ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΟ. ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης

διοργανώνει και παρουσιάζει την έκθεση

ΤΟ ΧΡΗΜΑΤΟΚΙΒΩΤΙΟ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ

ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΕΠΟΧΗΣ

Ο Ελπιδοφόρος (Μπιμπής) Α. Λαδόπουλος

την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου στις 20:00

στον δεύτερο όροφο του Πολιτιστικού Κέντρου Θεσσαλονίκης του ΜΙΕΤ

Βίλα Καπαντζή – Βασιλίσσης Όλγας 108

Επιμέλεια έκθεσης: Χριστίνα Πετρηνού και Άγις Τσουρός

Διάρκεια έκθεσης: 19 Σεπτεμβρίου – 17 Νοεμβρίου 2019

Ωράριο έκθεσης: Τρίτη – Κυριακή: 10:30-18:00 (Δευτέρα κλειστά)

Η έκθεση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2018 στην Αίθουσα Τέχνης Γ. & Ε. Βάτη στη Σύρο, σε συνεργασία του Δήμου Σύρου-Ερμούπολης, του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης και του Τμήματος Πολιτισμού της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

Η έκθεση παρουσιάζει μια ιστορία μυστηρίου όπου πρωταγωνιστεί το περιεχόμενο ενός χρηματοκιβωτίου. Ερμητικά κλειστό, ξεχασμένο για περίπου εκατό χρόνια μέσα στην αποθήκη ενός παλιού αρχοντικού της Σύρου, ανοίχτηκε πριν από τρία χρόνια, χάρη στην περιέργεια ενός ανθρώπου, που από μικρό παιδί φλεγόταν να ανακαλύψει τους θησαυρούς που έκρυβε: του Άγι Τσουρού, η οικογένεια του οποίου είχε αγοράσει το αρχοντικό στις αρχές της δεκαετίας του 1960.
 

   Κοσμήματα, ρολόγια τσέπης INVICTA, ασημένιες θήκες για σπίρτα και τσιγάρα 

τα οποία βρέθηκαν σ’ ένα ξύλινο κουτί που ασφάλιζε με συνδυασμό τεσσάρων κουμπιών.

Τα ευρήματα –μακράν του να είναι ράβδοι χρυσού– αφηγούνται την ιστορία μιας άλλης οικογένειας, από τις πιο σημαντικές της Σύρας του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, της οικογένειας του Αθανάσιου Λαδόπουλου (εγγονού ενός εμπόρου της Θεσσαλονίκης που μετακόμισε το 1823 στην τότε ανεγειρόμενη Ερμούπολη) και της συζύγου του Όλγας (κόρης του γνωστού δημάρχου Ερμούπολης Δημήτριου Βαφιαδάκη): μιας μεγαλοαστικής οικογένειας που κυριάρχησε στην εκπληκτική άνθηση της Σύρου τον 19ο αιώνα, με σημαντικές εμπορικές, τραπεζικές, βιομηχανικές και εφοπλιστικές δραστηριότητες καθώς και σημαίνουσα τοπική και εθνική πολιτική δράση.

Φωτογραφία από τα ταξίδια της οικογένειας. Στο χρηματοκιβώτιο βρέθηκαν μέσα σε ένα ξύλινο κουτί 250 περίπου αρνητικά, τα περισσότερα τύπου roll-film 122 μεγάλου format 9x12 εκ (σε κυκλοφορία από το 1903), με βάση ζελατίνας. 

Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν με μηχανή τύπου box camera.

Το χρηματοκιβώτιο φαίνεται πως κλειδώθηκε για τελευταία φορά μετά το 1926, παρόλο που μέλη της οικογένειας επισκέπτονταν και στις επόμενες δεκαετίες το σπίτι στα Χρούσσα – έναν οικισμό με πολλά παραδοσιακά σπίτια και μεγαλοπρεπή αρχοντικά. Η οικογένεια του Τσουρού αγόρασε το σπίτι αυτό από την κόρη του Λαδόπουλου Σμαράγδα στα 1960 και από τότε ξεκίνησε για τον 8χρονο Άγι η περιπετειώδης σχέση του με το χρηματοκιβώτιο.

Η οικογένεια Λαδόπουλου. Καθιστοί από δεξιά ο Κωνσταντίνος Ε. Λαδόπουλος και
ο ανιψιός του Ελπιδοφόρος (Μπιμπής) Α. Λαδόπουλος. Όρθια αριστερά πιθανώς μία
από τις αδελφές του Ελπιδοφόρου, η Σμαράγδα ή η Άννα, και στη μέση με το σκυλάκι η Όλγα Βαφειαδάκη.

