Ιστορώντας την Υπέρβαση. Από την παράδοση του Βυζαντίου στη νεώτερη τέχνη / Depicting Transcendence. From Byzantine tradition to modern art
Κατάλογος έκθεσης
Κείμενα: συλλογικό
Επιμέλεια έκδοσης:
Χρήστος Φ. Μαργαρίτης
Άνδρος, Ίδρυμα Βασίλη
και Ελίζας Γουλανδρή 2013
319 σελ. με έγχρωμες
και α/μ εικόνες
ISBN 978-960-8104-44-0
Τιμή 38,54 € / στο βιβλιοπωλείο μας
36,61 €
«...Η βυζαντινή τέχνη, σε όλες τις εκφάνσεις, είναι δεδομένο ότι επηρέασε τη νεώτερη και τη σύγχρονη εικονογραφική ιστοριογραφία με πλείστα εικονιστικά και τεχνοτροπικά στοιχεία, με τον τρόπο που και η εκκλησιαστική ποίηση και υμνολογία τροφοδότησε τη νεώτερη λογοτεχνική έκφραση και η ψαλτική βυζαντινή μουσική τα νεώτερα μουσικά ακούσματα, ιδιαίτερα της Ανατολής. Το αμιγές και μονοσήμαντο είναι άλλωστε έννοιες που δεν συμβιβάζονται με την εξέλιξη στην τέχνη. Η αισθητική, ή η όποια καλλιτεχνική συγκίνηση, δεν προκαλείται από μονοδιάστατες εκδοχές, αλλά από τη μείξη στοιχείων τα οποία, με συγκλίσεις ή αποκλίσεις, δημιουργούν εφαλτήρια για νέα αισθητικά δεδομένα, νέες σχολές σκέψης και νέα καλλιτεχνικά ρεύματα.
[...] Ευνόητο είναι ότι ο σκοπός αυτού του αφιερώματος δεν αφορά στο να επαναληφθούν στερεότυπες θέσεις που αφορούν στη βυζαντινή τέχνη, αλλά στην ανάδειξη των επιδράσεων και επιρροών που δέχθηκαν νεώτεροι Έλληνες ζωγράφοι από τα βυζαντινά και τα μεταβυζαντινά πρότυπα και στον τρόπο με τον οποίο τα συνέδεσαν με τις ανατρεπτικές αλλαγές που γνώρισε η τέχνη κατά τον περασμένο αιώνα.
Στόχος είναι να αναδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο καλλιτέχνες της νεώτερης γενιάς, που είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να βιώσουν από κοντά αυτές τις ριζικές αλλαγές, διαμένοντας ή απλώς ταξιδεύοντας σε μεγάλα καλλιτεχνικά κέντρα, όπως το Παρίσι, το Μόναχο, τη Βιέννη, τη Νέα Υόρκη αλλά και στην Ελλάδα, στις κοιτίδες του βυζαντινού πολιτισμού, όπως το Άγιον Όρος, τα Μετέωρα ή τον Μυστρά, προσέλαβαν, αφομοίωσαν, αξιοποίησαν, και ενέταξαν στους εικαστικούς τους προβληματισμούς στοιχεία της παράδοσης και του Μοντερνισμού, συμβάλλοντας έτσι και στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος γιαν τη βυζαντινή τέχνη...»
«...Η βυζαντινή τέχνη, σε όλες τις εκφάνσεις, είναι δεδομένο ότι επηρέασε τη νεώτερη και τη σύγχρονη εικονογραφική ιστοριογραφία με πλείστα εικονιστικά και τεχνοτροπικά στοιχεία, με τον τρόπο που και η εκκλησιαστική ποίηση και υμνολογία τροφοδότησε τη νεώτερη λογοτεχνική έκφραση και η ψαλτική βυζαντινή μουσική τα νεώτερα μουσικά ακούσματα, ιδιαίτερα της Ανατολής. Το αμιγές και μονοσήμαντο είναι άλλωστε έννοιες που δεν συμβιβάζονται με την εξέλιξη στην τέχνη. Η αισθητική, ή η όποια καλλιτεχνική συγκίνηση, δεν προκαλείται από μονοδιάστατες εκδοχές, αλλά από τη μείξη στοιχείων τα οποία, με συγκλίσεις ή αποκλίσεις, δημιουργούν εφαλτήρια για νέα αισθητικά δεδομένα, νέες σχολές σκέψης και νέα καλλιτεχνικά ρεύματα.
Φώτης Κόντογλου, Κεφαλή αγίου (λεπτομ.)
Τέμπερα σε χαρτί, 30 x 22 εκ., Ιδιωτική συλλογή, Αθήνα
[...] Ευνόητο είναι ότι ο σκοπός αυτού του αφιερώματος δεν αφορά στο να επαναληφθούν στερεότυπες θέσεις που αφορούν στη βυζαντινή τέχνη, αλλά στην ανάδειξη των επιδράσεων και επιρροών που δέχθηκαν νεώτεροι Έλληνες ζωγράφοι από τα βυζαντινά και τα μεταβυζαντινά πρότυπα και στον τρόπο με τον οποίο τα συνέδεσαν με τις ανατρεπτικές αλλαγές που γνώρισε η τέχνη κατά τον περασμένο αιώνα.
Γιάννης Τσαρούχης, Το μαρτύριο της Αγίας Παρασκευής
Προσχέδιο για το παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής στη Μυτιλήνη, 1966-1967
Ακουαρέλα σε χαρτί, 29,5 x 35,5 εκ., Μουσείο - Βιβλιοθήκη Στρατή Ελευθεριάδη-Teriade
Στόχος είναι να αναδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο καλλιτέχνες της νεώτερης γενιάς, που είχαν τη δυνατότητα να γνωρίσουν και να βιώσουν από κοντά αυτές τις ριζικές αλλαγές, διαμένοντας ή απλώς ταξιδεύοντας σε μεγάλα καλλιτεχνικά κέντρα, όπως το Παρίσι, το Μόναχο, τη Βιέννη, τη Νέα Υόρκη αλλά και στην Ελλάδα, στις κοιτίδες του βυζαντινού πολιτισμού, όπως το Άγιον Όρος, τα Μετέωρα ή τον Μυστρά, προσέλαβαν, αφομοίωσαν, αξιοποίησαν, και ενέταξαν στους εικαστικούς τους προβληματισμούς στοιχεία της παράδοσης και του Μοντερνισμού, συμβάλλοντας έτσι και στην αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος γιαν τη βυζαντινή τέχνη...»
Κυριάκος Κουτσομάλλης
Διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Άνδρου
(από την εισαγωγή του βιβλίου)
Γιώργος Σικελιώτης, Ο Ευαγγελισμός, 1970
Λινόλεουμ σε ιαπωνικό χαρτί, πλάκα, 103,8 x 66,5 εκ., φύλλο 104,9 x 69 εκ.
Δωρεά του καλλιτέχνη, Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου