάκης

Βυζάντιο

Εισαγωγή
Συγγραφέας: Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ
Καθομιλουμένη και γραφόμενες
Συγγραφείς: Δήμητρα Τσιτσικλή, Θεοχάρης Δετοράκης,
Βασίλης Κατσαρός, Σοφία Κοτζάμπαση,
Αθανάσιος Μαρκόπουλος, Ελένη Καραντζόλα,
Χριστόφορος Χαραλαμπάκης
Γλωσσικές αλληλεπιδράσεις
Συγγραφείς: Ελισάβετ Α. Ζαχαριάδου,
Μαγδαληνή Παρχαρίδου, Χαράλαμπος Π. Συμεωνίδης

Μετά την Άλωση

Εισαγωγή
Συγγραφέας: Χαράλαμπος Π. Συμεωνίδης
Διάλεκτοι και ιδιώματα
Συγγραφείς: Νικόλαος Κοντοσόπουλος, Ηρακλής Μήλλας
Αχτίδες φωτός
Συγγραφείς: Γιώργος Κεχαγιόγλου, Μαγδαληνή Παρχαρίδου,
Γεράσιμος Γ. Ζώρας, Νικόλαος Μ. Παναγιωτάκης,
Ελένη Καραντζόλα, Χρίστος Γ. Πατρινέλης,
Χρυσούλα Χατζητάκη-Καψωμένου
Το Γλωσσικό ζήτημα
Συγγραφείς: Πασχάλης Μ. Κιτρομηλίδης,
Γεώργιος Α. Χριστοδούλου, Μίλτος Πεχλιβάνος,
Ιωαννα Πετροπούλου

Νεότερη εποχή

Εισαγωγή
Συγγραφέας: Peter Mackridge
Στα χρόνια του αγώνα
Συγγραφείς: Ι. Ν. Καζάζης, Γιώργος Κεχαγιόγλου,
Γεώργιος Α. Χριστοδούλου, Ντίνος Γεωργούδης
Η λογοτεχνία του ελεύθερου κράτους
Συγγραφείς: Γιώργος Κεχαγιόγλου,
Π. Δ. Μαστροδημήτρης, Νάσος Βαγενάς,
Γιώργος Βελουδής
Γλωσσικές διαμάχες
Συγγραφείς: Αλέξης Δημαράς, Γ. Π. Σαββίδης,
Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Ντίνος Γεωργούδης
Η γλώσσα της λογοτεχνίας του 20ού αιώνα
Συγγραφείς: Γιώργος Κεχαγιόγλου, Νάσος Βαγενάς,
Κατερίνα Τικτοπούλου, Δημήτρης Δασκαλόπουλος,
Παντελής Μπουκάλας, Αγγέλα Καστρινάκη,
Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Χρήστος Γιανναράς,
Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Στέση Αθήνη
Τα Χρειώδη
Συγγραφείς: Γιώργος Ε. Μώρος, Γιώργος Αλισανδράτος,
Ξ. Α. Κοκόλης
Μεταρρυθμίσεις
Συγγραφείς: Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton,
Γιώργος Ε. Μώρος
Η γλώσσα σήμερα
Συγγραφείς: Γεώργιος Μπαμπινιώτης,
Ειρήνη Φιλιππάκη-Warburton, Χρυσούλα Λασκαράτου,
Άννα Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Σίλια Ρονιώτη,
Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Μανόλης Σαββίδης,
Γιάννης Καλιόρης, Κωνσταντίνος Τσουκαλάς

Παραρτήματα

Η αρχαία ελληνική στις ευρωπαϊκές γλώσσες
Συγγραφείς: Μ. Ζ. Κοπιδάκης, Αντώνης Ρεγκάκος,
Γεωργία Μπρούμα, Ιωάννα Δαλαβέρα, Άννα Χαλιάσου
H Γραφή
Συγγραφείς: Απόστολος Κοντογιάννης,
Σοφία Κοτζάμπαση, Κυριάκος Τσαντσάνογλου
Η Μετρική
Συγγραφέας: Θ.Κ.Στεφανόπουλος

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 1900. ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΟΥ T. WILD

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και το Μουσείο Φωτογραφίας «Χρήστος Καλεμκερής» του Δήμου Καλαμαριάς, παρουσιάζουν τη φωτογραφική έκθεση

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 1900
Φωτογραφικό οδοιπορικό του T. Wild

στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, Βίλα Καπαντζή – Βασ. Όλγας 108.

Πανοραμική άποψη της γέφυρας του Γαλατά και των Στενών από τον πύργο του Υπουργείου Πολέμου (Seraskier), γύρω στα 1900. Διακρίνονται το Γενή Τζαμί (κέντρο) και το νεόδμητο, τότε, ανάκτορο του Ντολμά Μπαχτσέ, στην ευρωπαϊκή ακτή (αριστερά)

1900: πάνω στην αλλαγή του αιώνα, ανάμεσα σε δυο ηπείρους, η πρωτεύουσα μιας αυτοκρατορίας που βαθμιαία καταρρέει αλλά δεν το υποψιάζεται. Η πόλη είναι ακόμα για όλους η Κωνσταντινούπολη ─η επίσημη μετονομασία της σε Ιστανμπούλ δεν θα γίνει παρά το 1923, με την ίδρυση του νέου Τουρκικού κράτους. Η Πόλη, που την εποχή αυτή αριθμεί περίπου ένα εκατομμύριο κατοίκους, συνταράσσεται από το Μακεδονικό Ζήτημα και τη μετανάστευση των Μουσουλμάνων των Βαλκανίων. Εκτελούνται τα μεγάλα έργα του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β΄ (1876-1908), ο οποίος ετοιμάζει το 25ο ιωβηλαίο του, την επέκταση του δικτύου ύδρευσης της Κωνσταντινούπολης, την ανάπτυξη του σιδηροδρομικού δικτύου καθώς και τη χρόνια χρεωκοπία του κράτους. Μόλις έχει ολοκληρωθεί και ο ανασχεδιασμός των προκυμαιών του Γαλατά, ενώ ξεκινά παράλληλα η ανέγερση των αντίστοιχων του Σταθμού της Ασίας (Haydarpasa). Πάνω σε αυτή τη μεταβατική στιγμή, λίγο πριν τα κύματα της επανάστασης του 1908 και των Βαλκανικών Πολέμων σαρώσουν τα τελευταία υπολείμματα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, ο φωτογραφικός φακός του Άγγλου περιηγητή συλλαμβάνει το μωσαϊκό μιας πολυπολιτισμικής, ανεκτικής, και πολύχρωμης κοινωνίας ─οξύμωρο σχήμα, δεδομένου ότι οι φωτογραφίες εκείνη την εποχή είναι ακόμα ασπρόμαυρες!

Στο λιμάνι του Γαλατά, οι μαούνες μοιάζουν σαν να έχουν πνίξει τον Κεράτιο

Κι όμως, αυτό το φωτογραφικό οδοιπορικό των 110 φωτογραφιών, που διασώθηκε και παρουσιάζεται εδώ μετά από 110 χρόνια, (συνοδευόμενο από ένα μεγάλο λεύκωμα 250 σελίδων, σχολιασμένο από τον Ζαν Φρανσουά Περούζ [Jean-François Pérouse]), αποκαλύπτει μέσα από την ρομαντική, τρυφερή αλλά και διερευνητική, ενίοτε περίεργη, ακόμη και έκπληκτη ματιά του δυτικού, μια πόλη σε μετασχηματισμό: πολυάνθρωπη, πολύβουη, πολυεπίπεδη. Μια πόλη όπου συνυπάρχουν από τη μια η ανατολίτικη ραστώνη, τα κάρα, οι πλανόδιοι που πουλάνε ό,τι μπορεί να πουληθεί, κι από την άλλη ο ευρωπαϊκός εκσυγχρονισμός, τα τραμ, η “νέα” γέφυρα του Γαλατά στον Κεράτιο, οι μεγάλες τράπεζες. Γυναίκες καλυμμένες από την κορφή ως τα νύχια, ρασοφόροι παπάδες, ναυτικοί και περαματάρηδες, ζαπτιέδες και τελωνοφύλακες, έμποροι κι αχθοφόροι, αργόσχολοι στα καφενεία και βιαστικοί υπάλληλοι, άνθρωποι ντυμένοι με τα παραδοσιακά ρούχα αλλά και με “τα ευρωπαϊκά”, φέσια και παναμάδες, ρόμπες και κρινολίνα, μαντίλες και διακοσμημένα καπέλα. Και πάνω απ’ όλα, παντού και πάντα, το νερό: Βόσπορος, Κεράτιος, Προποντίδα με τα χιλιάδες καΐκια, βάρκες, ιστιοφόρα και ατμόπλοια που πλημμυρίζουν κάθε σπιθαμή αυτών των στενών περασμάτων και μαρτυρούν την ένταση και την πυκνότητα που είχαν τότε τα δρομολόγια, τα αγώγια, οι μεταφορές και το εμπόριο.

