ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

Κωνσταντίνος Γραμματόπουλος
 
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: Τάκης Μαυρωτάς, Μιχάλης Αρφαράς, Γιώργος Μήλιος
Αθήνα, Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη
47 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-618-80324-5-3
Τιμή 15,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 13,50 € 




«...Ο Γραμματόπουλος, στα εξήντα ένα συναπτά έτη της δημιουργικής του δράσης, υποστήριζε με το ίδιο πάθος τη ζωγραφική και τη χαρακτική, εδραιώνοντας τη θέση του ανάμεσα στους καταξιωμένους διαμορφωτές της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Με σθένος διεύρυνε τις αισθητικές μας αντιλήψεις, υποστηρίζοντας ότι: «Η φαντασία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ελεύθερη ανάπλαση της μνήμης. Το σχέδιο με γραμμές είναι η πιο παλαιά (αρχέγονη) αφαίρεση στην τέχνη». Χαράκτης και ζωγράφος, με συνέπεια στον εσωτερικό οραματικό του κόσμο, με μια επίμονη ματιά απέναντι στη γαλήνια ενατένιση της ζωής και του φωτός της Ελλάδας, μας άφησε ένα έργο που χαρακτηρίζεται, πέρα από το προσωπικό ζωγραφικό του ύφος, από το φως των ιδεών που διαπερνά το σύνολο της δουλειάς του και, παράλληλα, εγγυάται τη συνοχή της.

[...] Ο Γραμματόπουλος ως χαράκτης δούλεψε καινοτομικά δημιουργώντας ένα νέο δρόμο ιδιότυπης απόδοσης της οπτικής πραγματικότητας, ιδιαίτερα στα τοπία του. Εκείνο που πρωταρχικά τον ενδιέφερε ήταν να κατακτήσει μια άλλη εικόνα της Ελλάδος, περισσότερο ποιητική, με έμφαση στη λεπτή χρωματική διατύπωση. Έτσι, από τη σειρά των έγχρωμων ξυλογραφιών, κυρίως σε πλάγιο ξύλο, από το Αιγαίο έως την Ολυμπία και από τους Δελφούς έως την Αττική, παρατηρούμε ότι, μέσω των μεγάλων διαστάσεων, ευρηματικά αξιοποιεί τα λευκά τυπώματα, κερδίζοντας μια απρόσμενη φωταύγεια [...] Ο ζωγραφικός του κόσμος συνομιλεί άμεσα με το χαρακτικό του έργο. Εκείνο που βασανιστικά τον απασχολούσε ήταν να ξεφύγει από την κλασική έκφραση και να δώσει προβάδισμα στην εμπιστοσύνη της όρασης του φυσικού και της φαντασίας. Η δημιουργική του δράση έχεις την αίσθηση ότι ήταν αστείρευτη με έμφαση στο σχέδιο και τη δύναμη της γραμμής, η οποία προβάλλεται αντικλασική και αυτοτελής. Σε όλους τους πίνακες της δεκαετίας του ’60 με τις νεκρές φύσεις, τα τοπία και τις προσωπογραφίες, αναδύεται η ιδιότυπη έκφραση του σχεδίου ως διεργασία μιας ευθείας πνευματικής κατεργασίας. Ο Γραμματόπουλος, με τόλμη και ευρηματικότητα, προκαλεί την κοινή οπτική αίσθηση για να αγγίξει τον ήλιο, τη σοφία, το ρυθμό, την αρμονία και το κάλλος. Παράλληλα, οι αιθέριες γυναικείες μορφές του, με την προσεκτική και ευαισθητοποιημένη απλοποίηση, αναδίδουν ένα δυνατό ερωτικό και τρυφερό ύφος, μια αισθησιακή γλυκύτητα. Η ζωγραφική και η χαρακτική του, λουσμένη από το μεσογειακό φως, το γαλάζιο του αιθέρα και το ρόγχο του πελάγους αποκαλύπτουν το προσωπικό του αλφάβητο, μια εικονογραφία, η οποία προκαλεί το όνειρο της ποιητικής ενατένισης του πραγματικού...».

Τάκης Μαυρωτάς

Διευθυντής Εικαστικού Προγράμματος 

Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β. & Μ. Θεοχαράκη

Ο Κωνσταντίνος Γραμματόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα τον Σεπτέμβριο του 1916. Το 1934 εισάγεται στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, όπου σπούδασε ζωγραφική στο εργαστήριο του Ουμβέρτου Αργυρού, και χαρακτική στο εργαστήριο του Γιάννη Κεφαλληνού (1934-1940). Το 1944 ξεκίνησε η επαγγελματική του δραστηριότητα με την δημιουργία σειράς προσωπογραφιών πολλών μεγάλων Ελλήνων λογοτεχνών για το περιοδικό Νέα Εστία  και με την εικονογράφηση 100 και πλέον λογοτεχνικών και εκπαιδευτικών βιβλίων. Ευρέως γνωστά είναι τα δύο αλφαβητάρια της πρώτης Δημοτικού που εικονογράφησε το 1949 και το 1955, αφού κατέλαβε την πρώτη θέση στους δύο αντίστοιχους πανελλήνιους διαγωνισμούς του Οργανισμού Εκδόσεως Σχολικών Βιβλίων (Ο.Ε.Σ.Β.). Το 1954 συνεχίζει τις σπουδές του με υποτροφία στο Παρίσι, στα Ecole Supérieure des Beaux Arts, Ecole Estienne και Ecole Métίers d΄Αrt. Το 1959 εκλέγεται τακτικός καθηγητής στην Α.Σ.Κ.Τ., στην έδρα της χαρακτικής, διαδεχόμενος τον δάσκαλό του Γιάννη Κεφαλληνό. Καθηγητής διατέλεσε μέχρι το 1985 και για αρκετά χρόνια υπήρξε διευθυντής (1973–1975) και πρύτανης (1978-1980) της. Το 1968 εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 34η Μπιενάλε της Βενετίας και το 1972 του απονέμεται το Χρυσό Μετάλλιο Χαρακτικής στην Μπιενάλε της Φλωρεντίας. Το 1974 φιλοτεχνεί το σημερινό Εθνόσημο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Έφυγε από τη ζωή τον Οκτώβριο του 2003, σε ηλικία 87 ετών, ύστερα από πολύχρονη ασθένεια, η οποία τον κράτησε μακριά από την δημιουργία για περίπου δέκα χρόνια.

ΚΑΠΝΟΣ. 101 ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

Καπνός. 101 σημειώσεις για τα ανατολικά καπνά / Tobacco. 101 notes on oriental tobacco
 
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: Σπύρος Φλεβάρης, Μαρία Ρεντετζή
Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη 2014
103 σελ. με α/μ εικόνες
ISBN 978-960-476-153-1
Τιμή 15,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 13,50 €

 

Η έκδοση, η οποία συνοδεύει την ομότιτλη έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (11 Ιουνίου – 31 Αυγούστου 2014), παρακολουθεί την ιστορία της καλλιέργειας του καπνού σε περιοχές της Βόρειας Ελλάδας (Καβάλα, Δράμα, Ξάνθη, Θεσσαλονίκη).

«Ο καπνός εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα πολυτιμότερα εξαγωγικά γεωργικά προϊόντα της χώρας: τα ελληνικά καπνά ήταν και είναι ποιοτικά ανάμεσα στα καλύτερα παγκοσμίως. Ιστορικά, ωστόσο, ο καπνός σκιαγραφεί ένα μεγάλο μέρος της ελληνικής ιστορίας. Η εργασία στον τομέα της επεξεργασίας του καπνού και της βιομηχανικής παραγωγής τσιγάρων συντέλεσε στην ανάπτυξη πόλεων, όπως η Καβάλα, η Δράμα, η Ξάνθη και η Θεσσαλονίκη. Επηρέασε τη διαμόρφωση νέων κοινωνικών τάξεων και πυροδότησε τη δημιουργία του εργατικού κινήματος της χώρας. Οδήγησε τόσο στην ανάπτυξη της βιομηχανίας, όσο και στην ανάπτυξη του εμπορικού και τραπεζικού κλάδου. Η εργασία στον τομέα του καπνού υπήρξε καταλυτική και στο θέμα των προσφύγων. Παράλληλα, η εμπορία του καπνού συντέλεσε και στη δημιουργία μιας ιδιαίτερης αισθητικής που εκφράστηκε μέσα από την αρχιτεκτονική των καπναποθηκών και των μεγάρων των καπνεμπόρων, το σχεδιασμό των αντικειμένων που σχετίζονταν με το κάπνισμα, αλλά και των διαδημιστικών σημάτων και αφισών μιας σειράς ελληνικών καπνοβιομηχανιών. Το βιβλίο παρουσιάζει κομμάτια αυτής ακριβώς της ιστορίας.»

(από την εισαγωγή του βιβλίου)

ΤΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΛΟΓΙΟΥ

Βάσω Σειρηνίδου
Το εργαστήριο του λογίου. Αναγνώσεις, λόγια παραγωγή και επικοινωνία στην εποχή του Διαφωτισμού μέσα από την ιστορία της βιβλιοθήκης του Δημητρίου Ν. Δάρβαρη (1757-1823)

Αθήνα, Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών / Τομέας Νεοελληνικών Ερευνών 2013
376 σελ.
ISBN 978-960-9538-21-3
Τιμή 18,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 16,20 €



Με αφετηρία τον κατάλογο της βιβλιοθήκης ενός μεσαίου διαμετρήματος Έλληνα λογίου των χρόνων του Διαφωτισμού, του Δημητρίου Δάρβαρη (1757-1823), το βιβλίο αυτό συζητά κομβικά ζητήματα της ιστορίας των ιδεών στον ευρωπαϊκό χώρο κατά τους νεότερους χρόνους. Από την ανάδυση του συγγραφικού υποκειμένου και τους υλικούς και κοινωνικούς όρους της συγγραφικής δραστηριότητας τον 18ο αιώνα, μέχρι τα συστήματα ταξινόμησης της γνώσης· από τα ιδεολογικά πρότυπα της ανερχόμενης αστικής τάξης, μέχρι τα γνωστικά πρότυπα της νεωτερικότητας· από την έννοια της επιστημονικής πρωτοτυπίας, μέχρι την έννοια της επιστημονικής εκλαΐκευσης και από τα διανοητικά διακυβεύματα του Διαφωτισμού, μέχρι τους θεσμούς και τα μέσα επικοινωνίας της διανόησης. Διερευνώντας τα ζητήματα αυτά, το βιβλίο εμπλουτίζει ταυτόχρονα με νέο υλικό και προβληματισμούς τη συζήτηση για τον νεοελληνικό Διαφωτισμό. "Διεμβολίζει" τον τελευταίο με την κοινωνικοϊστορική οπτική και συζητά κριτικά τη σχέση ευρωπαϊκού και νεοελληνικού Διαφωτισμού ως σχέση κέντρου-περιφέρειας. Αναδεικνύει, τέλος, τους "διαφωτισμούς μέσα στον Διαφωτισμό", τη δυναμική των επιμέρους συζητήσεων στους λόγιους κύκλους που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο του νεοελληνικού Διαφωτισμού.

 (από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

 

ΠΕΡΙ ΚΑΘΗΚΟΝΤΩΝ ΒΙΒΛΟΣ

Νικόλαος Μαυροκορδάτος / Nicolas Mavrokordatos
Περί καθηκόντων βίβλος / Traité des devoirs
(ελληνικό κείμενο σε μετάφραση και σχολιασμό στα γαλλικά από τον Λάμπρο Καμπερίδη)

Επιστημονική επιμέλεια: Λάμπρος Καμπερίδης
Πρόλογος: Jacques Bouchard
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2014
395 σελ. με 28 α/μ και 3 έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-250-604-2
Τιμή 35,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 31,50 € 

 
 
Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος (1680-1730), άνθρωπος με βαθιά καλλιέργεια και γνώση, ήταν ο πρώτος Έλληνας που διορίστηκε ηγεμόνας στις παραδουνάβιες ηγεμονίες της Μολδαβίας και της Βλαχίας υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου. Ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος αναρρήθηκε διαδοχικά στον θρόνο και των δύο ηγεμονιών (1709-1730) και εγκαινίασε τον «αιώνα των Φαναριωτών» στις ρουμανικές χώρες. Η εποχή των Φαναριωτών χαρακτηρίστηκε από σημαντικές μεταρρυθμίσεις στις φεουδαρχικές κοινωνίες των περιοχών αυτών και διαμόρφωσε το πλαίσιο μιας αξιοσημείωτης πολιτισμικής και πνευματικής εξέλιξης, που ανέδειξε τελικά τις ηγεμονίες στο κυριότερο κέντρο του Διαφωτισμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.

Στην πραγματεία του Περί καθηκόντων βίβλος, που εκδόθηκε στο Βουκουρέστι το 1719, η επιρροή της κλασικής ηθικής φιλοσοφίας είναι έκδηλη. Ο συγγραφέας ακολουθεί τόσο τον Κικέρωνα όσο και τον Αριστοτέλη στην προσπάθειά του να σκιαγραφήσει ένα πρότυπο ενάρετης συμπεριφοράς και κοινωνικής δικαιοσύνης. Ο αριστοτελικός πολίτης εφοδιάζεται με χριστιανικές αρετές και η παραδοσιακή χριστιανική ηθική εμπλουτίζεται ενσωματώνοντας κλασικές αξίες. Η πραγματεία δίνει κατά πρώτο λόγο έμφαση στον ορθό λόγο, ως το προσδιοριστικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Το κεντρικό και εκτενέστερο κεφάλαιο του βιβλίου είναι αφιερωμένο στην εξέταση του ανθρώπου ως λογικού, κοινωνικού και πολιτικού όντος. Η γενναιότητα, η φρόνηση και η δικαιοσύνη (η ύψιστη των αρετών), η εγκράτεια και η γενναιοδωρία εξαίρονται όπως αρμόζει και προκρίνονται πλάι στις θεμελιώδεις θεολογικές αρετές της πίστης, της ελπίδας και της ευσπλαχνίας. Αυτά είναι τα καθήκοντα του έλλογου όντος στην πολιτική κοινωνία. Συνθέτουν επίσης το ηθικό πρότυπο του ενάρετου κυβερνήτη. Πνευματικός πρόδρομος του ελληνικού Διαφωτισμού, ο Νικόλαος Μαυροκορδάτος συμμετείχε στον πνευματικό κοσμοπολιτισμό της ευρωπαϊκής «πολιτείας των γραμμάτων» πέρα από τα σύνορα του οθωμανικού κράτους. Ο ερμηνευτικός σχολιασμός του Λάμπρου Καμπερίδη αναδεικνύει τη σημασία, την πολυπλοκότητα και την πολυσημία του κειμένου, ανιχνεύει και επισημαίνει την πολλαπλότητα των πνευματικών πηγών (φιλοσοφικών, θεολογικών, ηθικών, νομικών, πολιτικών) από τις οποίες αντλούσε έμπνευση ο συγγραφέας, και προσφέρει στον αναγνώστη όλες τις αναγκαίες πληροφορίες για την κατανόηση του έργου.

Ο Λάμπρος Καμπερίδης γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, μεγάλωσε στην Αθήνα και ζει στο Μόντρεαλ από το 1970. Σπούδασε Βυζαντινή Ιστορία με καθηγητή τον Νικόλαο Οικονομίδη. Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Μελέτης του Νεότερου Ελληνισμού του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ, συνεργάστηκε με τον καθηγητή Ζακ Μπουσάρ στην κοινή τους προσπάθεια να κάνουν γνωστή την εποχή των Φαναριωτών και των άγνωστων σχεδόν πρωταγωνιστών της, οι οποίοι συνέβαλαν σημαντικά στην πνευματική, κοινωνική και πολιτική ανάπτυξη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Συγγραφέας πολλών βιβλίων, δημοσιεύει τακτικά άρθρα του στο περιοδικό Atelier du roman (Παρίσι). Μερικοί τίτλοι έργων του δηλώνουν τα λογοτεχνικά και ιστορικά του ενδιαφέροντα: The Greek Monasteries of Sozopolis, Οι Γάμοι του Ουρανού και της Γης, Δος μοι τούτον τον ξένον, Από τον Μπρετ Χαρτ στον Παπαδιαμάντη. Εκδίδει επίσης, μαζί με τη Denise Harvey, τις μεταφράσεις των έργων του Παπαδιαμάντη στα αγγλικά, από τις οποίες ήδη κυκλοφορούν δύο τόμοι: The Boundless Garden και The Murderess. Διδάσκει στο γαλλόφωνο Πανεπιστήμιο του Σέρμπρουκ στο Κεμπέκ, και είναι ιερέας της ενορίας των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στα δυτικά προάστια της Νήσου του Μόντρεαλ.

ΦΟΒΟΣ

Αντώνης Χατζημωυσής
Ο φόβος

Σειρά Demo, αρ. 2
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2014
102 σελ. με 8 α/μ εικόνες
SBN 978-960-250-600-4
Τιμή 7,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 6,30 €


  
Για τους περισσότερους κλασικούς φιλοσόφους ο φόβος είναι «κακός σύμβουλος» της δράσης, ενώ για όλους σχεδόν τους σύγχρονους ερευνητές ο φόβος είναι αναπόσπαστο μέρος της φυσικής αντίδρασης ενός οργανισμού προς αποφυγή μιας επερχόμενης βλάβης. Ο Αντώνης Χατζημωυσής αμφισβητεί και τις δύο αυτές απόψεις και προσεγγίζει το πολύσημο συναίσθημα του φόβου από μία διαφορετική σκοπιά, η οποία αναδεικνύει τη φύση του ως συναισθηματικού βιώματος. Ο Χατζημωυσής ανασκευάζει τον ορισμό του συναισθήματος ως σωματικού αισθήματος καθώς και τον ισχυρισμό ότι ο φόβος είναι ένα ασυνείδητο φαινόμενο. Αναλύει έπειτα την καίρια όσο και δυσερμήνευτη σχέση του φόβου με τη συμπεριφορά και περιγράφει τη διαφορά ανάμεσα στον ενεργητικό και παθητικό φόβο. Προτείνει τέλος μια ερμηνεία του φόβου η οποία εμπνέεται από τη φαινομενολογική θεωρία των συναισθημάτων. Η θεώρηση που αναπτύσσει προσεγγίζει τον φόβο ως απόκριση σε μια επικίνδυνη κατάσταση, αντιλαμβάνεται αυτήν την απόκριση ως σημαίνουσα και εντοπίζει τη σημασία της στη λειτουργικότητα του έμφοβου σώματος. Είναι μια θεώρηση που φιλοδοξεί να συμβάλει στην κατανόηση του συνειδητού χαρακτήρα του φόβου, της φύσης του δηλαδή ως συναισθηματικής εμπειρίας.

ΤΕΙΧΗ

Διονύσης Καψάλης, Κώστας Ιωαννίδης, Ελένη Φιλιππάκη
Τείχη

Σειρά Demo, αρ. 1
Αθήνα, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης 2014
102 σελ. με 8 α/μ εικόνες
ISBN 978-960-250-600-4
Τιμή 8,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 7,20 €



Το τεύχος αυτό είναι το πρώτο αριθμημένο της σειράς demo, στόχος της οποίας είναι να παρουσιάζει σε ευρύτερο κοινό τις εργασίες ενός κύκλου συζητήσεων που, με τον ανεπίσημο τίτλο «σεμινάριο της Παρασκευής», λειτουργεί από το φθινόπωρο του 2012 στο κεντρικό κτίριο του ΜΙΕΤ στην οδό Θουκυδίδου 13. Οι συναντήσεις αυτές κινήθηκαν ανάμεσα στις όμορες μαθήσεις της φιλοσοφίας, της φιλολογίας, της ιστορίας, της ιστορίας των ιδεών, της θεωρίας και ιστορίας της τέχνης. Θέλησαν και μάλλον κατόρθωσαν να διατηρήσουν τον φιλικό, ανεπίσημο και κάπως πειραματικό χαρακτήρα τους, επιτρέποντας έτσι στους συμμετέχοντες να αναπτύξουν τις ιδέες τους με μεγαλύτερη ελευθερία απ’ όση συνήθως ευνοεί ένα πιο αυστηρό, πανεπιστημιακό σεμινάριο, χωρίς ωστόσο να αποσιωπούν ή να απεμπολούν τις υποχρεώσεις συνοχής και συνέπειας που γεννάει ένας λόγος δυνάμει δημόσιος.

Αυτό τον πιο ελεύθερο, δοκιμαστικό και δοκιμιακό χαρακτήρα, που δεν αρνείται όμως τις δεσμεύσεις του, επιστημονικές ή άλλες, τονίζει και ο τίτλος της σειράς, δοκιμάζοντας να λογοπαίξει ανάμεσα στη συμβατική σημασία του ξενόγλωσσου demo (από το demonstration: δείγμα, επίδειξη, δημόσια έκθεση αλλά και διαδήλωση) και τις ελληνικές λέξεις με πρώτο συνθετικό τον δήμο, όπως δημοσίευση, δημιουργία και δημοκρατία. Οι τρεις εισηγήσεις αυτού του πρώτου τεύχους παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά με άλλη αφορμή. Διαβάστηκαν στις 7 Σεπτεμβρίου 2013 στο Δημοτικό Θέατρο «Μελίνα Μερκούρη» στη Θεσσαλονίκη, κατά την Α΄ συνεδρία με τίτλο «Τείχη: σύνορα, όρια, εμπόδια» (επιστημονική σύμβουλος: Ελένη Φιλιππάκη) του συνεδρίου «Τέχνη-Αισθητική-Πολιτική: Τείχη», στο πλαίσιο του Πεδίου Δράσης Κόδρα 2013. Τα Τείχη του Καβάφη και οι ερμηνευτικές απορίες που γεννούν δίνουν στον Διονύση Καψάλη το ερέθισμα για να θέσει ερωτήματα που συνδέονται με τα προβλήματα και τις δυσκολίες του παρόντος, ερωτήματα που αφορούν κάθε λογής αποκλεισμό, εκτόπιση ή εγκλεισμό. Ο στοχασμός περί τειχών τον οδηγεί στο θεματικά συναφές ποίημα του Ρόμπερτ Φροστ Επιδιορθώνοντας τοίχους, καθώς και σε ένα προβληματισμό για την εξουσία που ασκεί η τύχη στη ζωή των ανθρώπων, ο οποίος διασταυρώνεται με τους μύθους της αρχαίας τραγωδίας αλλά και με τη σύγχρονη ηθική φιλοσοφία.

Διερευνώντας την κατασκευαστική λογική και εξετάζοντας το χρονικό πρόσληψης των γλυπτών του Ρίτσαρντ Σέρρα, ο Κώστας Ιωαννίδης επιχειρεί να δείξει ότι αυτά μπορεί να λειτουργούν και ως τείχη/τοίχοι και ως περάσματα/γέφυρες. Εκεί που οι πολέμιοι του έργου του βλέπουν τοίχους που στερούν από το άτομο την ελευθερία του, ο Σέρρα και κυρίως οι σημαντικότεροι κριτικοί του αντικρίζουν περάσματα, διόδους προς την αυτογνωσία ή προς μια καλύτερη κατανόηση του κόσμου. Η Ελένη Φιλιππάκη σημειώνει ότι η μεταφορά του τοίχου/τείχους μπορεί να απεικονίσει το όριο ανάμεσα στην ανησυχία με τη βιωμένη πραγματικότητα και το αίτημα για την αναμόρφωσή της. Διατρέχοντας διάφορες βελτιοκρατικές θεωρήσεις, από την πλατωνική αλληγορία του σπηλαίου μέχρι τη σύγχρονη φιλοσοφία, διαπιστώνει ότι η επιθυμία για αναμόρφωση του εαυτού και του κόσμου προσκρούει σε μια σειρά φανταστικούς τοίχους, που αντιπροσωπεύουν τις πολλαπλές αντιστάσεις της πραγματικότητας.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ 1928-2008

Μιχάλης Ψαλιδόπουλος
Ιστορία της Τράπεζας της Ελλάδος 1928-2008. Από τράπεζα του κράτους εγγυήτρια της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας

526 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες (η έκδοση συνοδεύεται από ψηφιακό δίσκο)
Αθήνα, Τράπεζα της Ελλάδος / Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης 2014
ISBN 978-960-7032-61-4

&

Το χρονικό της μεγάλης κρίσης. Η Τράπεζα της Ελλάδος 2008-2013. Δημόσιες παρεμβάσεις και θεσμικές δράσεις για τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την υπέρβαση της κρίσης

Κείμενα: συλλογικό
Πρόλογος: Γεώργιος Προβόπουλος
249 σελ. με έγχρωμες εικόνες (η έκδοση συνοδεύεται από ψηφιακό δίσκο)
Αθήνα, Τράπεζα της Ελλάδος / Κέντρο Πολιτισμού, Έρευνας και Τεκμηρίωσης 2014
ISBN 978-960-7032-63-8
Τιμή 28,00 € (το set) / στο βιβλιοπωλείο μας 25,20 €


Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να εξιστορήσει αναλυτικά τις προσπάθειες της Τράπεζας της Ελλάδος για επίτευξη νομισματικής ισορροπίας και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στο πλαίσιο της αναπτυσσόμενης οικονομίας της Ελλάδος από το 1928 έως το 2008. Απώτερος στόχος της είναι η παρακολούθηση της ιστορίας της Τράπεζας κατά την εν λόγω περίοδο και η μέσω αυτής ανάδειξη των σημαντικότερων σταθμών στην εξέλιξη της οικονομικής ιστορίας και του τραπεζικού συστήματος της Ελλάδος.

Η έκδοση συνοδεύεται από ψηφιακό δίσκο που περιλαμβάνει όλες τις Εκθέσεις του Διοικητή που αφορούν τα έτη 1928-2008 και υποβλήθηκαν σε ετήσιες Γενικές Συνελεύσεις των Μετόχων της Τράπεζας.

(από το οπισθόφυλλο του πρώτου τόμου)

 &

Το Χρονικό της μεγάλης κρίσης διαρθρώνεται σε δύο μέρη. Στο πρώτο καλύπτεται η περίοδος 2000-2009 και αναδεικνύονται οι προειδοποιήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος για την επερχόμενη κρίση. Στο δεύτερο μέρος, που αφορά την κρίσιμη τετραετία 2010-2013, αναλύονται οι εξελίξεις στην Ελλάδα και στο διεθνές περιβάλλον και καταγράφονται οι δημόσιες παρεμβάσεις και οι θεσμικές ενέργειες της Τράπεζας για τη διαφύλαξη της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και την υπέρβαση της κρίσης, καθώς και η συμβολή της στη δημιουργία του νέου ευρωπαϊκού περιβάλλοντος.

Η έκδοση συνοδεύεται από ψηφιακό δίσκο που περιλαμβάνει, για τα έτη 2008-2013, τις ετήσιες Εκθέσεις του Διοικητή προς τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς και τις Εκθέσεις και Ενδιάμεσες Εκθέσεις Νομισματικής Πολιτικής.

(από το οπισθόφυλλο του δεύτερου τόμου)

HELLAS: GENIUS LOCI

Hellas: Genius Loci
 
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: Θοδωρής Κουτσογιάννης, Ευάγγελος Ν. Δρακόπουλος
Αθήνα, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία 2014
192 σελ. με έγχρωμες και α/μ εικόνες
ISBN 978-960-6757-87-7 (μόνο στα αγγλικά)
Τιμή 12,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 10,80 €

Πρόκειται για τον κατάλογο της έκθεσης με τίτλο «Ελλάδα: το πνέυμα του τόπου», που διοργανώθηκε από τη Διεύθυνση Βιβλιοθήκης της Βουλής των Ελλήνων σε συνεργασία με το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών – Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία. Στον κατάλογο παρουσιάζονται έργα από 53 εικονογραφημενα βιβλία (τέλη 17ου αι. ─ μέσα 19ου αι.) και 82 έργα τέχνης, από τα οποία τα 38 είναι ευρωπαίων καλλιτεχνών (τέλη 18ου αι. ─ αρχές 20ού αι.) και 44 Ελλήνων καλλιτεχνών (μέσα 19ου αι. ─ 21ο αι.).

 

ΔΗΜΟΤΙΚΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΒΥΤΙΝΑ ΑΡΚΑΔΙΑΣ

Δημοτικά τραγούδια από τη Βυτίνα Αρκαδίας
 
Μουσική συλλογή (1959) – Μελέτη – Μεταγραφή: Σωτήριος Ι. Τσιάνης
Επιστημονική επιμέλεια έκδοσης: Βασιλική Ι. Χρυσανθοπούλου
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών-Κέντρο Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας 2013
286 σελ. με α/μ εικόνες και 2 CD
ISBN 978-960-404-277-7
Τιμή 20,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 18,00 €



«Το Κέντρον Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών συνεργάζεται τα τελευταία χρόνια με εθνοτοπικούς συλλόγους και φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προκειμένου να καταγράψει, διασώσει και προβάλει με δημοσιεύματα επιστημονικού κύρους στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού των διαφόρων περιοχών του ελληνικού χώρου. Για τον σκοπόν αυτό έχει καθιερώσει από το 2002 την σειρά Πηγές του Λαϊκού Πολιτισμού η οποία φιλοξενεί πρωτογενές υλικό, το οποίο έχει συγκεντρωθεί κυρίως από ερευνητές του. Στη σειρά αυτή έχουν εκδοθεί ήδη επτά έργα και άλλα ευρίσκονται υπό δημοσίευσιν. Η δημοσίευση πρωτογενούς υλικού από τη Βυτίνα με την επιμέλεια του Κέντρου Λαογραφίας, το καθιστά προσιτό στους ερευνητές αλλά και στο ευρύτερο κοινό της περιοχής και τους απανταχού της γης Βυτινιώτες. Οι μουσικές ιδιαίτερα καταγραφές, πέραν της διασώσεως των τραγουδιών, συμβάλλουν στη διατήρησή τους στη ζωή μέσα από τους συλλόγους, οι οποίοι διαθέτουν μουσικοχορευτικές ομάδες, οργανώνουν πανηγύρια και φεστιβάλ και γενικά προσπαθούν να προβάλουν τον λαϊκό πολιτισμό.

Η έκδοση των τραγουδιών της Βυτίνας ικανοποιεί ευγενές αίτημα του Κοινωνικού και Πολιτιστικού Ιδρύματος Τρύφωνος Θαλασσινού, βυτινιώτικου ιδρύματος που στοχεύει στη διατήρηση και προβολή της μουσικής παράδοσης της περιοχής, μέσω του Προέδρου του, Γιάννη Σακελλαρίου. Κυρίως όμως αξιοποιεί ανέκδοτο υλικό καταγεγραμμένο πριν από μισό περίπου αιώνα και συμβάλλει ουσιαστικά στην έρευνα και μελέτη του δημοτικού τραγουδιού της Αρκαδίας.

Με την έκδοση αυτή η Βυτίνα αποκτά ένα βιβλίο αναφοράς για τον λαϊκό πολιτισμό της.»

 Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη

Διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας

της Ακαδημίας Αθηνών

(από τον πρόλογο του βιβλίου)

ΜΕΤΡΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Μέτρηση της Αποτελεσματικότητας και της Αποδοτικότητας της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης

Κείμενα: συλλογικό
Αθήνα, Ακαδημία Αθηνών 2013
366 σελ.
ISBN 978-960-404-264-7
Τιμή 20,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 18,00 €




«Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη διαμόρφωση ενός πλαισίου αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας  της Ελληνικής Δημόσιας Διοίκησης το οποίο θα αποτελέσει τη βάση για τη διαμόρφωση προτάσεων λειτουργικής και δομικής αναδιοργάνωσης των επιμέρους δημόσιων οργανισμών. Για την υλοποίηση των παραπάνω στόχων συλλέγονται και αξιοποιούνται πρωτογενή δεδομένα, τα οποία προέρχονται από τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ). Τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από την επεξεργασία των δεδομένων της πρωτογενούς έρευνας θα αποτελέσουν την αφετηρία: Πρώτον για την αξιολόγηση του επιπέδου ικανοποίησης των πολιτών από τη λειτουργία του Δημόσιου Τομέα και από την ποιότητα των παρεχόμενων διοικητικών υπηρεσιών. Δεύτερον για τη διαμόρφωση προτάσεων που θα συμβάλλουν στην βελτίωση της παραγωγικής διαδικασίας τόσο των υπό ανάλυση κέντρων (ΚΕΠ) της Δημόσιας Διοίκησης όσο και του συνόλου των Δημόσιων Οργανισμών...».

(από την εισαγωγή του βιβλίου)

ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ [1837-1937] ΚΑΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ

Κώστας Γαβρόγλου, Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Χάιδω Μπάρκουλα
Το Πανεπιστήμιο Αθηνών [1837-1937] και η Ιστορία του 

Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2014
387 σελ. με α/μ εικόνες
ISBN 978-960-524-413-2
Τιμή 35,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 31,50 

Το βιβλίο πραγματεύεται την πολύπλευρη παρουσία και φυσιογνωμία του Πανεπιστημίου Αθηνών, του πρώτου ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος του ελληνικού κράτους. Επιχειρείται μια συνθετική μελέτη και αφήγηση της ιστορίας του κατά τον πρώτο αιώνα της ζωής του, από την ίδρυσή του έως και τον Μεσοπόλεμο, μέσα από έναν συνεχή διάλογο με προηγούμενες αλλά και σύγχρονες ιστοριογραφικές προσεγγίσεις και με την αξιοποίηση του πλουσιότατου αρχείου του. Με επίκεντρο τους σημαντικότερους σταθμούς της ιστορικής διαδρομής του, αναδεικνύεται ο κεντρικός ρόλος του Πανεπιστημίου ως του κατεξοχήν εκπαιδευτικού επιστημονικού φορέα ο οποίος λειτούργησε με σκοπό την πλήρη ένταξη της Ελλάδας στη χορεία των ευρωπαϊκών κρατών, αφενός υπερασπίζοντας το εξέχον ιστορικό παρελθόν του ελληνικού έθνους-κράτους ─με έμφαση στην αρχαιότητα, τη μήτρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού─ και αφετέρου συμβάλλοντας στην επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξη της χώρας.

Κεντρικοί άξονες που διατρέχουν την αφήγηση είναι η σχέση του ιδρύματος με την πολιτική εξουσία, η θέση του στο πλαίσιο της Μεγάλης Ιδέας, ο ρόλος του στη διαμόρφωση της έννοιας και των πρακτικών της επιστήμης και στη στελέχωση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, καθώς και η συμβολή του διδακτικού προσωπικού και του φοιτητικού σώματος στη συγκρότηση της δημόσιας σφαίρας. Παράλληλα, τίθεται μια σειρά από νέα ερευνητικά ερωτήματα, και επιχειρείται μια πρώτη συσχέτισή τους με πλευρές της ιστορίας του ιδρύματος που δεν έχουν μελετηθεί αναλυτικά (οικονομική αυτοτέλεια, συμβολή εργαστηρίων, μου­σείων, κλινικών κ.ά.), με το πλήθος των ευθυνών και αρμοδιοτήτων που το πανεπιστήμιο ανέλαβε με την πάροδο του χρόνου καλύπτοντας κοινωνικά αιτούμενα, και με τον ιδεολογικό του ρόλο. Ο τόμος εικονογραφείται με πλούσιο και σπάνιο φωτογραφικό και αρχειακό υλικό.

(πηγή: από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

 

ΝΑΥΣΙΚΑ ΠΑΣΤΡΑ (1921-2011)

Ναυσικά Πάστρα (1921-2011) Nausica Pastra
 
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Επιμέλεια: Εμμανουήλ Μαυρομάτης, Βασιλική Βαγενού, Μιχάλης Κύρκος
Θεσσαλονίκη, Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Συλλογή Κωστάκη 2014
423 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-93-5781-4 
Τιμή 30.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 27.00 € 

«Η Ναυσικά Πάστρα, μια σημαίνουσα φυσιογνωμία της μεταπολεμικής τέχνης, αφιέρωσε τη ζωή της στην μελέτη και την κατανόηση των πρωτεϊκών γεωμετρικών σχημάτων.

Με το συνδυασμό του τετραγώνου και του κύκλου και την ογκομετρική απόδοσή τους σε κύβο και σφαίρα, έβαλε τη βάση για τη δημιουργία ενός δυνάμει εργαστηρίου του οποίου οι εφαρμογές και τα αναπτύγματα μπορούν να «κτίσουν» ένα σύμπαν. Με μεγάλη αφοσίωση, συνέπεια και συστηματικότητα διερεύνησε το ρόλο αυτών των σχημάτων, όχι μόνο στην ιστορία της τέχνης, αλλά γενικότερα σε αυτήν της οπτικής αντίληψης, τόσο του περιβάλλοντος κόσμου όσο και αυτού του μικροσκοπίου. Το Σύνεκτρον, όπως ονόμασε τον μαθηματικό-μουσικό τύπο που επινόησε, της επέτρεψε να αναδείξει τις ατέρμονες δυνατότητες, ανάπτυξης, επέκτασης, μεταμόρφωσης, αλληλουχίας και δόμησης του χώρου.

Με επιστημονική μεθοδολογία επεξεργάστηκε ζητήματα μαθηματικών σχέσεων που αφορούν το χώρο και την οργάνωσή του, αλλά και την αρμονία, που βασίζεται στην ισορροπία των συσχετισμών των τρισδιάστατων γεωμετρικών σχημάτων με το κενό και το φως…»

Κατερίνα Κοσκινά

Πρόεδρος ΔΣ του ΚΜΣΤ

(από την εισαγωγή του βιβλίου)


 

ΚΑΡΟΛΟΣ ΤΣΙΖΕΚ. 7 ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ. ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ

Κάρολος Τσίζεκ. 7 Δεκαετίες. Ιστορική Αναδρομή στο Έργο του / Karel Cizek. 7 Decades. A Historical Retrospective of his Work
 
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Θεσσαλονίκη, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης 2013
163 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-6777-19-6
Τιμή 15,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 13,50 €




Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Κοινωφελές Ίδρυμα "ΧΑΡΙΛΑΟΣ Κ. ΚΕΡΑΜΕΥΣ" τιμούν τον πολυσχιδή καλλιτέχνη Κάρολο Τσίζεκ με μια έκδοση που περιλαμβάνει την εβδομηκονταετή εικαστική του δημιουργία. Πρόκειται για μία ελάχιστη ανταπόδοση ευγνωμοσύνης και ευχαριστίας στο σπουδαίο δημιουργό, που το 2012 αποφάσισε να δωρίσει το σύνολο του εικαστικού του έργου στη μόνιμη συλλογή του ΜΜΣΤ.

Γεννημένος στην Ιταλία από Τσέχους γονείς, ο Κάρολος Τσίζεκ ανήκει στη γενιά εκείνων των δημιουργών που στιγμάτισαν την πολιτιστική παραγωγή της Θεσσαλονίκης. Γραφίστας, ζωγράφος, μεταφραστής, λογοτέχνης και ποιητής με πλούσια εκθεσιακή και εκδοτική δραστηριότητα, συνεργάστηκε με τα πλέον σημαντικά λογοτεχνικά περιοδικά της πόλης, όπως τον Κοχλία και τη Διαγώνιο. Όπως σημειώνει ο Ντένης Ζαχαρόπουλος, καλλιτεχνικός διευθυντής του ΜΜΣΤ: "Η πόλη της Θεσσαλονίκης λειτούργησε εκείνη την εποχή σαν μυστική δίοδος της Ελλάδας, απ' όπου περνούσαν οι "αιρετικές" σύγχρονες τάσεις. Ο Τσίζεκ πέρασε από αυτή τη δίοδο και κινήθηκε προς μια πιο διεθνιστική εικαστικά κατεύθυνση αξιοποιώντας τα διδάγματα του μοντερνισμού και το πλούσιο πολυπολιτισμικό του υπόβαθρο.".

(πηγή: Μακεδονικό Μουσειο Σύγχρονης Τέχνης)

THE DESIRE FOR FREEDOM. ART IN EUROPE SINCE 1945. BEYOND BOUNDARIES / Η ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 1945. ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ

The Desire for Freedom
Art in Europe since 1945.Beyond boundaries / Η Τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945. Πέρα από τα σύνορα

Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Θεσσαλονίκη, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης 2014
285 σελ. με έγχρωμες εικόνες
ISBN 978-960-6777-24-0
Τιμή 25,00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 22,50 €





The Desire for Freedom: Το project "O Πόθος για την Ελευθερία" συνιστά ουσιαστικά μια πρώτη προσπάθεια να ιδωθεί η τέχνη μετά το 1945 σε ένα πανευρωπαϊκό πλαίσιο, χωρίς τα συνήθη ιδεολογικά όρια που επέβαλλε ο Ψυχρός Πόλεμος.

