ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΤΗΣ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Gerald M. Edelman & Giulio Tononi

Το σύμπαν της συνείδησης

Πώς η ύλη γίνεται φαντασία

Απόδοση στα ελληνικά: Βασιλική Βακάκη

Επιστημονική επιμέλεια: Νεκτάριος Ταβερναράκης

Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης 2008

450 σελ., τιμή 26.00 € / στο βιβλιοπωλείο μας 22.10 €

Τί συμβαίνει στο μυαλό μας όταν κάνουμε μια σκέψη; Πώς γεννιέται ο φαντασμαγορικός κόσμος της συνειδητής εμπειρίας από τα φυσικά γεγονότα που συντελούνται σε μια χούφτα ζελατινώδη ιστό; Επιστήμονες και φιλόσοφοι αναζητούν εδώ και αιώνες απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, αλλά μέχρι σήμερα δεν είχαν καταφέρει να τις στηρίξουν σε αποτελέσματα επιστημονικών πειραμάτων.

Στο «Σύμπαν της συνείδησης», ο Edelman αναπτύσσει περαιτέρω τις ριζοσπαστικές ιδέες που εισηγήθηκε στην εξαιρετική τριλογία του «Νευρωνικός Δαρβινισμός», «Τοποβιολογία», «Το από μνήμης παρόν», διαμορφώνοντας για πρώτη φορά μια εμπειρικά θεμελιωμένη και ολοκληρωμένη θεωρία για τη συνείδηση. Οι Edelman και Tononi περιγράφουν την τεχνολογικά ιδιοφυή ανίχνευση ανεπαίσθητων ηλεκτρικών ρευμάτων στον εγκέφαλο, καθώς και των εγκεφαλικών κυμάτων που συσχετίζονται με συγκεκριμένες ενσυνείδητες εμπειρίες.

 Γενική ανατομία του εγκεφάλου

Τα αποτελέσματα της πρωτοποριακής εργασίας τους θέτουν υπό αμφισβήτηση πολλές ευρέως διαδεδομένες απόψεις για τη συνείδηση. Στηρίζοντας τις θέσεις του Φρόυντ, οι συγγραφείς δείχνουν ότι αυτό που ονομάζουμε υποσυνείδητο απορροφά πολύ μεγαλύτερο μέρος της εγκεφαλικής δραστηριότητας απ’ ό, τι πιστεύαμε έως τώρα. Τέλος, έρχονται σε ρήξη με την έννοια της συνείδησης ως ενιαίας οντότητας, υποστηρίζοντας ότι κάθε άνθρωπος έχει το δικό του, μοναδικό “αποτύπωμα συνείδησης”, υπογραμμίζοντας έτσι την καίρια σημασία της ανθρώπινης ατομικότητας.