Επιβατηγά και εμπορικά πλοία ετοιμάζονται να αποπλεύσουν από το λιμάνι του Γαλατά. Στο βάθος, η άκρη του Τοπκαπί
(Saray Burnu)

Η συλλογή του T. Γουάιλντ ξεχωρίζει για τη διεισδυτική ματιά, τη σημασία που δίνει στη ζωή της καθημερινότητας, την προσοχή με την οποία εστιάζει στους απλούς ανθρώπους του δρόμου και της αγοράς. Για όσους γνωρίζουν τη σημερινή Πόλη, η έκθεση είναι μια αποκάλυψη: τα γνωστά σημεία αναφοράς, τα μνημεία, απλώς υποδηλώνονται ή περνούν σε δεύτερο πλάνο, πολλοί τόποι είναι κυριολεκτικά αγνώριστοι, αφού η πόλη βρίσκεται ακόμα στις απαρχές της ανάπτυξής της. Ένα ενδιαφέρον παιχνίδι τοπογραφίας ─πού είσαι, ψάξε να με βρεις─ μέσα από γειτονιές και τοποθεσίες που είναι δύσκολο να ταυτιστούν με το σήμερα, και όμως ανακαλούν τα σταθερά ορόσημα της αιώνιας αυτής πόλης, μέσα από τα τοπονύμια: Γαλατάς, Πέρα, Σκούταρι, Καντηλλί, Σκαλάκια, Εμίνονου, παζάρια, ευρωπαϊκή και ασιατική όχθη, Γλυκά Νερά, Καντίκιοϊ, Διπλοκιόνιο, Αργυρούπολη, Μέγα Ρεύμα.

Πάνω στη γέφυρα του Γαλατά ο φακός διασταυρώνεται με το βλέμμα ενός Έλληνα ιερέα

Η έκθεση στη Βίλα Καπαντζή εγκαινιάζεται στις 10 Φεβρουαρίου, θα διαρκέσει έως τις 13 Μαρτίου 2011 και θα λειτουργεί με το εξής ωράριο: Τρίτη, Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο και Κυριακή 10:00-18:00, Παρασκευή 10:00-14:00 και 18:00-21:00 (Δευτέρα κλειστά), με ελεύθερη είσο­δο για το κοινό. Για ομαδικές επισκέψεις παρακαλούμε να προηγείται συνεννόηση με το ΜΙΕΤ, τηλ. 2310 295.170-1.

Στιγμιότυπο της πολυσύχναστης και πολύβουης Μεγάλης οδού του Πέραν (Σταυροδρομίου). Απέναντι από τον αστυνομικό σταθμό του Πέραν, ένα ζυθοπωλείο και ένα φαρμακείο με ελληνικές επιγραφές

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ ΤΗΣ ΕΤΕ

ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΝΟΤΑΡΑΣ 
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΑΡΤΟΝΟΜΙΣΜΑ
ΜΙΑ ΔΙΑΔΡΟΜΗ 1822-2002

Συγγραφή κειμένων: Γεώργιος Κωστελένος, Δημήτρης Βασιλείου, Εμμανουήλ Κουνάρης, 
Σωκράτης Πετμεζάς, Μιχαήλ Σφακιανάκης
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2005
Δίγλωσση έκδοση (ελληνικά/αγγλικά)
445 σελ. με 1.021 εικόνες
Τιμή 60.47 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 48.37 € (εξαντλημένο)