Το project αποτελεί πρωτοβουλία της Monika Flacke και παρουσιάστηκε στο Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο του Βερολίνου (Deutsches Historisches Museum) από τις 17 Οκτωβρίου 2012 έως τις 14 Φεβρουαρίου 2013 καθώς επίσης στο Palazzo Reale του Μιλάνο ενώ αντίστοιχες εκθέσεις διοργανώθηκαν στο Collegium Hungaricum, Βερολίνο και το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Κρακοβίας. Παράλληλες εκθέσεις έχουν προγραμματιστεί στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Dox της Πράγας και στην Εθνική Πινακοθήκη του Σεράγεβο.

Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης επιλέχθηκε να παρουσιάσει μια παράλληλη έκθεση εκπροσωπώντας την Ελλάδα και την εικαστική θέση της εντός του πανευρωπαϊκού πλαισίου.

H έκθεση "Η τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945: Πέρα από Σύνορα" στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. 
Η έκθεση στο ΜΜΣΤ παρουσιάζει την ευρωπαϊκή καλλιτεχνική πραγματικότητα μέσα από την παρουσία Ελλήνων καλλιτεχνών που είναι διάσπαρτοι σε όλη την Ευρώπη και τις σχέσεις που αναπτύσσουν με καλλιτέχνες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή κοινωνικές ομάδες που ζουν επίσης εκπατρισμένοι, εξόριστοι, μετανάστες ή απλά περιηγητές του ευρωπαϊκού πολιτιστικού ορίζοντα. Μέσα από εμβληματικά έργα και ανέκδοτα ντοκουμέντα, αναδεικνύονται οι σύνθετες ευρωπαϊκές σχέσεις που ανέπτυξε από το 1945 έως την εποχή μας μια σειρά ανθρώπων οι οποίοι για να υποστηρίξουν τα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μετακινούνται από το ένα μέρος στο άλλο τόσο γεωγραφικά όσο και νοητικά, ιδεολογικά και καλλιτεχνικά.

Ο 20ός αιώνα, υπήρξε ο πιο φωτεινός και συνάμα ο πιο σκοτεινός αιώνας της ιστορίας. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι καλλιτέχνες και τα καλλιτεχνικά κινήματα σε όλη την Ευρώπη βρέθηκαν αναγκαστικά σε αντιπαράθεση με έναν κόσμο ερειπίων και μια δυναμική κοινωνικού διαλόγου και κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε μια εποχή που έθετε πλέον επιτακτικά το ζήτημα του ρόλου και της ταυτότητας του έργου και του καλλιτέχνη.

Η Ελλάδα προπολεμικά, είχε ζήσει δραματικά την αντίθεση μοντερνισμού και παράδοσης μέσα από την κυριαρχία μιας εθνικιστικής κι εσωστρεφούς ερμηνείας του μοντερνισμού. Μεταπολεμικά, οι καλλιτέχνες προσπαθώντας να συνδέσουν την τύχη τους με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα που προσπαθεί να ξεφύγει από τα τραύματα του φασισμού και κάθε είδους εσωστρέφειας σε όλα τα επίπεδα του δημόσιου βίου, είναι αναγκασμένοι σε μεγάλο βαθμό να εκπατριστούν και συμμετέχουν στις διεθνείς εξελίξεις.

(πηγή: Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης)

ΑΙΔΩΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΗ. ΑΤΟΜΙΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ, ΠΡΑΞΗ ΚΑΙ ΕΥΘΥΝΗ ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

Bernard Williams
Αιδώς και ανάγκη. Ατομική βούληση, πράξη και ευθύνη στην αρχαία Ελλάδα

Μετάφραση: Βαρβάρα Σπυροπούλου

Επιμέλεια: Τάσος Νικολόπουλος

Αθήνα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2014
349 σελ.
ISBN 978-960-221-614-9
Τιμή 21,30 / στο βιβλιοπωλείο μας 19,17 €



Γιατί μας συναρπάζει σήμερα ο Όμηρος; Γιατί μας γοητεύουν οι τραγικοί; Πώς, με δεδομένες τις κοινωνικές, πολιτικές και πολιτισμικές διαφορές του νεότερου από τον αρχαιοελληνικό κόσμο, οι σημερινοί (δυτικοί τουλάχιστον) άνθρωποι συνομιλούν, συγκινούνται ή ενθουσιάζονται με έργα που δημιουργήθηκαν πριν από εικοσιπέντε αιώνες;

Ο Μπέρναρντ Ουίλιαμς, ένας από τους μεγαλύτερους και πιο ιδιότυπους φιλοσόφους του 20ού αιώνα, επιχείρησε να απαντήσει σ’ αυτό το κρίσιμο ερώτημα στις περίφημες διαλέξεις Sather που έδωσε στο Μπέρκλεϋ το 1989. Προϊόν αυτών των διαλέξεων (η πρόσκληση στις οποίες θεωρείται από την κοινότητα των κλασικών φιλολόγων ένα είδος Βραβείου Νόμπελ), το παρόν βιβλίο προσεγγίζει τα ομηρικά έπη και τις τραγωδίες όχι μόνο στη φιλοσοφική αλλά και στην ίδια τη λογοτεχνική τους υπόσταση, αναδεικνύοντας μεταξύ άλλων τα ηθικά ζητήματα της ατομικής βούλησης, της εμπρόθετης δράσης, της αναγκαιότητας και της ευθύνης. Και διαπιστώνει ότι, παρά την απόσταση που μας χωρίζει –ιδίως σ’ ό,τι αφορά τον ρόλο των υπερφυσικών δυνάμεων– «οι σημερινές ηθικές αντιλήψεις μας είναι πολύ πλησιέστερες στις ιδέες των αρχαίων Ελλήνων απ’ ό,τι συνήθως υποθέτουμε».


«Αυτό που βρίσκω ιδιαίτερα εντυπωσιακό στο παρόν βιβλίο είναι η φιλοσοφική αναμέτρηση του Ουίλιαμς με εξέχοντα κείμενα που κατά σύμβαση αποκαλούνται λογοτεχνικά. Με την καθοδήγησή του, που συνιστά πρότυπο αυτής της πρακτικής, οι πρωταγωνιστικοί χαρακτήρες στον Όμηρο και την ελληνική τραγωδία γίνονται εφαλτήριο ηθικού και ψυχολογικού στοχασμού χωρίς να χάνουν την ιδιαιτερότητά τους στα εκάστοτε συμφραζόμενα. Κι αυτό ακριβώς, πιστεύω, ήθελε να πετύχει ο Ουίλιαμς στην προσπάθειά του να κάνει την ηθική φιλοσοφία ένα εγχείρημα πιστό στην περιπλοκότητα της ανθρώπινης ζωής όπως αυτή βιώνεται στην πραγματικότητα ή απεικονίζεται λαμπρά στη φαντασία.»

A.A. Long

«Έξοχο, απαιτητικό, ανησυχητικό.»

Bernard Knox

«Αρνούμενος ότι η νεότερη ηθική αντίληψη είναι απλώς μια προοδευτική εκδοχή της ελληνικής σκέψης, ο Ουίλιαμς διατείνεται ότι οι ιδέες των αρχαίων μπορούν να φωτίσουν τις δικές μας . . . Γραμμένο με σαφήνεια, στέρεη επιχειρηματολογία και προσεκτική τεκμηρίωση, το βιβλίο ενδιαφέρει τόσο τους κλασικούς φιλολόγους όσο και τους φιλοσόφους.»

Robert Hoffman

«Μια εκθαμβωτικά ευφυής και επιδέξια πολεμική...ένα πρότυπο φιλοσοφικής διαύγειας. Και μολονότι εξαιρετικά σοβαρή, συχνά πιάνουμε έναν ειρωνικό τόνο στη φωνή του συγγραφέα.»

Richard Jenkyns, New York Times Book Review

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

O Bernard Arthur Owen Williams γεννήθηκε το 1929 στο Έσσεξ της Αγγλίας. Φοίτησε στο Balliol College της Οξφόρδης και δίδαξε φιλοσοφία στα πανεπιστήμια του Καίμπριτζ, της Καλιφόρνιας και της Οξφόρδης. Υπήρξε μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Αγγλικής Εθνικής Όπερας (ENO) για είκοσι χρόνια. Πέθανε το 2003 κατά τη διάρκεια διακοπών στη Ρώμη.