Σπάνια έγγραφα, προσωπική αλληλογραφία, ερασιτεχνικές φωτογραφίες, καρποστάλ από ταξίδια της οικογένειας, όπλα, αρχαία νομίσματα, μετάλλια και ποικίλα προσωπικά αντικείμενα λειτουργούν σαν «χρονοκάψουλα» και προσφέρουν μια περιήγηση σε έναν ενίοτε αυστηρά προσωπικό “θησαυρό” μιας άλλης εποχής· τότε που η Ερμούπολη της Σύρου ήταν το πρώτο αστικό κέντρο με τη μεγαλύτερη οικονομική, βιομηχανική, κοινωνική και πολεοδομική ανάπτυξη στην ελεύθερη Ελλάδα. Μέσα σε ένα ξύλινο κουτί υπήρχαν 250 περίπου αρνητικά, τα περισσότερα τύπου roll-film 122, format 9x12 εκ. (σε κυκλοφορία από το 1903), με βάση ζελατίνας. Οι φωτογραφίες αυτές τραβήχτηκαν με μηχανή τύπου box camera.

Το βοηθητικό οίκημα στο κτήμα στα Χρούσσα και το άδειο χρηματοκιβώτιο. 

Φωτογραφία του ζωγράφου Χρήστου Μποκόρου, καλοκαίρι 2017.

Εντοπίσθηκαν επίσης σημαντικά έγγραφα: συμβόλαια αγοράς οικημάτων και οικοπέδων, μετοχές της Ελληνικής Ακτοπλοΐας, ο πίνακας διανομής της περιουσίας του Δημήτρη Βαφιαδάκη και η χειρόγραφη διαθήκη του γαμπρού του Αθανάσιου Λαδόπουλου –ενδεικτικά του πλούτου τους– αλλά και διάφορα εφήμερα τεκμήρια, όπως καθημερινοί λογαριασμοί και καταστάσεις εξόδων του νοικοκυριού, πληρωμές διδάκτρων και διαμονής σε σχολείο στην Ελβετία, αλληλογραφία με δικηγόρους, τράπεζες και συνεργάτες.

Ονομαστική μετοχή της Ελληνικής Ατμοπλοΐας αξίας 500 δραχμών, Ερμούπολη 25.07.1877

Η έκθεση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2018 στην Αίθουσα Τέχνης Γ. & Ε. Βάτη στη Σύρο, σε συνεργασία με τον Δήμο Σύρου-Ερμούπολης, το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης και το Τμήμα Πολιτισμού της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.


Μια παράλληλη έκθεση: ΟΙ ΕΝΟΙΚΟΙ

Ταυτόχρονα με την έκθεση «Το Χρηματοκιβώτιο», στον πρώτο όροφο της Βίλας Καπαντζή διοργανώνεται η έκθεση «Οι Ένοικοι», η οποία αφηγείται την ιστορία της ίδιας της βίλας, από την ανέγερσή της στις αρχές της δεκαετίας του 1890 ως κατοικίας της οικογένειας του επιφανούς ντονμέ τραπεζίτη Μεχμέτ Καπαντζή μέχρι τη σημερινή χρήση της ως Πολιτιστικού Κέντρου του ΜΙΕΤ στη Θεσσαλονίκη.

INFO – έκθεσης «Το χρηματοκιβώτιο. Από την ιστορία μιας οικογένειας στην ιστορία μιας εποχής» 


ΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ
Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης
Βίλα Καπαντζή – Λεωφόρος Βασιλίσσης Όλγας 108
Ταχ. Διευθ.: Τ.Θ. 50742, 54014 Θεσσαλονίκης 22 


Η έκθεση θα εγκαινιασθεί την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου 2019 στις 20:00

Διάρκεια
19 Σεπτεμβρίου – 17 Νοεμβρίου 2019

Ωράριο λειτουργίας
Τρίτη – Κυριακή: 10:30-18:00 (Δευτέρα κλειστά)

Η είσοδος είναι ελεύθερη στο κοινό

Πληροφορίες
τηλ. 2310 295 170-1 καθημερινές 9.00 – 14.30
και 2310 295 150 κατά τις ώρες λειτουργίας της έκθεσης

ΟΑΣΘ
αν κινείστε προς το κέντρο: 3Κ, 5, 6, 8 (στάση Ανάληψη)
αν κινείστε προς τα νοτιοανατολικά: 3Κ, 5, 6, 8 (στάση Πέτρου Συνδίκα)