Η έκδοση είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας του Κοινωφελούς Ιδρύματος Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (ΚΙΚΠΕ) με το Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (Ι.Α./ΕΤΕ). Η πολυτελής, με πλούσια εικονογράφηση συλλεκτική έκδοση, βασισμένη στον αρχειακό πλούτο του Ι.Α./ΕΤΕ και στις συλλογές τραπεζογραμματίων του ΚΙΚΠΕ και της Εθνικής Τράπεζας, διαπραγματεύεται την ιστορική πορεία του νεοελληνικού χαρτονομίσματος από τους χρόνους της Επανάστασης του 1821 μέχρι την εποχή που καθιερώθηκε στη χώρα μας το ευρώ ως επίσημο νόμισμα.




ΙΩΑΝΝΗΣ-ΓΑΒΡΙΗΛ ΕΫΝΑΡΔΟΣ
Οραματιστής και κύριος συντελεστής
της ίδρυσης της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος

Σχεδιασμός και εποπτεία της έκδοσης: Γεράσιμος Νοταράς
Ιστοριογραφική έρευνα και συγγραφή κειμένων: Γεράσιμος Νοταράς, Ζήσιμος Συνοδινός
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 1999
60 σελ., τιμή 10.00 €, έκπτωση 20%
τελική τιμή 8.00 €


Το βιβλίο εκδόθηκε με αφορμή τα εγκαίνια του Μεγάρου Εϋνάρδου του ΜΙΕΤ στην Αθήνα και την οργάνωση αναμνηστικής έκθεσης το 1999 προς τιμήν του Jean-Gabriel Eynard (Λυών 1775 – Γενεύη 1863), θερμού φιλέλληνα και αποφασιστικού συντελεστή στην ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας. Περιέχονται: βιογραφικό χρονολόγιο του Εϋνάρδου, κείμενα για τη συμβολή του στην ίδρυση και την ανάπτυξη της Τράπεζας και τις τιμές που του απέδωσε στο παρελθόν η ΕΤΕ, ένας κατάλογος με τα αρχειακά τεκμήρια για τον Εϋνάρδο που απόκεινται στο Ι.Α./ΕΤΕ και η σημαντικότερη βιβλιογραφία.




ΙΩΑΝΝΗΣ Α. ΒΑΛΑΩΡΙΤΗΣ, 1855-1914
 Διοικητής Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, 1911-1914

Σχεδιασμός και εποπτεία της έκδοσης: Γεράσιμος Νοταράς
Τεκμηριωτική εργασία: Θανάσης Καλαφάτης, Ζήσιμος Χ. Συνοδινός
Συγγραφή κειμένων: Θανάσης Καλαφάτης, Γεράσιμος Νοταράς, Ζήσιμος Χ. Συνοδινός
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2000
86 σελ., τιμή 10.00 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 8.00 €


Η έκδοση έγινε με την ευκαιρία της οργάνωσης διεπιστημονικού συνεδρίου στη Λευκάδα, τον Οκτώβριο του 2000, προς τιμήν του Ιωάννη Α. Βαλαωρίτη, πολυτάλαντης οικονομικοκοινωνικής προσωπικότητας στα τέλη του 19ου-αρχές 20ού αι., γιου του εθνικού ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη, υποδιοικητή (1895-1911) και διοικητή (1911-1914) της Εθνικής Τράπεζας. Η ύλη του βιβλίου διαρθρώνεται σε τρία μέρη. Στο πρώτο ανιχνεύεται η προσωπικότητά του, το έργο του στην Τράπεζα και η σχέση του με τον γενέθλιο τόπο. Στο δεύτερο μέρος αναλύεται η παρουσία της ΕΤΕ στα Επτάνησα έως το 1914 και στο τρίτο περιέχονται ένα βιογραφικό διάγραμμα του Ι. Βαλαωρίτη, σχεδίασμα της δυσεύρετης εργογραφίας του και οι πηγές της έκδοσης.


ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΚΑΤΟΝ ΠΕΝΗΝΤΑ ΠΕΝΤΕ ΧΡΟΝΙΑ
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΣΤΗ ΘΗΡΑ, 1842-1997

Σχεδιασμός και εποπτεία της έκδοσης: Γεράσιμος Νοταράς
Ιστορική έρευνα, συλλογή και επεξεργασία κειμένων: Εύη Καρούζου, Γεράσιμος Νοταράς, 
Νίκος Παντελάκης, Ζήσιμος Συνοδινός
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 1997
71 σελ., τιμή 10.00 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 8.00 €


Η έκδοση πραγματοποιήθηκε με αφορμή τις εορταστικές εκδηλώσεις της Εθνικής Τράπεζας στη Σαντορίνη το 1997. Το πρώτο μέρος του βιβλίου αναφέρεται στην οικονομία και την κοινωνία του νησιού, κατά τους τρεις τελευταίους αιώνες, μέσα από τα κείμενα ξένων περιηγητών ή σύγχρονων μελετών, και ακολουθεί το εμπεριστατωμένο ιστορικό του υποκαταστήματος Θήρας έως το 1950. Στο δεύτερο μέρος τεκμηριώνεται με αρχειακό υλικό η μακρόχρονη, ευεργετική για το νησί παρουσία της Τράπεζας, η αποδοχή της από την τοπική κοινωνία και ορισμένα χαρακτηριστικά γεγονότα της εποχής (έκρηξη του ηφαιστείου του 1866, οι πρώτες αρχαιολογικές ανασκαφές). Το όλο εγχείρημα ολοκληρώνεται με ένα εκτενές, χρήσιμο χρονολόγιο με τα σημαντικότερα γεγονότα της περιόδου 1840-1953.


ΤΟ ΝΕΟ ΚΤΗΡΙΟ ΔΙΟΙΚΗΣΕΩΣ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
ΣΤΟ ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ

Σχεδιασμός και εποπτεία της έκδοσης: Γεράσιμος Νοταράς
Τεκμηριωτική και συγγραφική εργασία: Διονύσιος Βλαχόπουλος, Έφη Λυγκούρη-Τόλια (αρχαιολόγος), Γεράσιμος Νοταράς, Νίκος Παντελάκης, Ρένα Σακελλαρίδου (αρχιτέκτων του έργου),
Ζήσιμος Συνοδινός
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 1999
79 σελ., τιμή 10.00 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 8.00 €


Το βιβλίο εκδόθηκε με αφορμή τη θεμελίωση, το 1999, του νέου κτηρίου Διοικήσεως δίπλα ακριβώς από το ιστορικό κτήριο του Κεντρικού Καταστήματος της Τράπεζας. Το βιβλίο περιλαμβάνει κείμενα για το σχεδιασμό κατασκευής του νέου κτηρίου από τους συντελεστές του έργου, ιστορικό του Κεντρικού Καταστήματος από την εποχή της ίδρυσης της ΕΤΕ έως σήμερα, αναφορά στη νέα επέκταση και στα αρχαιολογικά ευρήματα του χώρου, ένα εκτενές χρονολόγιο εγκατάστασης της Τράπεζας στο οικοδομικό τετράγωνο που ορίζεται μεταξύ των οδών Γ. Σταύρου, Αιόλου και Σοφοκλέους, και πλούσια βιβλιογραφία.




ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1841-2006
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΧΡΟΝΟΛΟΓΙΟ

Σχεδιασμός και εποπτεία της έκδοσης: Γεράσιμος Νοταράς
Συλλογή τεκμηριωτικού υλικού: Μαρία Λεμπέση, Γεράσιμος Νοταράς, Νίκος Παντελάκης, 
Ζήσιμος Χ. Συνοδινός
Συγγραφή κειμένων: Γεράσιμος Νοταράς, Νίκος Παντελάκης, Ζήσιμος Χ. Συνοδινός
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2007
283 σελ., τιμή 20.19 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 16.15 €