Ο Oυίλιαμς, που έχει χαρακτηριστεί «αναλυτικός φιλόσοφος με ψυχή ουμανιστή», έγινε διεθνώς γνωστός για την προσπάθειά του να επαναπροσανατολίσει την ηθική φιλοσοφία στην ιστορία, τον πολιτισμό, την πολιτική και την ψυχολογία, ιδιαίτερα δε στους αρχαίους Έλληνες. Υπήρξε, σύμφωνα με τους Times, ο «πιο λαμπρός και πιο σημαντικός βρετανός ηθικός φιλόσοφος της εποχής του». Έργα του είναι: Morality: An Introduction to Ethics (1972), Problems of the Self (1973), Utilitarianism: For and Against (μαζί με τον J.J.C. Smart, 1973), Descartes: The Project of Pure Inquiry (1978), Moral Luck (1981), Ethics and the Limits of Philosophy (1985) [ελλ. έκδ. Η ηθική και τα όρια της φιλοσοφίας, Αρσενίδης], Shame and Necessity (1993), Making Sense of Humanity (1995), The Great Philosophers: Plato (1998) [Πλάτων, Ενάλιος], Truth and Truthfulness: An Essay in Genealogy (2002), The Sense of the Past: Essays on the History of Philosophy (2005), In the Beginning was the Deed: Realism and Moralism in Political Argument (2005), Philosophy as a Humanistic Discipline (2005), On Opera (2006).

Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥ ΧΡΕΩΜΕΝΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Maurizio Lazzarato
Η κατασκευή του χρεωμένου ανθρώπου

Μετάφραση: Γιώργος Καράμπελας
Αθήνα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2014
190 σελ.
ISBN 978-960-221-609-5
Τιμή 13,85 € / στο βιβλιοπωλείο μας 12,44 €



«Με τη γέννηση δεν μας κληροδοτείται πλέον το προπατορικό αμάρτημα αλλά το χρέος των προηγούμενων γενεών... Αν άλλοτε ήμασταν υπόχρεοι στην κοινότητα, στους θεούς, στους προγόνους, στο εξής είμαστε υπόχρεοι στον “θεό” Κεφάλαιο.»


Το χρέος, ιδιωτικό και δημόσιο, φαίνεται σήμερα να είναι μια κεφαλαιώδης έγνοια των οικονομικών και πολιτικών υπευθύνων. Ωστόσο, αντί να αποτελεί απειλή για την καπιταλιστική οικονομία, βρίσκεται στην καρδιά του νεοφιλελεύθερου εγχειρήματος. Σ’ αυτή την πιο πρωτότυπη και ρηξικέλευθη από τις πρόσφατες μελέτες για την κρίση χρέους, ο Μαουρίτσιο Λατσαράτο, υποστηρίζει ότι το χρέος είναι πριν απ’ όλα μια πολιτική κατασκευή και η σχέση πιστωτή-οφειλέτη η θεμελιώδης κοινωνική σχέση του κόσμου μας. Ξαναδιαβάζοντας ένα παραγνωρισμένο κείμενο του Μαρξ, καθώς και έργα του Νίτσε, του Ντελέζ, του Γκουαταρί και του Φουκώ, δείχνει ότι το χρέος δεν ανάγεται απλώς σ’ έναν οικονομικό μηχανισμό. είναι ταυτόχρονα μια τεχνική διακυβέρνησης και ελέγχου των ατομικών και των συλλογικών υποκειμένων, που επιδιώκει να περιορίσει την αβεβαιότητα ως προς το χρόνο και τις συμπεριφορές των κυβερνωμένων. Προκειμένου να «τιμήσουμε τις υποχρεώσεις μας», καλούμαστε να γίνουμε «επιχειρηματίες του εαυτού μας», «διαχειριστές» της ζωής μας και του «ανθρώπινου κεφαλαίου» μας, με αποτέλεσμα να ανατρέπεται και να αναμορφώνεται όλος ο φυσικός, ψυχοδιανοητικός και συναισθηματικός μας ορίζοντας. Υπάρχει άραγε έξοδος από τη δεινή αυτή συνθήκη του χρεωμένου ανθρώπου;

Συμπεριλαμβάνεται νεότερη εισαγωγή του συγγραφέα με τίτλο «Χρέος και λιτότητα στην Ευρώπη και την Ελλάδα»

«Το χρέος εκλύει μια δική του “ηθική”, διαφορετική και συνάμα συμπληρωματική προς την ηθική της εργασίας. Στο ζεύγος “προσπάθεια-ανταμοιβή” της ιδεολογίας της εργασίας προστίθεται η ηθική της υπόσχεσης (να τιμά κανείς το χρέος του) και της ενοχής (επειδή το απέκτησε) . . . Η “ηθική” του χρέους οδηγεί σε μια ηθικοποίηση του άνεργου, του “υποστηριζόμενου”, του χρήστη του κράτους πρόνοιας, αλλά συγχρόνως και ολόκληρων λαών. Η εκστρατεία του γερμανικού τύπου ενάντια στους παρασιτικούς και ανεπρόκοπους Έλληνες μαρτυρεί τη βία της ενοχής που εκλύει η οικονομία του χρέους. Τα μαζικά μέσα, οι πολιτικοί, οι οικονομολόγοι, όταν μιλούν για το χρέος, δεν έχουν παρά ένα μήνυμα να μεταδώσουν: “εσείς φταίτε”, “είστε ένοχοι”. Οι Έλληνες τεμπελιάζουν κάτω από τον ήλιο, ενώ οι Γερμανοί προτεστάντες μοχθούν για το καλό της Ευρώπης και της ανθρωπότητας κάτω από έναν σκυθρωπό ουρανό…»
Μ.Λ.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο Maurizio Lazzarato, Ιταλός κοινωνιολόγος, φιλόσοφος και ακτιβιστής, γεννήθηκε το 1955. Στο τέλος της δεκαετίας του 1970, μετά τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα και τη δράση του στο κίνημα της «Εργατικής Αυτονομίας», κατέφυγε μόνιμα στο Παρίσι. Εκεί μελετά, ως αυτόνομος ερευνητής, την εργατική δύναμη και την άυλη εργασία, την οντολογία της εργασίας και την επισφάλεια, τον γνωσιακό καπιταλισμό και τη βιοπολιτική, τα «μετασοσιαλιστικά» κινήματα, τον ακτιβισμό και την τέχνη. Είναι ιδρυτικό μέλος και συντάκτης του περιοδικού Multitudes, ερευνητής στο κέντρο Matisse/CNRS (Université Paris I) και μέλος του Collège International de Philosophie. Έργα του είναι: Lavoro immateriale: Forme di vita e produzione di soggettività, Les Révolutions du capitalisme, Le Gouvernement des inégalités: Critique de l’insécurité néolibérale, Expérimentations politiques.


 

ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟΥ. ΕΠΙΤΕΛΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Μεταμορφώσεις του εθνικισμού. Επιτελέσεις της συλλογικής ταυτότητας στην Ελλάδα
 
Κείμενα: συλλογικό
Επιμέλεια: Έφη Πλεξουσάκη
Αθήνα, Εκδόσεις Αλεξάνδρεια 2014
515 σελ.
ISBN 978-960-221-612-5
Τιμή 22,36 € / στο βιβλιοπωλείο μας 20,12



Ποιές μορφές παίρνει ο εθνικισμός την εποχή της παγκοσμιοποίησης; Πώς μετασχηματίζονται το περιεχόμενο και οι προσανατολισμοί του προκειμένου να προσαρμοστούν στις συνθήκες της κρίσης ή ακόμη και της υπέρβασης του εθνικού κράτους; Πώς συναρθρώνονται υποεθνικά, εθνικά και υπερεθνικά στοιχεία στην ανασημασιοδότηση των συλλογικών ταυτοτήτων σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, ιδιαίτερα την περίοδο κατά την οποία εντείνονται διεργασίες εξευρωπαϊσμού;

Στο παρόν βιβλίο ο σύγχρονος εθνικισμός και τα παράγωγά του δεν προσεγγίζονται μέσα από γενικευτικές κρίσεις που επιτρέπουν είτε τη νομιμοποίηση είτε την καταγγελία τους. Αντίθετα, ο τόπος και το έθνος ιστορικοποιούνται και αντιμετωπίζονται ως επιτελεστικές πρακτικές, το περιεχόμενο των οποίων διερευνάται σε διαφορετικά συμφραζόμενα της ελληνικής κοινωνίας -- στη λαϊκή θρησκεία, την πολιτική ρητορεία, τη μουσική, την κατανάλωση, την παραγωγή και κυκλοφορία προϊόντων. Οι επιτελέσεις του τόπου και του έθνους μελετώνται, όχι μόνο από τα πάνω αλλά και από τα κάτω, σε πολλαπλά επίπεδα: από τη λαϊκή ιστορική συνείδηση και τις γηγενείς αρχαιολογίες ή τις αυτοσχέδιες γεωγραφίες ώς τις επιδράσεις του ευρωπαϊκού φυλετικού λόγου· και από την ευρωπαϊκή διάσταση υλικών μορφών όπως η ολυμπιακή φλόγα ώς την τοπική διαχείριση του «πολιτισμού» μέσα από συζητήσεις για την αυθεντικότητα, την κατοχύρωση πνευματικών δικαιωμάτων ή τα Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης στον αγροτικό χώρο.