« Έχει παρέλθει μία εξαετία από τη συγγραφή του πρώτου Ιστορικού χρονολογίου, το οποίο κυκλοφόρησε με την ευκαιρία του εορτασμού των 160 χρόνων της λειτουργίας της Εθνικής Τράπεζας. Από την εποχή εκείνη έχουν συντελεστεί στην Τράπεζα κινήσεις στρατηγικής σημασίας, τόσο για τον εκσυγχρονισμό της λειτουργίας της όσο και για την προσαρμογή της πολιτικής της στα σύγχρονα δεδομένα, που οδήγησαν στην εντυπωσιακή επέκτασή της στη νοτιοανατολική Ευρώπη και στον αναπροσανατολισμό της τακτικής της στην εσωτερική αγορά...».

(Γεράσιμος Νοταράς, από το εισαγωγικό σημείωμα)

Ακαθάριστο Εγχώριο προϊόν 1830-1939
Πηγές οικονομικής ιστορίας της Νεότερης Ελλάδας
Ποσοτικά στοιχεία και στατιστικές σειρές

Γεώργιος Κωστελένος, Δημήτρης Βασιλείου, Εμμανουήλ Κουνάρης, Σωκράτης Πετμεζάς, 
Μιχαήλ Σφακιανάκης

Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2007
Η έκδοση περιλαμβάνει 1 ψηφιακό δίσκο (CD)
266 σελ., τιμή 15.00 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 12.00 €

Στην παρούσα εργασία οι εκτιμήσεις για το Α.Ε.Π. και τις συνιστώσες του επεκτείνονται χρονικά και βελτιώνονται ποιοτικά. Η χρονική επέκταση των εκτιμήσεων γίνεται ώστε να καλυφθεί το σύνολο της περιόδου από την κήρυξη της ανεξαρτησίας του νεοελληνικού κράτους, δηλαδή από το 1830, μέχρι τις παραμονές του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, το 1939. Η ποιοτική βελτίωση που αφορά στις εκτιμήσεις της ανωτέρω περιόδου, οφείλεται στη διεπιστημονική σύνθεση της ομάδας εργασίας, η οποία αποτελείται από οικονομολόγους, ένα οικονομικό ιστορικό και ένα στατιστικολόγο, και οι οποίοι εργάσθηκαν με συντονιστή τον υπεύθυνο του έργου, κ. Γεώργιο Κωστελένο.

(από την εισαγωγή)

Αλέξανδρος Α. Βουσβούνης

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΕΩΣ Α.Ε. 1963-2002

ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ
ΕΤΕΒΑ

Επιστημονικοί σύμβουλοι: Γιώργος Παγουλάτος, Μιχάλης Μ. Ψαλιδόπουλος
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2010
277 σελ., τιμή 20.00 €, έκπτωση 10%
Τελική τιμή 18.00 €


«…Η ΕΤΕΒΑ τυπικώς ιδρύθηκε στο τέλος του 1963 και έπαψε να υπάρχει στο τέλος του 2002. Στην πραγματικότητα όμως λειτούργησε επ’ ονόματι και για λογαριασμό της επί 38 έτη, από το 1964 μέχρι το 2001, που είναι και η περίοδος που καλύπτει το βιβλίο ως προς τη δραστηριότητά της. Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη, καθένα από τα οποία περιλαμβάνει δύο κεφάλαια. Το πρώτο μέρος καλύπτει την περίοδο 1964-1981, η οποία συμπίπτει με την περίοδο της διοίκησης του Γεωργίου Γόντικα. Στην περίοδο αυτή η ΕΤΕΒΑ ανήκει στην κατηγορία των αναπτυξιακών τραπεζών (development banks), παράλληλα όμως λαμβάνει πολλές επιχειρηματικές και θεσμικές πρωτοβουλίες, διευρύνοντας το αντικείμενό της. Το δεύτερο μέρος καλύπτει την περίοδο 1982-2001, κατά την οποία η Τράπεζα ακολουθεί μια μακρά και επίπονη διαδικασία μετεξέλιξης σε επενδυτική τράπεζα (investment bank). Τα τέσσερα κεφάλαια του βιβλίου αντιστοιχούν σε διακριτές περιόδους-φάσεις της ελληνικής οικονομίας και του τραπεζικού συστήματος· οι γενικές εξελίξεις σε κάθε μία από αυτές τις περιόδους έθεσαν το πλαίσιο λειτουργίας και καθόρισαν εν πολλοίς την πορεία της Τράπεζας…».