Οι μεταμορφώσεις του εθνικισμού αντανακλούν την αξιοθαύμαστη ικανότητά του να εμπλέκει τα ίδια τα υποκείμενα στην αναπαραγωγή του αλλά και τη μεγάλη του αντοχή στο νέο μεταεθνικό περιβάλλον. Μαρτυρούν, εν τέλει, την πολυδιάστατη και αντιφατική του σχέση με τις δυνάμεις που (υποτίθεται) τον απειλούν.

(από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η Έφη Πλεξουσάκη είναι επίκουρη καθηγήτρια Κοινωνικής Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΝΕΛΛΗΣ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ ΣΤΟ ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΟΥ ΜΙΕΤ

 ΝΕΛΛΗ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΖΑΛΑΔΑ ΤΩΝΝ ΧΡΩΜΑΤΩΝ

Η ΣΑΓΗΝΗ ΤΗΣ ΓΡΑΜΜΗΣ

στο Βιβλιοπωλείο – Τσιμισκή 11, Θεσσαλονίκη  

Η Ναταλία Μελά κοιμάται στο εργαστήριό της, περ. 1949.
Τέμπερα σε χαρτί, 23 x 33,1 εκ. Ανήκει στην καλλιτέχνιδα

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης διοργανώνει και παρουσιάζει την έκθεση ζωγραφικής της Νέλλης Ανδρικοπούλου με τίτλο Η ζαλάδα των χρωμάτων, η σαγήνη της γραμμής.

Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 6 Ιουνίου 2014 στις 20:00 στο Βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη (Τσιμισκή 11) και θα διαρκέσει έως τις 9 Αυγούστου 2014. Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο 10:00-15:00, Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 10:00-21:00. Είσοδος ελεύθερη για το κοινό.

«Όσο και αν ακούγεται παράξενο, πριν γίνω ζωγράφος στον ξύπνο μου υπήρξα ζωγράφος στον ύπνο μου! Στην Πόλη, όπου γεννήθηκα, το παιδικό μου όνειρο με μετέφερε μια νύχτα στο κέντρο μιας στενόμακρης αίθουσας που τους τοίχους της στόλιζαν ζωγραφιές μου. Όρθια εκεί, ήμουν πολύ συγκινημένη. Ξάφνου πάγωσα – ίσως να είχα ξεσκεπαστεί», σημειώνει η ίδια η ζωγράφος Νέλλη Ανδρικοπούλου στον κατάλογο της έκθεσης.

Η απόγνωση, 1954.

Τέμπερα σε χαρτόνι, 28 x 18 εκ. Συλλογή Ν. Π. Παΐσιου

Άγνωστη τόσο στο ευρύ κοινό όσο και στους ειδικούς, η Ανδρικοπούλου αποτελεί μία από τις πλέον ιδιαίτερες καλλιτεχνικές φυσιογνωμίες των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων. Γεννήθηκε το 1921 στην Κωνσταντινούπολη, και το 1936 η οικογένειά της μετακόμισε στην Ελλάδα. Το 1939 γράφτηκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το 1943 μπήκε στο εργαστήριο του Μιχάλη Τόμπρου, προκειμένου να σπουδάσει γλυπτική. Τα Χριστούγεννα του 1945 σαλπάρισε –μαζί με αρκετούς άλλους– με το θρυλικό λίμπερτυ «Ματαρόα», και έμεινε στο Παρίσι σπουδάζοντας γλυπτική. Εκεί, τον Μάιο του 1947, εξέθεσε στην Πανεπιστημιούπολη γλυπτικά και ζωγραφικά της έργα, μαζί με άλλους Έλληνες υποτρόφους, τον Κώστα Κουλεντιανό, τον Μέμο Μακρή κ.ά. Στα τέλη του 1947 επέστρεψε στην Αθήνα και το 1949 έγινε μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας «Αρμός». Έλαβε μέρος –με ζωγραφικά έργα και σχέδια– στην έκθεση της ομάδας, στο Ζάππειο, τον Δεκέμβριο του 1949, καθώς και στην έκθεση που πραγματοποίησε ο «Αρμός» στη Θεσσαλονίκη, τον Μάιο του 1950. Είχε ήδη γνωρίσει τον Νίκο Εγγονόπουλο, στην Πανελλήνιο του 1948, τον οποίο και παντρεύτηκε τον Μάρτιο του 1950. Όμως, ο γάμος της με τον Εγγονόπουλο την απομάκρυνε σταδιακά από την τέχνη. Το 1954 το ζευγάρι χώρισε και η Ανδρικοπούλου ξεκίνησε μια νέα σταδιοδρομία ως ξεναγός, συνεχίζοντας να ζωγραφίζει και, κυρίως, να σχεδιάζει. Από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 χρονολογείται το πλούσιο μεταφραστικό και λογοτεχνικό της έργο, με τα βιβλία της να έχουν περισσότερο αυτοβιογραφικό χαρακτήρα, όπως τα Επί τα ίχνη του Εγγονόπουλου (εκδόσεις Ποταμός, 2003) και Το ταξίδι του «Ματαρόα» (εκδόσεις Εστία, 2007).

Λουόμενοι στη Φασουλού της Σίφνου, 1982.

Μελάνι σε χαρτί, 24,5 x 34,5 εκ. Ανήκει στην καλλιτέχνιδα

Η έκθεση που διοργανώνεται στο βιβλιοπωλείο του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη αποτελεί μια επιλογή από τα έργα που παρουσιάσθηκαν στην αντίστοιχη έκθεση στο Μέγαρο Εϋνάρδου στην Αθήνα, η οποία και υπήρξε, στην πραγματικότητα, η πρώτη έκθεση της ζωγράφου μετά το 1950 και ταυτόχρονα η πρώτη της αναδρομική παρουσίαση. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για σχέδια και υδατογραφίες, και δευτερευόντως για ελαιογραφίες και τέμπερες από τα χρόνια των σπουδών της στην Αθήνα και στο Παρίσι, από την εποχή που βρισκόταν σε στενή επαφή με τους καλλιτέχνες του «Αρμού» (τον Γιάννη Μόραλη, τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Νικόλαο Χατζηκυριάκο-Γκίκα, τον Νίκο Νικολάου, τη Ναταλία Μελά, τον Μίνω Αργυράκη κ.ά.), από την περίοδο του γάμου της με τον Εγγονόπουλο, αλλά και αργότερα, από τα ταξίδια της ανά την Ελλάδα (ιδίως στα νησιά του Αιγαίου). Μέσα από τα έργα αυτά ανασυντίθεται το κλίμα της δεκαετίας του ’40 και του ’50, φωτίζονται τα δύσκολα μετεμφυλιακά χρόνια αλλά και η σχέση της Ανδρικοπούλου με τον Εγγονόπουλο, ενώ στα σχέδια των επόμενων δεκαετιών αναπαρίσταται η Ελλάδα καθώς αλλάζει δραματικά κάτω από την καταιγιστική επίδραση του τουρισμού.

INFO – Έκθεση Νέλλης Ανδρικοπούλου «Η ζαλάδα των χρωμάτων, η σαγήνη της γραμμής»










Η έκθεση θα εγκαινιαστεί την Παρασκευή 6 Ιουνίου 2014 στις 20:00

Διάρκεια
Παρασκευή 6 Ιουνίου έως Σάββατο 9 Αυγούστου 2014

Ωράριο λειτουργίας
Δευτέρα, Τετάρτη, Σάββατο 10:00-15:00
Τρίτη, Πέμπτη, Παρασκευή 10:00-21:00

Η είσοδος είναι ελεύθερη στο κοινό

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2310 288.036, fax: 2310 226.460

bookstore-thessaloniki@miet.gr
http://www.miettsimiski11.blogspot.com