(Αλέξανδρος Βουσβούνης, από τον πρόλογο)

Κώστας Π. Κωστής
με τη συνεργασία του Γιώργου Κωστελένου

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1914-1940
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Φιλολογική επιμέλεια: Στέφανος Στεφάνου με τη συνδρομή του Ζήσιμου Συνοδινού
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2003
Η έκδοση περιλαμβάνει 1 ψηφιακό δίσκο (CD)
590 σελ., τιμή 40.00 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 36.00 €


Ο τόμος αυτός αποτελεί το δεύτερο μέρος ενός ευρύτερου έργου που φιλοδοξεί να καλύψει την ιστορία της Εθνικής Τράπεζας από το 1841, έτος ίδρυσής της, μέχρι το 2000. Ο καθηγητής Κ. Κωστής, με τη συνεργασία του Γιώργου Κωστελένου, συνέγραψε την ιστορία της Τράπεζας της παραπάνω περιόδου βασισμένος σε πρωτογενείς πηγές και στο ιδιαίτερα πλούσιο τεκμηριωτικό υλικό που φυλάσσεται στο Ιστορικό Αρχείο της ΕΤΕ.


 




Γιώργος Παγουλάτος
Η ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1940-2000
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ  
Οργάνωση και εποπτεία της έκδοσης: Γεράσιμος Νοταράς
Επιμέλεια κειμένου, διορθώσεις, ευρετήριο: Στέφανος Στεφάνου
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2006 
Η έκδοση περιλαμβάνει 1 ψηφιακό δίσκο (CD)
516 σελ., τιμή 35.00 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 28.00 €


«Εταιρική βιογραφία» της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, που στηρίζεται κυρίως σε πρωτογενές τεκμηριωτικό υλικό από το Ιστορικό της Αρχείο και αναφέρεται στη δράση του μεγαλύτερου πιστωτικού ιδρύματος της χώρας τα τελευταία εξήντα χρόνια του εικοστού αιώνα, από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι την είσοδο της Ελλάδας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση.


 




Αλέξανδρος-Ανδρέας Κύρτσης
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1950-2000
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ
ΕΘΝΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΡΕΥΝΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΡΧΕΙΟΥ

Οργάνωση και εποπτεία της έκδοσης: Γεράσιμος Νοταράς
Επιμέλεια κειμένων-διορθώσεις: Στέφανος Στεφάνου, Φωτεινή Κορδού
Αθήνα, Ιστορικό Αρχείο Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος 2008367 σελ., τιμή 30.00 €, έκπτωση 20%
Τελική τιμή 24.00 €


«Η ανάπτυξη του πληροφοριακού συστήματος της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος δεν αξίζει να μελετηθεί με αποκλειστικό στόχο την παρουσίαση της ιστορίας μιας ειδικής περίπτωσης. Η διαμόρφωση σχέσεων μεταξύ τεχνολογίας και οργάνωσης, μέσα από μια διαδικασία που ξεκίνησε στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και που δεν προβλέπεται να σταματήσει ποτέ πια (μια και η πληροφορική αποτελεί συστατικό στοιχείο της ίδιας της υπόστασης των χρηματοοικονομικών οργανισμών), εγγράφεται σε ένα πλαίσιο ζητημάτων που αφορούν το σύνολο του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, αλλά και τις διεθνείς εξελίξεις σε ότι αφορά τα τραπεζικά πληροφοριακά συστήματα. Αυτή η δυνατότητα συναγωγής ευρύτερων συμπερασμάτων σχετικά με τη σημασία και τις επιπτώσεις των τραπεζικών τεχνολογιών προκύπτει τόσο από τον κεντρικό ρόλο της Εθνικής Τράπεζας στην οικονομική ανάπτυξη όσο και από τη θέση της στα διεθνή χρηματοοικονομικά δίκτυα…».

(από το εισαγωγικό σημείωμα)